Test: jak rozpoznać udar mózgu

2021-12-27 14:06

Sprawdź, jak przeprowadzić test, pozwalający wykryć udar mózgu. To ważne, bo udar mózgu jest przyczyną co trzeciego zgonu lub trwałych uszkodzeń mózgu. Prowadzi do niedowładów, upośledzeń a nawet śmierci. Z upływającym czasem zwiększa się prawdopodobieństwo uszkodzeń mózgu. Szybka reakcja może być jedyna szansą na całkowite wyleczenie. 

Test: jak rozpoznać udar mózgu
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Test na udar
  2. Dlaczego test na udar jest tak ważny?
  3. Objawy ostrzegawcze udaru
  4. Co sprzyja udarom?
  5. Objawy udaru mózgu [wideo]
Poradnik Zdrowie: kiedy iść do neurologa?

Dlaczego warto wiedzieć, jak przeprowadzić test na udar? W przypadku udaru szybka pomoc nie tylko może uratować życie, ale również zadecydować o tym, jak duże szkody poczyni on w mózgu chorego. To dlatego neurolodzy opracowali prosty i łatwy test pozwalający rozpoznać udar mózgu - może go przeprowadzić każdy.

Test na udar

Jeśli podejrzewasz kogoś o to, że może właśnie przechodzi udar mózgu, poproś go o wykonanie trzech czynności:

1. niech się uśmiechnie

  • norma: obie strony twarzy pozostają symetryczne
  • podejrzenie udaru: opadanie kącika ust

2. niech powtórzy wyrażenia: „flanelowe kaftaniki”, „kaloryfer w kratkę”

  • norma: fraza powtórzona prawidłowo
  • podejrzenie udaru: mowa niewyraźna, bełkotliwa, chory nie powtarza wcale lub powtarza te same słowa

3. niech uniesie w pozycji leżącej kończyny do góry – oddzielnie ręce, oddzielnie nogi

  • norma: unosi ręce/nogi i przy zamkniętych oczach utrzymuje na tym samym poziomie
  • podejrzenie udaru: nie unosi kończyny po jednej stronie ciała lub unosi ją, ale ręka czy noga natychmiast powoli opada.

    Dlaczego test na udar jest tak ważny?

    Jeśli przez 3, 4 minuty do jakiejś komórki mózgowej nie dopłynie krew, przestaje ona istnieć. Gdy w naczyniach dostarczających krew do mózgu dojdzie do awarii i nie dotrze ona do obszaru odpowiadającego za poszczególne funkcje czy czynności – tracimy zdolność ich wykonywania. Dlatego chory powinien trafić jak najszybciej na oddział neurologiczny dysponujący tomografem komputerowym.

    Jeżeli lek będzie podany w ciągu pierwszej godziny, statystycznie co drugi chory ma szansę wrócić do pełnej sprawności. Gdy lek poda się w ciągu 3 godzin, co siódmy pacjent ma szanse na powrót do zdrowia.

    Jeżeli odpowiednio wcześnie zauważy się sygnały ostrzegające przed udarem mózgu, możliwe jest operacyjne udrożnienie tętnic szyjnych. Wtedy może w ogóle nie dojść do udaru, bo zostanie przywrócone prawidłowe krążenie. Zwykle zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, by lekarz miał kontakt z chorym.

    Ważne

    Objawy ostrzegawcze udaru

    • Nagłe, występujące po jednej stronie ciała osłabienie kończyny, zaburzenia czucia, wykrzywienie twarzy, opadnięcie kącika ust.
    • Nagła utrata zdolności mówienia lub rozumienia mowy.
    • Nagłe zaburzenia widzenia, często dotyczy tylko jednego oka.
    • Piorunujący (bardzo silny) ból głowy.
    • Nagłe zawroty głowy i niepewny chód (jak u osoby pijanej).
    • Niemożność utrzymania równowagi, nawet w pozycji siedzącej.

    Co sprzyja udarom?

    Specjaliści podkreślają, że głównym czynnikiem ryzyka jest wiek. Na to nie mamy wpływu, ale inne zagrożenia możemy ograniczyć do minimum. Udarom mózgu sprzyja:

    • nadciśnienie tętnicze
    • palenie papierosów
    • choroby serca, niektóre zaburzenia rytmu serca, w tym przede wszystkim migotanie przedsionków
    • nadużywanie alkoholu
    • cukrzyca
    • zaburzenia przemiany tłuszczów, miażdżyca
    • otyłość
    • brak ruchu.

    Im wyższe ciśnienie tętnicze, tym ryzyko udaru jest wyższe. Ustawienie ciśnienia tętniczego w granicach idealnej wartości, czyli 120/80 mmHg, obniża ryzyko udaru aż o 30-40 proc. Podobnie się stanie, gdy odzyskamy właściwą wagę, przestaniemy palić papierosy lub zaczniemy regularnie się gimnastykować.

    Objawy udaru mózgu [wideo]

    miesięcznik "Zdrowie"