Depresja w czasach COVID-19: czy w łagodzeniu objawów pomogą probiotyki? Nowa hipoteza

Zmiana stylu życia, właściwa dieta oraz probiotyki - wszystko to przywraca równowagę mikrobiomu i osi mózgowo-jelitowej, co, zdaniem badaczy, może zmniejszać objawy depresji, jaka u wielu osób pojawiła się lub nasiliła podczas pandemii COVID-19. Na jakiej podstawie wysunięto taką teorię i dlaczego właśnie takie podejście może być skuteczne?

Artykuł opisujący nową hipotezę ukazał się w piśmie w Frontiers of Nutrition, a jego autorami byli naukowcy z Case Western Reserve University, University Hospitals Cleveland Medical Center (UH), BIOHM Health LLC i Louis Stokes Cleveland VA Medical Center. Publikacja proponuje nową teorię na temat mikrobiomu jelitowego i zmianę podejścia do walki z depresją podczas pandemii COVID-19.

Jak piszą autorzy badań, stresory wywołane i nasilone przez pandemię COVID-19 są związane z zaskakującym wzrostem zaburzeń depresyjnych. Jak piszą naukowcy, tylko w ciągu jednego miesiąca na początku pandemii w USA odnotowano 34,1% wzrost liczby recept na leki przeciwlękowe, 18,6% wzrost recept na leki przeciwdepresyjne i 14,8% wzrost częstości wypisywania leków na bezsenność.

- Tak gwałtowny wzrost w tak krótkim czasie świadczy o tym, jak szybki, duży i powszechny był wpływ COVID-19 na zdrowie psychiczne – powiedział dr Ghannoum, dyrektor Centrum Mykologii Medycznej na UH i profesor dermatologii i patologii Wyższej Szkoły Medycznej Uniwersytetu Case Western Reserve.

 Dr Ghannoum wraz ze współpracownikami przenalizował literaturę dotyczącą mikrobiomu i osi mózgowo-jelitowej, by na tej podstawie móc potencjalnie rozwinąć podejście do leczenia depresji i zaburzeń depresyjnych, które nasiliły się w okresie pandemii. Naukowcy doszli do wniosku, że konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań, jednak obecnie dostępne dowody sugerują, że przynajmniej część odpowiedzi na pytania dotyczące genezy depresji i metod jej łagodzenia może być związana z tym, jak funkcjonuje ludzki mikrobiom.

Zgodnie z definicją mikrobiom to zbiorowe genomy drobnoustrojów (przede wszystkim bakterii, ale też wirusów, grzybów czy pierwotniaków), które bytują zarówno na skórze, jak i wewnątrz organizmu, przede wszystkim w jelitach. Wiadomo, że mikrobiom ma znaczący wpływ na zdrowie, badania sugerują również, że wpływa na mózg i emocje.

Już jakiś czas temu odkryto, że mikrobiom jelitowy komunikuje się z mózgiem za pośrednictwem szlaków sygnałowych, m.in. neuronalnych i hormonalnych. Interakcja jest dwukierunkowa, co oznacza, że te "wiadomości" może wysyłać zarówno mózg, jak i mikrobiom.

 - Pomimo wpływu depresji na jednostki i społeczeństwo, zrozumienie i skuteczne leczenie zaburzeń depresyjnych jest bardzo trudne” – powiedział dr Ghannoum. - Obecne badania dotyczące diagnozy i leczenia depresji i zaburzeń nastroju są w toku, ale potrzeba więcej czasu, aby opracować zawiłości związane z ich leczeniem”.

 Dr Ghannoum i jego współpracownicy sugerują, że potencjalna modyfikacja mikrobiomu za pomocą odpowiedniej diety, probiotyków oraz zmiany stylu życia może zmniejszyć problem depresji.  „Oczywiste jest, że skład mikrobiomu jelitowego u osób z zaburzeniami depresyjnymi jest zaburzony i brakuje mu odpowiedniego poziomu pożytecznych mikroorganizmów” – powiedział dr Ghannoum. „Wierzymy, że przywracanie równowagi mikrobiomu jelitowego u osób dotkniętym depresją może być obiecującym krokiem w kierunku skutecznego jej złagodzenia”.

 Naukowcy proponują więc, by jedną z metod radzenia sobie z depresją była zmiana nawyków prowadząca w efekcie do przywrócenia równowagi mikrobiomu jelitowego i jej utrzymania.

Ich zdaniem można to osiągnąć, włączając do diety owoce i warzywa, mające właściwości przeciwzapalne i prebiotyczne.  Bardzo ważna jest zmiana nawyków związanych ze stylem życia - więcej ćwiczeń, odpowiednia ilość snu i redukcja stresu oraz sytuacji generujących stres. Trzecim, bardzo ważnym elementem, są probiotyki, pełniące kluczową funkcję w procesie przywracania równowagi mikrobiomu.

Katarzyna Hubicz