Pas przepuklinowy: rodzaje i wskazania do stosowania

2019-04-16 11:36

Pas przepuklinowy, w zależności od rodzaju, ma zastosowanie przy leczeniu zachowawczym przepuklin brzusznych: pachwinowych, udowych, pępkowych czy okołostomijnych. Jak działają pasy przepuklinowe i jakie są opinie o ich skuteczności?

Pas przepuklinowy: rodzaje i wskazania do stosowania
Autor: Getty Images Właściwą siłę ucisku pasa na przepuklinę uzyskuje się dzięki specjalnie wyprofilowanym poduszkom (tzw. pelotom), które albo są integralną częścią pasa, albo mogą być do niego mocowane we właściwym miejscu.

Spis treści:

  1. Pas przepuklinowy - wskazania do stosowania
  2. Pas przepuklinowy - rodzaje

Pas przepuklinowy ma stabilizować powłoki ciała i zapobiegać przemieszczaniu się narządów jamy brzusznej (głównie jelit) do istniejącego worka przepuklinowego.

Pas przepuklinowy - wskazania do stosowania

Pasy przepuklinowe mają zastosowanie przy leczeniu zachowawczym przepuklin brzusznych: pachwinowych, udowych, pępkowych czy okołostomijnych. Produkowane są z różnych materiałów i - w zależności od potrzeby - mogą być stosowane jedno- lub dwustronnie.

Pasy przepuklinowe brzuszne stosuje się w dwóch przypadkach:

  1. Gdy nie ma możliwości operacyjnego leczenia przepukliny z powodu bezwzględnych przeciwwskazań do zabiegu.
  2. W okresie pooperacyjnym - dla zabezpieczenia operowanej okolicy ciała przed działaniem tłoczni brzusznej i nawrotem schorzenia.

Dzięki zastosowaniu pasa przepuklinowego u chorych leczonych zachowawczo unika się przede wszystkim powiększania się worka przepuklinowego.

U osób stosujących pas przepuklinowy rzadziej dochodzi do powikłań. Zalicza się do nich przepuklinę nieodprowadzalną, czyli taką, w której zawartość jest przyrośnięta do wewnętrznej części worka i nie daje się odprowadzić na miejsce, do brzucha.

Groźnym powikłaniem jest uwięźnięcie zawartości przepukliny. Może się ono zakończyć niedrożnością jelit lub odcinkową martwicą jelita zaciśniętego w worku i kanale przepukliny.

Pas przepuklinowy - rodzaje

Budowa pasów przepuklinowych dostosowana jest do miejsca występowania przepukliny. Do ich konstrukcji używa się obecnie przewiewnych, elastycznych materiałów, zapewniających komfort i wentylację, a jednocześnie odpowiednio wytrzymałych. Większość pasów zapina się na tzw. rzepy, co ułatwia ich zakładanie. Właściwą siłę ucisku w miejscu przepukliny uzyskuje się dzięki specjalnie wyprofilowanym poduszkom (tzw. pelotom), które albo są integralną częścią pasa, albo mogą być do niego mocowane we właściwym miejscu. Pas przepuklinowy może być lewo lub prawostronny lub dwustronny.

  • Pas przepuklinowy damski i męski

Pas przepuklinowy dla kobiet i mężczyzn może mieć identyczną budowę (szczególnie jeśli jest to pas stomijny lub na przepuklinę pępkową). Odmiennie konstruowane są jednak niektóre modele na przepuklinę pachwinową lub udową. Uwzględniają inną budowę anatomiczną miednicy u kobiet i mężczyzn. Część przylegająca do krocza jest tak wyprofilowana, aby przy prawidłowym ucisku na wrota przepukliny nie stwarzała dyskomfortu w okolicy narządów płciowych.

  • Pas przepuklinowy sprężynowy

Pas przepuklinowy na przepuklinę udową lub pachwinową może mieć konstrukcję sprężynową. Sprężysty, metalowy lub plastikowy element opasuje dolną część brzucha i dociska pelotę do wrót przepukliny z siłą, którą można dobrać indywidualnie. Pas sprężynowy polecany jest dla pacjentów otyłych lub u osób, u których siła docisku musi być bardzo duża. Aby noszenie pasa sprężynowego było komfortowe, jest on wyłożony miękkim materiałem.

  • Pas na przepuklinę pępkową dla niemowląt

Niektóre dzieci rodzą się z przepukliną pępkową lub powstaje ona w okresie noworodkowym na skutek nieprawidłowego zarastania kikuta pępowiny. Jeśli przepuklina utrzymuje się, zaleca się stosowanie w okresie niemowlęcym szerokich, elastycznych pasów opasujących brzuszek dziecka. Pas może być uzbrojony w niewielką pelotę pokrywającą okolicę pępkową.

