Nie każdy, kto nie spełnia warunków do emerytury lub renty, zostaje bez środków do życia. ZUS i Premier mogą przyznać wyjątkowe świadczenie w wysokości co najmniej 1878,91 zł miesięcznie. Sprawdź, kto może je dostać, czym różni się świadczenie ZUS od tego przyznawanego przez premiera i jakie warunki trzeba spełnić.
Świadczenie wyjątkowe ZUS – pomoc finansowa dla osób bez prawa do emerytury lub renty
Nie wszyscy wiedzą, że brak pełnego stażu ubezpieczeniowego nie zawsze oznacza brak środków do życia. Zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, osoby niespełniające warunków do uzyskania świadczenia emerytalnego lub renty z tytułu niezdolności do pracy mogą zwrócić się o tzw. świadczenie wyjątkowe. ZUS wskazuje, że w uzasadnionych przypadkach przyznaje ono prawo do comiesięcznej kwoty co najmniej 1878,91 zł – niezależnie od wysokości wcześniejszych dochodów, pobierania renty czy emerytury. Wniosek można złożyć bezpośrednio do Prezesa ZUS lub Prezesa Rady Ministrów, w zależności od sytuacji wnioskodawcy.
Kto może ubiegać się o świadczenie wyjątkowe z ZUS
Zgodnie z art. 83 ustawy FUS, Prezes ZUS może przyznać świadczenie wyjątkowe osobom, które z powodu szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych do uzyskania prawa do emerytury lub renty, a jednocześnie nie mają środków utrzymania i nie mogą podjąć pracy z powodu wieku lub całkowitej niezdolności do pracy. Takie świadczenie nie może przekroczyć wysokości najniższej emerytury obowiązującej w kraju, obecnie wynoszącej 1878,91 zł. Co roku, do 31 stycznia, Prezes ZUS przedstawia Sejmowi sprawozdanie o liczbie i wysokości przyznanych świadczeń wyjątkowych.
Świadczenie wyjątkowe premiera – art. 82 ustawy FUS
Zupełnie odrębny tryb przyznania przewiduje art. 82 ustawy FUS, który daje Prezesowi Rady Ministrów możliwość przyznania emerytury lub renty w wysokości innej niż określona w ustawie. W tym przypadku przepisy pozostawiają decyzję w pełni uznaniową – premier może przyznać świadczenie z powodu szczególnie uzasadnionych okoliczności, np. szczególnych zasług dla państwa. Wysokość wypłacanych kwot nie jest ograniczona do minimalnej emerytury, dlatego w praktyce premier może przyznać świadczenie znacznie wyższe. Co roku premier również przekazuje Sejmowi raport o przyznanych świadczeniach wyjątkowych.
Różnice między świadczeniem z ZUS a świadczeniem od premiera
Podczas posiedzenia Komisji Polityki Senioralnej 7 maja 2025 r., członek zarządu ZUS Dorota Bieniasz wyjaśniła, że różnica między świadczeniem wyjątkowym ZUS a świadczeniem przyznawanym przez premiera polega na zakresie uprawnień i kryteriach uznaniowości. Prezes ZUS może przyznać wsparcie tym, którzy z powodu drobnych braków – na przykład dwóch dni stażu – nie spełnili warunków ustawowych, natomiast Prezes Rady Ministrów może przyznać świadczenie również ze względu na zasługi dla Rzeczypospolitej Polskiej, w tym artystom czy twórcom. W ZUS kwota świadczenia nie może przekroczyć najniższej emerytury, natomiast premier nie ma takiego limitu i może przyznać dowolną wysokość świadczenia ze środków budżetu państwa.
Wirtualny alkomat - skorzystaj z kalkulatora promili
Krok 1 z 3, podaj swoje informacje
