Wygląda jak pietruszka, truje jak barszcz Sosnowskiego. Uważaj na popularny chwast

Łudząco przypomina natkę pietruszki. Ale niech was nie zwiedzie ta apetyczna zieleń. Szczwół plamisty to jedna z najbardziej trujących polskich roślin. Jak odróżnić niebezpieczne liście od niegroźnej pietruszki? Czym grozi spożycie tej rośliny? Wyjaśniamy.

"Psia pietruszka" - silnie trujący chwast

Tę roślinę można spotkać prawie wszędzie. Na polach, łąkach, nieużytkach, pastwiskach. W miastach też, szczególnie tam, gdzie trawniki nie są cięte pod milimetr, ale mają nieco więcej swobody. Wygląda niewinnie, zielono, soczyście.

Przypomina pietruszkę, co tym bardziej może zwieść. A jednak! To jedna z trzech najsilniej trujących roślin w Polsce. Szczwół plamisty znany jest też jako psia pietruszka, szaleń plamisty, pietrasznik plamisty, a nawet... świńska wesz lub weszka.

Najbardziej trujące rośliny w Polsce

Na podium szczególnie trujących polskich roślin znajdują się też: znany barszcz Sosnowskiego i mniej znany szalej jadowity. Szczwół plamisty jest w całości toksyczny, a najsilniej szkodzą jego owoce.

Szczwół kwitnie między czerwcem a sierpniem, a więc owocuje w końcu sierpnia i wrześniu. Może urosnąć nawet na wysokość dorosłej osoby – najwyższe, nieścinane okazy mogą sobie liczyć nawet 180 cm. Te niższe mają ok. 120 cm.

Mogą mieć dużo rozgałęzień. Nazywa się szczwół plamisty od charakterystycznych fioletowych plamek na łodygach. Kwiaty są białe, drobne, w baldachach.

Szczwół plamisty jest szczególnie zwodniczy: korzeń przypomina pasternak albo chrzan, liście – łudząco są podobne do pietruszki. To dlatego można się nim zatruć przez przypadek.

Chociaż nie zawsze jest to „przypadek” - są udokumentowane przypadki wykorzystywania już w starożytności tej rośliny, aby intencjonalnie kogoś otruć.

Szczwół plamisty – objawy zatrucia, leczenie

Co się stanie po zatruciu szczwołem plamistym? Z powodu zawartych w nim alkaloidów, może dojść do porażenia nerwów i zaburzeń akcji serca i oddychania. Ofiarom towarzyszą bóle mięśni, konwulsje, paraliż.

Pojawia się pieczenie w przewodzie pokarmowym, ślinotok i rozszerzenie źrenic, a także trudności z mową i z chodzeniem. Później utrata przytomności, śpiączka, a w wielu przypadkach – śmierć. Zawarta w szczwole plamistym koniina zabija już po spożyciu 100-200 mg.

Jak ratować osobę po zatruciu szczwołem plamistym? Nie ma swoistej odtrutki. Leczenie jest objawowe m.in. antydrgawkowe, pacjent jest nawadniany i w zależności od stanu może otrzymać wsparcie oddechowe.

Katarzyna Głuszak, redaktorka