100 000 dzieci przebadanych w kierunku ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 1

Naukowcy warszawskiego Instytutu Matki i Dziecka oraz Dziecięcego Szpitala Klinicznego z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego ogłosili sukces w jednym z największych europejskich projektów skupiających się na ochronie zdrowia. Wspólnie z innymi ośrodkami działającymi w ramach międzynarodowej platformy GPPAD (Globalna Platforma ds. Prewencji Pierwotnej Cukrzycy Typu 1) przebadali 100 tysięcy noworodków z Europy w kierunku występowania podwyższonego ryzyka cukrzycy typu 1.

Rodzicom wszystkich dzieci ze zidentyfikowanym podwyższonym ryzykiem cukrzycy typu 1, na podstawie badania przesiewowego, proponowany jest udział w badaniu POInT (Doustna Insulina w Prewencji Pierwotnej Cukrzycy Typu 1), którego celem jest opóźnienie lub nawet zapobiegnięcie wystąpieniu choroby.

Wspólna praca ośrodków z pięciu państw (Niemiec, Polski, Belgii, Szwecji i Wielkiej Brytanii) rozpoczęła się już w 2017. W Polsce badanie prowadzone jest przez zespół dr Mariusza Ołtarzewskiego kierownika Zakładu Badań Przesiewowych i Diagnostyki Metabolicznej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie oraz dr hab. Agnieszki Szypowskiej, Zastępcy Ordynatora Oddziału Klinicznego Diabetologii Dziecięcej i Pediatrii Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM.

• Dr n. biol. Mariusz Ołtarzewski: “Ogromnie cieszy nas 100 tysięcy noworodków dotychczas zbadanych w programie przesiewu w kierunku genetycznego ryzyka cukrzycy typu 1. Ta liczba potwierdza stale rosnącą świadomość rodziców na temat cukrzycy typu 1. Trzeba pamiętać, że zaraz po celiakii to jedna z trzech najczęstszych chorób autoimmunologicznych dzieci. W populacji ogólnej 1 na 250 dzieci zachoruje na cukrzyce typu 1 do 18 roku życia. W grupie zidentyfikowanych przez nas niemowląt z podwyższonym ryzykiem 1 na 10 zachoruje do 6 roku życia"

Cukrzyca typu 1 związana jest z brakiem wydzielania insuliny, hormonu niezbędnego do życia, umożliwiającego dostarczenie glukozy do prawie wszystkich komórek ciała człowieka. Na dzień dzisiejszy jedynym sposobem leczenia jest stała i kosztowna suplementacja insuliną, dostosowana do posiłków które spożywa pacjent. Dotychczasowe próby regeneracji komórek wydzielających insulinę bądź zatrzymania procesu ich niszczenia zakończyły się niepowodzeniem.

• Dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska: "Mamy nadzieję, że jeśli podamy insulinę w formie doustnej dzieciom z niewykształconym układem odpornościowym możliwym będzie nauczenie go niereagowania na hormon i tym samym zapobiegnięcie lub wydłużenie okresu remisji cukrzycy typu 1.”
• Dr hab. n. med. Agnieszka Szypowska: "Wierzymy, że zastosowanie prewencji (POInT) u dzieci ze zidentyfikowanym podwyższonym ryzykiem może okazać się skuteczną metodą ograniczającą szybko rosnącą liczbę zachorowań”.

Badanie POInT to pierwsza na świecie próba zapobiegnięcia tej chorobie. We wcześniejszych pracach nad mechanizmem rozwoju cukrzycy typu 1 wykazano, że w początkowej fazie choroby atakowana jest produkowana przez organizm insulina. Jest to spowodowane błędną reakcją układu immunologicznego dziecka.

Docelowo objecie badaniem przesiewowym około 300 tysięcy dzieci z całej Europy. Zarówno badanie przesiewowe jak i uczestnictwo w programie POInT (Doustna Insulina w Prewencji Pierwotnej Cukrzycy Typu 1) są dla pacjentów całkowicie bezpłatne, sponsorowane przez charytatywną Fundację Leona M. and Harry B. Helmsley.

• Dr Gina Agiostratidou, dyrektor programu cukrzycy typu 1 w Leona M. i Harry B. Helmsley Charitable Trust, fundator GPPAD: „Jesteśmy bardzo wdzięczni badaczom, pielęgniarkom i wszystkim tym, którzy chcą rzucić światło na rozwój cukrzycy typu 1 i torować drogę do życia bez jej obciążeń. W 2014 r. badacze GPPAD i Helmsley rozpoczęli współpracę w kierunku stworzenia nowego rodzaju platformy do badań nad cukrzycą typu 1 mającej na celu zapobiegnięcie rozwoju tej trwającej całe życie, przewlekłej choroby. Cieszymy się, że możemy kontynuować naszą współpracę, aby nasza wspólna wizja wygrania walki z cukrzycą typu 1 stała się rzeczywistością."

Opinia specjalistów i pacjentów

Anna Śliwińska, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków:

"Badanie POInT to bez wątpienia ogromna nadzieja dla wielu polskich, ale także europejskich dzieci. Z powodu wciąż niedoskonałej terapii insuliną, cukrzyca typu 1 należy do grupy ciężkich chorób, wymagających wielu godzin codziennej pracy celem utrzymania odpowiedniego poziomu cukru we krwi dziecka. Z tego powodu ogromnie zachęcamy rodziców do rozważenia udziału w badaniu i gratuluję serdecznie wszystkim naukowcom. 100 tysięcy dzieci przebadanych w kierunku ryzyka cukrzycy typu 1 to olbrzymi sukces!"

prof. dr hab. Mirosław Wielgoś, Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego:

"Chciałbym bardzo pogratulować wszystkim badaczom ogromnego zaangażowania w ten projekt a co się z tym wiąże rozpoczęcia i prowadzenia cennych badań mających na celu prewencję pierwotnej cukrzycy typu 1 u małych dzieci, za pomocą doustnej insuliny. Niestety, cukrzyca to obecnie jedna z groźniejszych chorób cywilizacyjnych XXI wieku, która wciąż pozostaje nieuleczalna. Dlatego wszelkie badania już na wczesnym etapie życia człowieka, mogące zapobiec tej chorobie, są niezwykle cenne i istotne. Co więcej cieszy mnie fakt, że w tym innowacyjnym badaniu udział biorą badacze z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego , a samo badanie prowadzone jest w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym im. Józefa Polikarpa Brudzińskiego".