Sławosz Uznański-Wiśniewski wystartował. Polak w kosmosie przeprowadzi aż 13 eksperymentów

2025-06-25 12:24

Drugi raz w historii polski astronauta bierze udział w misji kosmicznej. Dziś, 25 czerwca o godz. 8:31 czasu polskiego Sławosz Uznański-Wiśniewski wraz z załogą wystartował i rozpoczął tym samym misję Axiom 4. Na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej spędzą 14 dni i wykonają aż 13 eksperymentów. Jakich? Sprawdzamy.

Sławosz Uznański-Wiśniewski wystartował. Polak w kosmosie przeprowadzi aż 13 eksperymentów
Autor: PAP/EPA/CRISTOBAL HERRERA-ULASHKEVICH

Misja kosmiczna, której koszt wynosi 65 mln euro, nosi nazwę "IGNIS", czyli ogień symbolizujący energię i ambicję. To pierwsze takie przedsięwzięcie o profilu technologiczno-naukowym, w którym czynny udział bierze Polak.

Pierwszym rodakiem, który zobaczył ziemię z zupełnie innej perspektywy, był przed laty Mirosław Hermaszewski. On także startował latem, a mianowicie 27 czerwca 1978 roku, wówczas celem były wspólne badania kosmiczne państw bloku wschodniego. Jak jest dziś? Wyjaśniamy.

„Nie stresuj się" nie działa w ogóle. Jak radzić sobie ze stresem i co mają do tego nasze jelita - odpowiada psychiatra.

Start Polaka w kosmos. Sławosz Uznański - Wiśniewski przeprowadzi 13 eksperymentów

Misja, która wystartowała dziś rano ma na celu m.in. przeprowadzenie 13 ważnych eksperymentów zaprojektowanych przez polskie firmy. Załoga wraz ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim będzie pracować nad takimi projektami jak:

  1. Immune Multiomics (badanie wpływu stanu nieważkości na odporność organizmu).
  2. Yeast TardigradeGene (badanie wpływu mikrograwitacji na drożdże).
  3. Human Gut Microbiota (zbadanie, jakie zmiany zachodzą w składzie bakterii jelitowych w czasie lotu kosmicznego).
  4. RadMon-on-ISS (testowanie detektora promieniowania).
  5. LeopardISS (badanie specjalnego procesora, który umożliwi wykorzystanie sztucznej inteligencji na pokładach satelitów oraz w misjach na Księżyc i Marsa).
  6. AstroMentalHealth (zbadanie wpływu długotrwałego pobytu w kosmosie na stan psychiczny i samopoczucie astronauty).
  7. Space Volcanic Algae (zbadanie, jak tzw. mikroglony ekstremofilne znoszą warunki kosmiczne).
  8. Stability of Drugs (zbadanie, jakie materiały, w szczególności różne polimery, mogą chronić leki przed promieniowaniem w kosmosie).
  9. EEG Neurofeedback (sprawdzenie, jak izolacja i mikrograwitacja wpływają m.in. na poziom stresu astronautów).
  10. PhotonGrav (zbadanie prototypu urządzenia do sterowania komputerem w kosmosie tylko za pomocą mózgu).
  11. Mxene in LEO (testowanie nanomateriałów MXene i wykonanych z nich czujników).
  12. Astro Performance/Mollis Textus (zbadanie, jak tkanki miękkie astronautów adaptują się do warunków kosmicznych).
  13. Wireless Acoustics (testowanie systemu bezprzewodowej sieci czujników do monitorowania hałasu na ISS).

Z kim leci Uznański-Wiśniewski? Oto załoga rakiety Falcon 9

Odlot rakiety Falcon 9 wraz z kapsułą Dragon odbył się o 2.31 w nocy czasu lokalnego z kompleksu startowego 39A w porcie kosmicznym NASA Kennedy Space Center na Przylądku Canaveral na Florydzie. A to oznacza, że w Polsce była wówczas 8:31. Załoga jest skromna i liczy zaledwie trzy osoby, a mianowicie:

  • Peggy Whitson (USA) – dowódczyni;
  • Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska/ESA) – specjalista;
  • Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot oraz Tibor Kapu (Węgry) – specjalista.

Sławosz Uznański-Wiśniewski w kosmosie. Co zabrał ze sobą?

Oczekiwany lot w kosmos wystartował. Obecność Polaka jest częścią komercyjnej załogowej wyprawy Ax-4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ang. International Space Station – ISS). Realizatorem przedsięwzięcia jest firma Axiom Space. 

Oficjalna nazwa polskiej misji realizowanej w ramach wyprawy Ax-4 nosi nazwę Ignis. Określenie nie jest przypadkowe, ponieważ nawiązuje do ognia i ma rozpalić polski sektor kosmiczny i doprowadzić do rozwoju właśnie tej branży. Jak informuje Polska Agencja Prasowa “IGNIS” jest rezultatem uzyskania porozumienia pomiędzy Polskim Ministerstwem Rozwoju i Technologii a Europejską Agencją Kosmiczną, do której należymy od 2012 roku. W przygotowaniach brała udział także Polska Agencja Kosmiczna (POLSA).

W czasie 14-dniowego pobytu na ISS naukowcy będą prowadzić badania w warunkach mikrograwitacji. Załoga zaangażuje się również w działania o charakterze edukacyjnym i tu pojawia się rola naszego rodaka.

Sławosz Uznański-Wiśniewski zrealizuje również bogaty program edukacyjny, obejmujący 30 pokazów edukacyjnych i popularnonaukowych. Aż 10 spośród nich zaproponowali polscy uczniowie i studenci - laureaci konkursów organizowanych przez Polską Agencję Kosmiczną (POLSA). Część doświadczeń, które są w planach, jeszcze nigdy nie była realizowana w mikrograwitacji

- informuje PAP.

Polski astronauta zabrał ze sobą nie tylko narodową flagę, ale także naszywkę pochodzącą ze skafandra Mirosława Hermaszewskiego. Poza tym w kosmiczną podróż wyruszyły także pamiątki po Marii Curie-Skłodowskiej oraz mapa autorstwa Mikołaja Kopernika “O obrotach sfer niebieskich”.

Symboliki naszego kraju jest jednak znacznie więcej, Uznański-Wiśniewski zabrał ze sobą również bryłkę soli z Wieliczki, kawałek polskiego bursztynu, manuskrypt mazurka Fryderyka Chopina, trzy wiersze Wisławy Szymborskiej, krajka z regionalnego stroju ziemi łódzkiej z Muzeum Etnograficznego w Warszawie, polskie litery (ą, ć, ę, ł itd.) wydrukowane w 3D oraz emblematy i plakat misji. Naukowiec spakował także polskie pierogi w wersji liofilizowanej przygotowane specjalnie przez specjalistów z Ziemi Świętokrzyskiej.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki