Jaglica (chlamydiowe zapalenie spojówek): przyczyny, objawy, leczenie

Jaglica to przewlekłe lub nawracające zapalenie rogówki i spojówek wywołane przez niektóre serotypy Chlamydia trachomatis, rodzaj bakterii wewnątrzkomórkowych.  Jak często występuje jaglica? jakie są objawy chlamydiowego zapalenia spojówek i jak przebiega jego leczenie?

Spis treści

1. Jaglica: objawy
2. Jaglica: drogi zakażenia i rozpoznanie
3. Jaglica: leczenie

Jaglica czyli przewlekłe lub nawracające zapalenie rogówki i spojówek (łac. trachoma, synonimy: egipskie zapalenie spojówek, przewlekłe pęcherzykowe zapalenie rogówki) wywołują serotypy A, B, Ba i C Chlamydia trachomatis.

od wielu lat nie występuje w Polsce, ale jest endemiczną chorobą w Afryce, Ameryce Łacińskiej, Australii, Azji oraz na Bliskim Wschodzie.

Jaglica jest jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie. W Polsce chlamydiowe zapalenie spojówek rozpoznaje się dość rzadko. Choroba ta występuje jednak częściej niż jest diagnozowana.

Jaglica: objawy

Charakterystycznymi objawami choroby są: śluzowo-ropna wydzielina i odczyn grudkowy (przerośnięta tkanka limfatyczna przypominająca ziarenka ryżu ) oraz przewlekły, nawracający przebieg zapalenia.

Przebieg zakażenia można podzielić na 4 etapy:

• na początku choroby pojawia się uczucie ciała obcego pod powieką i zapalenie spojówek
  
  
• następnie powstają grudki jaglicze składające się z limfocytów
  
  
• kolejny etap polega na pojawieniu się łuski w wyniku przerostu brodawkowatego spojówek - biaława, przykrywająca ją błonka z wrastającymi w nią naczyniami
  
  
• na końcu dochodzi do bliznowacenia zmian prowadzące do wywinięcia powieki, rzęsy rosną w nieprawidłowym kierunku, drażniąc i nieustannie drapiąc rogówkę. Powoduje to jej uszkodzenia, a rozwijające się, trudno leczące owrzodzenia prowadzą do powstania bielma, czyli trwałego, zwyrodnieniowego zmętnienia rogówki

Pojawiają się zaburzenia widzenia, a w miarę postępu choroby światło przestaje przedostawać się do wnętrza gałki ocznej i osoba chora traci wzrok. 

Zbliznowacenia w obrębie powiek przyczyniają się również do zaburzenia funkcjonowania gruczołów znajdujących się w powiekach, a co za tym idzie - niedostatecznej produkcji śluzowych i tłuszczowych składników łez.

Prowadzi to do wysychania powierzchni rogówki i przyspiesza jej degenerację. Dodatkowym powikłaniem stają się nawracające jęczmienie, które ciężko się goją i w niektórych sytuacjach mogą wymagać interwencji chirurgicznej.

Jaglica: drogi zakażenia i rozpoznanie

Zakażenie łatwo przenosi się na drodze kontaktu bezpośredniego. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z zakażoną wydzieliną spojówek przenoszoną przez brudne ręce lub poprzez używanie brudnych ręczników lub odzieży.

Rozpoznanie jaglicy stawia się w oparciu o charakterystyczne objawy kliniczne choroby i wynik dodatkowych badań okulistycznych.

Jaglica: leczenie

Leczenie skupia się głównie na podawaniu antybiotyków (Tabela 11,15-22). Światowa Organizacja Zdrowia wprowadziła program SAFE (zabieg chirurgiczny, antybiotyki, oczyszczanie twarzy oraz poprawa warunków środowiskowych). Leki miejscowe nie są skuteczne.

Jeśli doszło już do powstania bielma, a po operacji powiek stan rogówki i widzenie nie poprawiają się, jedynym sposobem przywrócenia wzroku jest przeszczep rogówki.

Odpowiednio wcześnie wdrożona terapia pozwala na wyleczenie jaglicy bez powikłań. W zmianach zaawansowanych leczenie zachowawcze chroni tylko przed progresją zmian, nie likwiduje powstałych już deformacji. 

Przebyte zakażenie nie chroni przed ponownym zachorowaniem, dlatego należy wdrożyć profilaktykę polegającą na poprawie standardów życia i higieny osobistej.