- Analiza naukowa z 2024 roku ujawnia, że nieodparta ochota na lód to w ponad 87% przypadków objaw niedoboru żelaza
- Nietypowe zachcianki, takie jak zespół Pica, są objawem neurologicznym wywołanym zmianami w pracy mózgu
- Eksperci wskazują, że anemia w ciąży i u dzieci to najczęstsze przyczyny występowania łaknienia spaczonego
- Skuteczne leczenie niedoboru żelaza powoduje całkowite ustąpienie nietypowych zachcianek już w ciągu kilkunastu dni
Nietypowy objaw niedoboru żelaza – czym jest zespół Pica i dlaczego pojawia się ochota na lód?
Nagła, nieodparta chęć chrupania kostek lodu lub, co dziwniejsze, jedzenia kredy czy ziemi, to nie jest tylko niewinne dziwactwo. Tego typu zachowania mają swoją medyczną nazwę – zespół Pica, czyli łaknienie spaczone. Choć brzmi to niecodziennie, jest to sygnał, którego absolutnie nie można ignorować.
Analiza opublikowana w 2024 roku w jednym z czasopism naukowych nie pozostawia złudzeń. Aż w 87,3% przypadków zespół Pica jest bezpośrednio powiązane z niedoborem żelaza lub anemią. Oznacza to, że organizm w nietypowy sposób próbuje zakomunikować, że brakuje mu tego kluczowego pierwiastka, a nietypowe zachcianki to jedne z mniej znanych objawów anemii.
Jak niedobór żelaza wpływa na mózg i powoduje dziwne zachcianki?
Naukowcy wciąż badają, co dokładnie sprawia, że przy braku żelaza sięgamy po lód czy glinę. Główna teoria zakłada, że jest to związane z zaburzeniami pracy mózgu. Organizm nie próbuje w ten sposób uzupełnić niedoborów, ale reaguje na zmiany neurologiczne wywołane brakiem tego minerału.
Żelazo odgrywa kluczową rolę w produkcji neuroprzekaźników, w tym dopaminy, która odpowiada za motywację i funkcje poznawcze. Jego niedobór może prowadzić do zaburzeń, które mózg stara się „naprawić” poprzez nietypowe, kompulsywne zachowania. Jedna z publikacji z 2025 roku wskazuje, że Pica to w rzeczywistości objaw neurologiczny, a nie żywieniowy.
Anemia w ciąży i u dzieci. Kto jest najbardziej narażony na niedobór żelaza?
Chociaż problem może dotyczyć każdego, istnieją grupy szczególnie wysokiego ryzyka. Światowa Organizacja Zdrowia w raporcie z 2025 roku alarmuje, że aż 40% ciężarnych na świecie cierpi na anemię, co często wiąże się z występowaniem Pica.
Podobnie jest w przypadku małych dzieci, których organizmy w fazie intensywnego wzrostu mają ogromne zapotrzebowanie na żelazo. Co ważne, w Polsce problem ten bywa bagatelizowany, mimo że tego typu nietypowe zachcianki mogą być jednym z pierwszych sygnałów alarmowych świadczących o poważnych niedoborach.
Najczęstsze objawy niedoboru żelaza GALERIA
Badania krwi przy podejrzeniu anemii – ferrytyna, żelazo i TIBC pod lupą
Jeśli zauważasz u siebie lub u bliskich objawy zespołu Pica, warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, zamiast szukać diagnozy na własną rękę. Podstawą jest wykonanie prostych badań krwi, które pozwolą ocenić gospodarkę żelazową w organizmie.
Jak podaje American Society of Hematology, lekarz zazwyczaj zleca oznaczenie poziomu ferrytyny (czyli magazynu żelaza w organizmie), żelaza w surowicy oraz całkowitej zdolności wiązania żelaza (TIBC). Dopiero takie kompleksowe badania na anemię dadzą pełen obraz i pozwolą na wdrożenie skutecznego leczenia.
Leczenie niedoboru żelaza. Kiedy znikną nietypowe zachcianki?
Jest też nutka optymizmu – leczenie jest bardzo skuteczne, a efekty pojawiają się zaskakująco szybko. Badania kliniczne, których wyniki opublikowano w 2024 roku, wykazały, że u wszystkich pacjentów objawy Pica ustępowały całkowicie już w ciągu 5 do 14 dni od rozpoczęcia suplementacji żelazem.
To najlepszy dowód na to, że uporczywa chęć na gryzienie lodu była bezpośrednio powiązana z niedoborem. Warto pamiętać, że prawidłowe leczenie niedoboru żelaza jest ważne nie tylko dla komfortu, ale też by uniknąć powikłań, takich jak uszkodzenia zębów czy problemy jelitowe.
