Nadzieja na nową terapię chorób neurodegradacyjnych. W czym pomoże sen?

Stwardnienie zanikowe boczne jest najczęstszą chorobą neuronów ruchowych u dorosłych. Opóźniona diagnoza i niepewne rokowanie są zwykle czynnikami, które mają wpływ na progresję choroby. Naukowcy jednak odkryli sposób na wdrożenie terapii chorób neurodegradacyjnych. Kluczową rolę ma odgrywać sen.

Stwardnienie zanikowe boczne (ALS), znane również jako choroba Lou Gehriga, jest najczęstszą postacią choroby neuronu ruchowego. Osoby z ALS stopniowo tracą zdolność inicjowania i kontrolowania ruchów mięśni, w tym mówienia, połykania i oddychania.

W najnowszym badaniu naukowcy opisali nowy sposób walki z tą wyniszczającą chorobą, a jest nim mózgowy system usuwania odpadów.

Usuwanie odpadów kluczem w leczeniu ALS

System glimfatyczny usuwa odpady, w tym toksyczne białka, z mózgu. Ta obejmująca cały mózg sieć wypełnionych płynem przestrzeni, znana jako przestrzenie Virchowa-Robina, jest w większości wyłączona, gdy nie śpimy. Uruchamia się natomiast podczas snu w celu odprowadzania związków niezbędnych do funkcjonowania mózgu i pozbycia się toksycznych odpadów.

Wraz z wiekiem jakość snu spada, a ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, w tym ALS, wzrasta. Zaburzenia snu są również częstym objawem stwardnienia zanikowego bocznego, a badania wykazały, że pojedyncza noc bez snu może skutkować zwiększoną akumulacją toksycznych białek odpadowych w mózgu. W związku z tym naukowcy podejrzewają, że funkcja glimfatyczna może być osłabiona przy ALS.

Najnowsze badanie na myszach dowodzi, że układ glimfatyczny może być potencjalnym celem terapeutycznym w leczeniu ALS.

Terapie snu

Układ glimfatyczny jest najbardziej aktywny w fasie non-REM. Terapie snu, które wzmocniłyby tę fazę, mogą okazać się szczególnie korzystne w zapobieganiu chorobom takim jak ALS.

Na usuwanie odpadów z mózgu wpływ ma również pozycja snu. Klirens limfatyczny jest najskuteczniejszy w pozycji bocznej.

Oprócz dbania o sen, ważne są również takie czynniki, jak dieta. Spożywanie kwasów omega-3, występujących w rybach morskich, od dawna uważane jest za korzystne dla zdrowia i ma wpływ na zmniejszajenie ryzyka chorób neurodegeneracyjnych. Nowe badania pokazują, że korzyści te mogą częściowo wynikać z pozytywnego wpływu Omega-3 na funkcję limfatyczną.

Wykazano również, że umiarkowane spożycie alkoholu poprawia usuwanie odpadów z mózgu.  Korzystne są również ćwiczenia fizyczne.

Okazuje się więc, że te niewielkie zmiany w stylu życia mogą poprawić usuwanie odpadów mózgowych, aby zminimalizować ryzyko chorób neurodegeneracyjnych. 

Weronika Rumińska