- Analiza danych 124 tysięcy osób ujawnia, że napoje 'zero’ mogą podnosić ryzyko stłuszczenia wątroby bardziej niż te z cukrem
- Sztuczne słodziki zwiększają zagrożenie nie tylko dla wątroby, ale także dla nerek
- Badacze odkryli, w jaki sposób słodziki zaburzają mikrobiotę jelitową i kluczowe hormony
- Choroba stłuszczeniowa wątroby w Polsce jest częstym problemem również u osób bez otyłości
- Eksperci WHO wskazują na długoterminowe ryzyko stosowania słodzików do kontroli wagi
Napoje „zero” gorsze dla wątroby niż te z cukrem? Zaskakujące wyniki badań
Sięganie po napoje „zero” często wydaje się rozsądnym wyborem dla zdrowia. Nowe informacje, o których donosi serwis news-medical.net, rzucają jednak inne światło na tę kwestię. Analiza danych pochodzących od blisko 124 tysięcy uczestników brytyjskiego projektu UK Biobank sugeruje, że zarówno napoje słodzone cukrem, jak i te z niskokalorycznymi słodzikami, mogą zwiększać ryzyko metabolicznej stłuszczeniowej choroby wątroby, znanej jako MASLD.
Jest to schorzenie, w którym w wątrobie gromadzi się nadmiar tłuszczu, co nie jest związane ze spożywaniem alkoholu. Według badania, picie ponad szklanki (250 g) napojów ze słodzikami dziennie podnosiło ryzyko o 60%, a w przypadku napojów z cukrem – o 50%.
Obserwacje w ramach wspomnianego projektu trwały ponad 10 lat. W tym czasie u ponad tysiąca osób rozwinęła się choroba MASLD, a ponad sto zmarło z przyczyn wątrobowych. Co ciekawe, napoje niskokaloryczne powiązano z wyższą śmiertelnością z tego powodu. Na szczęście badanie przynosi też dobre wieści.
Okazuje się, że prosty nawyk może wiele zmienić. Zastąpienie słodkich napojów zwykłą wodą może obniżyć ryzyko zachorowania na MASLD o około 13% u osób pijących napoje z cukrem i o ponad 15% u tych, które wybierały wersje „light”. To pokazuje, jak duży wpływ na zdrowie wątroby mogą mieć nasze codzienne wybory.
Nie tylko wątroba. Jak napoje ze słodzikami wpływają na jelita i nerki?
Można się zastanawiać, w jaki sposób sztuczne słodziki miałyby szkodzić naszej wątrobie. Jak informuje portal news-medical.net, powołując się na badanie zaprezentowane podczas konferencji UEG Week, substancje te mogą zaburzać naturalne procesy w organizmie. Dzieje się tak między innymi poprzez wpływ na mikrobiotę jelitową (czyli wszystkie pożyteczne mikroorganizmy żyjące w naszych jelitach), a także przez modyfikację sygnałów sytości i stymulację wydzielania insuliny (hormonu, który pomaga komórkom wykorzystywać cukier jako energię).
Wnioski te wspiera przegląd badań opublikowany w internetowej bazie naukowej PubMed Central (PMC). Wykazał on, że słodziki mogą naruszać równowagę flory bakteryjnej, sprzyjając namnażaniu się niektórych szkodliwych szczepów bakterii.
Okazuje się, że negatywne skutki picia słodzonych napojów mogą dotyczyć nie tylko wątroby. Inna analiza danych z projektu UK Biobank, opisana przez serwis medicalxpress.com, powiązała je z przewlekłą chorobą nerek. Ryzyko jej rozwoju wzrastało o 45% w przypadku napojów z cukrem i aż o 52% przy spożyciu napojów ze sztucznymi słodzikami.
Te obserwacje są spójne ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która odradza stosowanie bezcukrowych słodzików do kontroli wagi, wskazując na możliwe długoterminowe ryzyko cukrzycy typu 2 i chorób serca. Z kolei Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) potwierdził, że prowadzi ponowną ocenę bezpieczeństwa większości popularnych słodzików.
Stłuszczenie wątroby u szczupłych osób. Sprawdź, co zwiększa ryzyko w Polsce
Metaboliczna stłuszczeniowa choroba wątroby to również poważny problem w Polsce. Potwierdza to badanie ankietowe opublikowane w bazie PMC, w którym wzięło udział ponad 1300 polskich lekarzy. Okazało się, że stłuszczenie wątroby (wtedy znane pod nazwą NAFLD) było najczęstszą przyczyną konsultacji hepatologicznych (czyli wizyt u specjalisty od chorób wątroby) w naszym kraju, odpowiadając za blisko 60% wszystkich skierowań. To pokazuje, z jak powszechnym wyzwaniem mierzy się na co dzień polska służba zdrowia.
Bardziej szczegółowe dane na temat polskiej populacji przyniosło badanie w ramach projektu Polish Gallstone Surgery Registry, którego wyniki również znajdziemy w PMC. Analiza danych ponad 3400 pacjentów wykazała obecność tej choroby u co czwartej badanej osoby. Co bardzo ważne, ponad 11% wszystkich przypadków stanowiło tak zwane „szczupłe MASLD”, czyli choroba występująca u osób bez otyłości. Badanie wskazało, że głównymi czynnikami ryzyka tej postaci schorzenia w Polsce były dyslipidemia aterogenna (czyli zaburzenia poziomu tłuszczów we krwi, które sprzyjają zatykaniu tętnic), cukrzyca lub stan przedcukrzycowy oraz nadciśnienie. To ważna informacja, która przypomina, że dbanie o zdrowie wątroby dotyczy każdego z nas, niezależnie od wagi.
