Rusza kampania „Porozmawiajmy Mamo”: jak rozmawiać z córką o dojrzewaniu?

Ten symboliczny dzień, w którym dziewczyna staje się kobietą pamięta każda z nas. Dla jednych długo wyczekiwany, dostrzeżony i doceniony, dla innych trudny, krępujący, pełen emocji i obaw. W tym trudnym dla młodej dziewczyny czasie odpowiednie przygotowanie, szczera rozmowa i wsparcie ze strony matki nabierają szczególnego znaczenia. I choć wydawałoby się, że w dzisiejszych czasach potrafimy bez problemu rozmawiać na każdy temat, kwestia miesiączki wciąż wywołuje w kobietach poczucie wstydu i zakłopotania. Aby to zmienić i nauczyć mamy jak bez skrępowania rozmawiać z córką o dojrzewaniu, powstała kampania „Porozmawiajmy Mamo".

Celem projektu "Porozmawiajmy Mamo" jest przekazanie mamom pomocnych narzędzi do rozmowy z córką, nie tylko w kontekście nadchodzących zmian fizjologicznych, ale co ważniejsze - zmian związanych z psychiką i emocjami młodej, dojrzewającej kobiety.

Impulsem do rozpoczęcia kampanii były wyniki badania przeprowadzonego w 2018 roku przez Kantar Polska na zlecenie Sanofi. Badanie realizowane w formie blisko 100 godzin rozmów z mamami oraz nastolatkami, pokazało wyraźnie, że większość matek nie wie jak rozmawiać z córkami na temat menstruacji i dojrzewania. Miesiączka w wielu polskich domach jest wciąż po prostu tematem tabu, a ciężar przygotowania dziewczynki do zmian towarzyszących dojrzewaniu świadomie przenoszony jest na szkołę.

- Moja córka wczoraj dostała okres. Przyszła ze szkoły, poszła do ubikacji i powiedziała że ma krew na majtkach, że chyba dostała miesiączkę. Odpowiedziałam, że podpaski są pod zlewem w szafce. Byłam zajęta robieniem obiadu. Później rzuciłam się w wir pracy w domu i nawet nie przyszło mi do głowy aby porozmawiać z nią na temat dojrzewania i jej miesiączki – to cytat jednej z respondentek, biorących udział w badaniu, mamy 14-letniej Oliwii.

W efekcie takiego podejścia dziewczynki wkraczają w wiek menstruacyjny z bardzo ograniczoną wiedzą na temat tego, co dzieje się z ich organizmem. Jak mówi 14-letnia Oliwia, jedna z bohaterek rozmów: - Nie zdawałam sobie sprawy, że to będzie raz w miesiącu. Stwierdziłam, że to będzie raz, tak jak zęby wypadają, że to jest raz i przestaje. Tak mi się wydawało. Nie drążyłam tego tematu.

Brak szczerej rozmowy sprawia, że miesiączka, która powinna być czymś naturalnym, budzi duże negatywne emocje – stres, skrępowanie, niepewność, strach, obawę przed bólem i rozczarowaniem. Dziewczynkom często brakuje tak potrzebnego w tym czasie "emocjonalnego przewodnika", jakim powinna być matka.

- Musimy pamiętać, że okres odczuwalny jest nie tylko w ciele, ale również w sferze psychicznej. Poza samą bolesnością, menstruacji towarzyszy wiele objawów na tle osobowościowym, które bez wsparcia ze strony matki mogą być wyjątkowo trudne dla każdej młodej kobiety. Prawdziwa, szczera rozmowa o odczuwaniu menstruacji, emocjach z tym związanych, o obawach i wyobrażeniach to klucz do zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i bliskości. To podstawa budowania relacji i tworzenia więzi między matką a córką, której nie zastąpi lekcja w szkole – podkreśla Agnieszka Górecka, ekspertka kampanii "Porozmawiajmy Mamo", Wiceprezeska Fundacji Edukacji Społecznej, pedagożka, edukatorka seksualna.

Także aspekt rówieśniczy ma bardzo ważne znaczenie w trakcie dojrzewania. Niektóre dziewczynki zaczynają menstruację wcześniej niż ich koleżanki z klasy. Jest to dla nich powód do wstydu, boją się być inne, dojrzewać zbyt wcześnie. To działa również w drugą stronę - dziewczęta, które w ten etap rozwoju wchodzą później niż rówieśniczki czują się skrępowane tym, że dojrzewają wolniej, często uważają wręcz, że zbyt wolno.

- Moment, w którym dziewczynki doświadczają pierwszej miesiączki jest bardzo zróżnicowany, ale zawsze może być to dla nich powód do wstydu, obaw o odmienność. Niezależnie od wieku warto zachęcać nastolatki do rozmów o dojrzewaniu, nie tylko w kontekście nadchodzących zmian fizjologicznych, ale również przemian zachodzących w ich psychice – przekonuje Kamila Raczyńska – Chomyn, szkoleniowiec, edukatorka seksualna, znana również jako Pani Miesiączka. - Nie można jednak zapominać o edukacji chłopców. Ich niewiedza w tej kwestii jest najczęstszym źródłem niechęci i obrzydzenia oraz podtrzymuje tabu wokół miesiączki - dodaje.

W ramach kampanii powstała specjalna platforma edukacyjna www.porozmawiajmymamo.pl, na której można zapoznać się z materiałami przygotowanymi przez ekspertów. Działania prowadzone są również na kanale YouTube "Porozmawiajmy Mamo" oraz kanale społecznościowym Facebook, poprzez akcję hasztagową w mediach społecznościowych #porozmawiajmymamo, cykl webinarów edukacyjnych skierowanych dla matek. Specjalnie dla kampanii, w przestrzeni miejskiej (ul. Koszykowa 64, naprzeciwko Hali Koszyki) powstał mural autorstwa Anny Moderskiej, rysowniczki magazynu Kosmos dla Dziewczynek.

Organizatorem kampanii "Porozmawiajmy Mamo" jest firma Sanofi. Partnerem inicjatywy jest Fundacja Edukacji Społecznej, akcję wspiera ponadto Magdalena Różczka, znana aktorka teatralna i telewizyjna, mama dwóch córek.

Źródła:

1. Raport z badania jakościowego "Młode kobiety". Celem badania było uzyskanie odpowiedzi na pytania: "Jak kobiety wspominają pierwszą miesiączkę? Skąd czerpały wiedzę na temat miesiączki? Jakie mają postawy i podejście do menstruacji?". Badanie Kantar Polska wykonano metodą wywiadów indywidualnych i grupowych w terminie grudzień 2017 − styczeń 2018. Dane w posiadaniu firmy.