Przepuklina nie zniknie

Żadna przepuklina (z wyjątkiem niemowlęcej pępkowej) sama nie zniknie, ani się nie zmniejszy. Jedyną skuteczną metodą leczenia jest operacja. Najważniejszą częścią zabiegu jest wzmocnienie słabych tkanek powłok brzusznych. „Cerowanie” ubytków tkanek robi się, zbliżając do siebie mięśnie, rozcięgna i więzadła. Nowoczesne leczenie przepuklin polega na wszczepieniu w powłoki brzuszne specjalnych siatek, które mają je wzmocnić i chronić przed nawrotem dolegliwości. Jeśli nie ma komplikacji, zwykle po trzech dniach pacjent wychodzi ze szpitala.

Coraz więcej zwolenników zdobywa laparoskopowe operowanie przepuklin. Niestety, w Polsce nowoczesną metodą operuje się je bardzo rzadko, bo wciąż brakuje pieniędzy na odpowiednie siatki, czyli takie, które nie przyklejają się do jelit.

  • Pas przepuklinowy pooperacyjny

Po zabiegu usunięcia przepukliny i wykonaniu plastyki powłok brzucha chory musi zachowywać przez dłuższy czas ostrożność, gdyż proces zrastania się powięzi i innych elementów łącznotkankowych w ścianie jamy brzusznej trwa nawet kilka miesięcy. Dopiero po tym czasie powłoki brzuszne odzyskują pełną wytrzymałość na działanie czynników mechanicznych, w tym ciśnienia, jakie jest w jamie brzusznej.

Po operacji przepukliny należy przestrzegać diety, która chroni przed zaparciami, powstrzymać się od znacznego wysiłku fizycznego, ciężkiej pracy (uwaga na dźwiganie). W miarę możliwości trzeba też kontrolować kichanie i kaszel. Wszystkie te zabiegi mają ochronić pacjenta przed ponownym uszkodzeniem powłok brzusznych.

Ważne!

Gdy przepuklina uwięźnie
Najbardziej niebezpieczny jest stan, gdy przepuklina uwięźnie. Dochodzi do tego, gdy za jelitami, które wcisnęły się do worka przepuklinowego zacisną się wrota. Istotą uwięźnięcia jest to, że jelita, nie mogą się same wycofać do jamy brzusznej. Pokarm, który znajduje się w tej części jelita nie może się dalej przesuwać. To powoduje niedrożność jelita. Samo jelito nie dostaje odżywczej krwi. W krótkim czasie, z powodu niedokrwienia jelit, rozwija się ich w nim martwica. Do takiego powikłania może dojść z błahego powodu - kichnięcia, kaszlu, nadmiernego wysiłku, a nawet podczas gwałtownego wstawania z fotela.

Jak rozpoznać, że jelita uwięzły?
Tam, gdzie jest przepuklina brzuch był miękki. Teraz możesz ręką wyczuć twardy i bolesny guz. Skóra nad nim jest mocno zaczerwieniona i bardzo ciepła. Po kilku godzinach odczuwa się wzdęcie, ostry ból brzucha, nudności, niekiedy wymioty. Nie jest też możliwe oddanie gazów i stolca. To dowód, że jelito jest niedrożne. To stan zagrażający życiu, musisz wezwać pogotowie.

Jak doczekać przyjazdu karetki?
1. Połóż się na wznak.
2. Pod miednicę podłóż niewielką poduszkę (jasiek). Nogi zegnij lekko w kolanach i staraj się, mimo bólu, równo oddychać. Taka pozycja rozluźnia mięśnie brzucha i pierścień przepuklinowy. Jelita mogą powrócić na swoje miejsce, ale to może stwierdzić tylko lekarz.
3. Nawet jeśli jelita same się uwolnią z uścisku pierścienia, trafisz do szpitala na obserwację. Zwykle po takim wydarzeniu, przeprowadza się operację. Ale jest ona wykonywana bez pośpiechu, co ma ogromne znaczenie dla przebiegu operacji i późniejszej rehabilitacji.

O autorze
Anna Jarosz
Anna Jarosz
Dziennikarka od ponad 40 lat zaangażowana w popularyzację edukacji zdrowotnej. Laureatka wielu konkursów dla dziennikarzy zajmujących się medycyną i zdrowiem. Otrzymała m. in. Nagrodę Zaufania „Złoty OTIS” w kategorii „Media i Zdrowie”, Wyróżnienie Św. Kamila przyznawane z okazji Światowego Dnia Chorego, dwukrotnie „Kryształowe Pióro” w ogólnopolskim konkursie dla dziennikarzy promujących zdrowie oraz wiele nagród i wyróżnień w konkursach na „Dziennikarza Medycznego Roku” organizowanego przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia.