Ci pracownicy znów muszą przejść badania okresowe? Przepisy mogą zaskoczyć

Pracodawcy mają problem. Chodzi o niejasne przepisy dotyczące orzeczenia o niepełnosprawności dla osób pozostających w stosunku pracy. Wyjaśniamy, na czym polega niespójność i co to oznacza dla pracowników.

W momencie kiedy pracownik otrzymuje nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, jego sytuacja zdrowotna ulega zmianie. Czasem jest to związane z poprawą i zmianą ze stopnia umiarkowanego na lekki, a czasem z pogorszeniem i sytuacją odwrotną. Pracodawcy wówczas zastanawiają się, czy są w obowiązku skierować taką osobę na kolejne badania w medycynie pracy. 

Nowe orzeczenie o niepełnosprawności a badania okresowe

Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że w momencie kiedy pracownik przedkłada nowe orzeczenie o niepełnosprawności, jest zobowiązany do wykonania badań okresowych w medycynie pracy. Obowiązek spoczywa na pracodawcy i jego zadaniem jest skierowanie pracownika na wspomniane badania, celem kontynuowania powierzonych wcześniej obowiązków.

Okazuje się jednak, że innego zdania jest Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. W opinii tego resortu pracodawca ma prawo wymagać realizacji badań okresowych, a nie obowiązek. Spór trwa, a poszczególne działy kadr w wielu przedsiębiorstwach zastanawiają się, która zasada jest obligatoryjna.

Badania okresowa a niepełnosprawność. Czy jest rozwiązanie?

Jak informuje "Dziennik Gazeta Prawna", problem był na tyle dotkliwy, że senator Andrzej Kobiak z Koalicji Obywatelskiej zwrócił się o komentarz do obu wspomnianych resortów, okazało się, że odpowiedzi były rozbieżne. Wiceminister Waldemar Kraska powołał się na wyrok Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2002 r. (sygn. akt I PK 44/02).

Senator zaznaczył, że przedstawiona informacja dotycząca orzeczenia niepełnosprawności jest sygnałem o zmianie stanu zdrowia danego pracownika.

Oznacza to, że pracodawca powinien skierować taką osobę na badania w celu ustalenia, czy dotychczasowe warunki pracy na powierzonym stanowisku nie będą wpływać negatywnie na sytuację zdrowotną zatrudnionego. 

W uproszczeniu wyniki badań kontrolnych pozwolą upewnić się, czy nowa sytuacja zdrowotna pracownika nie rodzi potrzeb dostosowania stanowiska do stopnia orzeczonej niepełnosprawności.

Co resort to inna opinia? Głos zabrało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej

Wyjaśnienia wiceministra zdrowia wydają się logiczne i zasadne. Jednak nieco innego zdania jest Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Zdaniem Pawła Wdówika, wiceministra rodziny i polityki społecznej, a zarazem pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych sytuacja może być interpretowana nieco inaczej.

Jego zdaniem obecne przepisy umożliwiają pracodawcy skierowanie pracownika na badania kontrolne, także gdy uprzednio wydane zaświadczenie pozostaje aktualne.

Dodał jednak, że obowiązujące prawo nie nakłada na pracodawcę obowiązku przeprowadzenia badań w zakresie medycyny pracy jeżeli pracownik otrzymał od lekarza decyzję o braku przeciwwskazań do świadczenia pracy, a specjalista uznał nowe orzeczenie niepełnosprawności.

Podkreślił jednak, że każde przedłożenie nowego orzeczenie o niepełnosprawności może być powodem do przeprowadzenia wspomnianych badań lekarskich, lub innej konsultacji w zakresie medycyny pracy. Tego typu działanie ma na celu dostosowanie panujących warunków do najnowszej sytuacji zdrowotnej pracownika.

Podsumowując tę dość zawiłą kwestię, warto wspomnieć, że zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, pracownik nie ma obowiązku informowania pracodawcy o swojej niepełnosprawności.

Oznacza to, że nie musi dostarczać do zakładu pracy otrzymanego orzeczenia. Brak przedłożenia tego rodzaju dokumentów nie podlega żadnym negatywnymi konsekwencjom.

Magdalena Siraga