- Najnowsze badania z 2025 roku wyjaśniają, jak czytanie książek wpływa na empatię poprzez aktywację kluczowych sieci w mózgu
- Czytanie powieści stanowi skuteczne antidotum na cyfrowe zmęczenie i problemy z koncentracją określane jako brain rot
- Analiza zachowań polskich nastolatków potwierdza, że fikcja literacka pomaga im budować głębsze relacje i lepiej rozumieć emocje
- Regularna lektura to inwestycja, która pozwala utrzymać sprawny umysł i rozwijać zdolności poznawcze nawet po 50 roku życia
Co dzieje się w mózgu podczas czytania książek? Nowe dane o wpływie na empatię
Jesienne wieczory z książką to coś więcej niż tylko relaks i ucieczka od codzienności. Dziś nauka potwierdza, że zanurzenie się w losach bohaterów to prawdziwy trening dla mózgu, który dosłownie przebudowuje nasze ścieżki neuronalne. To właśnie fikcja literacka okazuje się jednym z najskuteczniejszych sposobów na ćwiczenie mózgu, które jednocześnie wzmacnia empatię i zdolność rozumienia innych.
Potwierdza to badanie z „Frontiers in Human Neuroscience” z tego roku, które pokazało coś fascynującego. Czytanie aktywuje w mózgu tzw. sieć domyślną, kluczową dla rozumienia innych, co pozwala nam niemal „wejść w skórę” postaci i symulować ich stany umysłu. Długofalowo wzmacnia to naszą zdolność do odczytywania emocji i intencji w prawdziwym życiu.
„Brain rot” a problemy z koncentracją. Jak czytanie powieści chroni twój mózg?
Coraz częściej słyszy się o zjawisku „brain rot” (dosłownie: zgnilizny mózgu), spowodowanym zalewem krótkich, cyfrowych treści z mediów społecznościowych. Prowadzi ono do przeciążenia poznawczego, problemów z utrzymaniem koncentracji, a nawet do emocjonalnej dezorientacji. To realne zagrożenie dla naszego samopoczucia i zdrowia psychicznego w erze wszechobecnych ekranów.
Według publikacji w „PubMed Central” z 2025 roku, czytanie długich form narracyjnych, takich jak powieści, działa jak skuteczne antidotum. Wymaga od mózgu skupienia i głębszego zaangażowania, co w naturalny sposób przeciwdziała negatywnym skutkom cyfrowego przebodźcowania. To prosty sposób na odzyskanie zdolności do koncentracji i autentycznego przeżywania.
Jak czytanie książek pomaga nastolatkom w relacjach? Wyniki polskiego badania
Czytanie powieści ma ogromne znaczenie dla rozwoju społecznego i emocjonalnego młodzieży, co dobitnie pokazało niedawne badanie z udziałem 19 polskich nastolatków w wieku 15-17 lat, opisane przez „Taylor & Francis”. Młodzi ludzie podkreślali, że książki pomagają im lepiej rozumieć innych, rozwijać empatię i nawiązywać głębsze relacje z rówieśnikami czy rodziną.
W czasach, gdy ryzyko poczucia osamotnienia jest wysokie, fikcja literacka staje się bezpieczną przestrzenią do nauki o ludzkich emocjach i skuteczniejszego budowania własnej tożsamości.
Jak utrzymać sprawny umysł po 50. roku życia? Rola regularnego czytania
Nasz mózg działa na zasadzie „używaj albo trać”, a regularne czytanie to doskonały sposób, by zadbać o sprawność umysłową i utrzymać go w świetnej formie na długie lata. Jak donosi tegoroczna publikacja w „Science Advances”, umiejętności związane z czytaniem i rozumieniem tekstu, w przeciwieństwie do np. szybkości przetwarzania informacji, mogą rozwijać się i wzrastać nawet do 50. roku życia.
Regularne sięganie po książkę to inwestycja w sprawność poznawczą, która procentuje w dojrzałym wieku, pomagając zachować jasność umysłu i bogate słownictwo.
