Czy pacjenci w śpiączce wiedzą, co się dzieje? Wyniki badań zaskoczyły naukowców

Śpiączka i stopień zachowania świadomości w śpiączce to wciąż przestrzenie, które budzą wiele wątpliwości. Czy osoba w śpiączce słyszy, czuje, widzi? Jeśli tak, to co? Czy rozumie, co mówią bliscy? Nowe badania wykazały, że w mózgach wielu pacjentów dzieje się więcej niż sądzono.

Śpiączka mózgowa - przyczyny 

Śpiączka może być powodowana urazem mózgu – np. wskutek wypadku. Czasem to efekt niedotlenienia – podtopienie, zakrztuszenie, próba samobójcza przez powieszenie. Niekiedy do zatrzymania akcji serca dochodzi z przyczyn kardiologicznych.

A potem wystarczy już tylko chwila, żeby doszło do niedotlenienia mózgu. Podczas akcji ratunkowej bywa, że krążenie można przywrócić. Ale pacjenta z bijącym sercem nie zawsze można przywrócić do świadomości.

Co czuje, rozumie i myśli osoba w śpiączce? 

Zostaje ciało osoby, która nie reaguje na bodźce, jakby śpi, chociaż czasem otwiera oczy. Spontaniczne otwieranie i zamykanie oczu to też ważny czynnik, który bierze się pod uwagę, oceniając pacjenta w skali Glasgow.

Co czują, myślą, rozumieją osoby w śpiączce? To pytanie od lat zadają sobie lekarze i bliscy pacjentów w śpiączce. Mimo braku reakcji ze strony pacjenta zaleca się, aby mówić do osoby w śpiączce, czytać, opowiadać, pokazywać filmy, zdjęcia, zabierać na spacery.

Coraz więcej badań potwierdza, że pacjent w śpiączce zachowuje świadomość tzw. ukrytą, CMD. Ta tzw. kognitywna dysocjacja ruchowa oznacza, że w mózgu pacjenta dzieje się wiele, ale nie widać tego na zewnątrz.

Świadomość osób w śpiączce - wyniki badań

Czy każda osoba w śpiączce zachowuje ukrytą świadomość? Badania wykazały, że nie każda. Statystycznie dotyczy to co 4. pacjenta w śpiączce. Osoby te słyszą i rozumieją, ale nie mogą wykonywać ruchów czy reakcji, bo ich w ich mózgach nie działają sprawnie połączenia z układem ruchu.

Korzystając z badań EEG, uczeni z Columbia University zbadali 107 osób w śpiączce. 21 z nich wykazywało cechy dysocjacji ruchowej (CMD). Za pomocą MRI (rezonansu magnetycznego) potwierdzono, że struktury ich mózgów, związane z rozumieniem poleceń, były nienaruszone.

To oznacza, że pacjenci rozumieli, co do nich mówiono,ale nie mogli odpowiedzieć, bo za tę czynność odpowiedzialne są inne, w ich przypadkach uszkodzone, rejony mózgu.

Biostatystyk Qi Shen podkreślił, że wykorzystanie tzw. analizy dwuklastrowej pozwoliło, aby „ zidentyfikować wzorce uszkodzenia mózgu, które są wspólne dla pacjentów z CMD i kontrastują z tymi bez CMD”.

Korzystanie z podanych badań pozwala na wskazanie wśród pacjentów w śpiączce osób najlepiej rokujących i osób zachowujących świadomość, co pozwala na dobranie dla nich najlepszej terapii.

Stan śpiączki nie jest łatwy do wyleczenia, ale wyniki wspomnianych badań otwierają nowe nadzieje dla pacjentów, którzy są więźniami we własnych ciałach.

Katarzyna Głuszak, redaktorka