Objawy chorej wątroby można dostrzec na twarzy. Trudno je przegapić, ale łatwo zignorować

Wątroba nie boli - jednak o tym, że niedomaga, organizm może dawać nam o tym znać na różne inne sposoby. Niektóre z objawów chorej wątroby można dostrzec, przeglądając się w lustrze. Wyjaśniamy, na co zwrócić uwagę.

Wątroba choruje wyjątkowo podstępnie - większość jej schorzeń przez dłuższy czas nie daje objawów, a jeśli już się one pojawiają, łatwo je zlekceważyć lub przypisać zupełnie innym chorobom. Mogą więc być przez dłuższy czas bagatelizowane, a jeśli pacjent dotrze już do lekarza, ustalenie przyczyny problemów może wymagać pogłębionej diagnostyki i wielu badań. 

Objawy chorej wątroby mogą być widoczne na twarzy

Warto jednak wiedzieć, że wśród możliwych objawów chorej wątroby wymieniane są również takie, które możemy dostrzec na skórze - w tym na twarzy. Ich już pominąć nie sposób. Niektóre z nich wydają się banalne i pozornie bez związku z wątrobą, inne z kolei od razu mogą sugerować konieczność wizyty u hepatologa.

Do najczęstszych objawów chorej wątroby, które można dostrzec na twarzy, zaliczane są:

• zmiany pigmentacyjne - przebarwienia. To brunatne plamy, które najczęściej lokalizują się wokół oczu i ust, a u  niektórych osób również na błonie śluzowej spojówek i wewnętrznej części policzków.
• żółtaki, czyli inaczej kępki żółte. To miękkie, podskórne grudki - złogi cholesterolu. Powodem ich powstawania jest podwyższone stężenie lipidów we krwi. Mogą być żółtawe lub pomarańczowe. Najczęściej lokalizują się na powiekach, osiągają rozmiary od kilku milimetrów do nawet 7 cm. Ich obecność może świadczyć o pierwotnej marskości żółciowej wątroby, mogą też świadczyć m.in. o cholestatycznych chorobach wątroby
• pajączki wątrobowe, pajączki naczyniowe. To poszerzone naczynia krwionośne. Mogą być małe lub osiągać kilka cm i świadczyć o rozwijającej się chorobie wątroby. Ich duża liczba może zwiastować zespół wątrobowo-płucny. Charakterystyczne jest to, że po uciśnięciu skóry "pajączek" chwilowo znika, co ma związek z odpływem krwi.
• skóra banknotowa. Innymi słowy - skóra, przypominająca fakturą papier wykorzystywany do produkcji banknotów: sucha i pomarszczona. Widoczne są na niej rozgałęziające się pajączki naczyniowe. Taka skóra jest charakterystyczna dla alkoholowej marskości wątroby.
• utrata zarostu na twarzy u mężczyzn lub spadek tempa wzrostu. Może to świadczyć o marskości wątroby.
• żółty odcień skóry i zażółcone białka oczu. Żółtaczka to charakterystyczny objaw chorej wątroby - dochodzi do niej na skutek nadmiaru bilirubiny we krwi - barwnika żółciowego, którego chora wątroba nie jest w stanie właściwie przekształcać, co w efekcie prowadzi do zażółcenia skóry i białek oczu. Objaw ten obserwowany jest głównie u osób chorujących na marskość, stłuszczenie wątroby, a także na  wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C.
• swędzenie skóry - wywołane jest zaburzeniem w odpływie żółci z wątroby do przewodu pokarmowego. Część żółci dostaje się do krwi, co powoduje uporczywy świąd, nasilający się w nocy. Swędzenie skóry może towarzyszyć takim chorobom, jak wirusowe zapalenie wątroby, stłuszczenie, a nawet nowotwór.
• skłonność do siniaków. Gdy wątroba niedomaga, obniża się synteza białek odpowiedzialnych za krzepnięcie krwi, może również pojawić się małopłytkowość i problemy z hamowaniem krwawienia. Najczęściej ma związek z niewydolnością wątroby o różnej etiologii.

Pozostałe objawy chorej wątroby

Gdy wątroba niedomaga, pojawiają się również objawy ogólnoustrojowe, które znacząco wpływają na samopoczucie - co ma związek m.in. z funkcjonowaniem wątroby i dróg żółciowych.

Dlatego problemy z wątrobą mogą zwiastować również takie objawy, jak:

• brak apetytu
• spadek masy ciała
• nudności
• ból w prawym podżebrzu (wywołany powiększeniem wątroby i podrażnieniem silnie unerwionej błony włóknistej, która ją otacza, a także naciskiem na sąsiednie narządy).
• obrzęki
• tzw. głowa Meduzy, czyli chorobowi zmienionych naczyniach krwionośnych prześwitujących przez skórę na brzuchu
• żabi brzuch - z powodu chorobowo zmienionej wątroby do jamy brzusznej przesądza się płyn ze ściany naczyń krwionośnych. Jego nagromadzenie się doprowadza do zwiększenia obwodu brzucha, który staje się rozlany, "żabi"
• powiększenie piersi
• przewlekłe zmęczenie
• encefalopatia wątrobowa, objawiająca się jako zaburzenia snu, problemy z koncentracją, spadek zdolności intelektualnej, zaburzenia zachowania i mowy, a także problemy z orientacją.

Masz te objawy? Idź do lekarza

To oczywiste, że każdy, kto zauważy u siebie objawy wskazujące na chorobę wątroby, powinien skonsultować się z lekarzem. Problemem bywa zwykle wybór specjalisty.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do stanu wątroby w pierwszej kolejności trzeba udać się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi wywiad i zleci badania, w tym USG jamy brzusznej, pozwalające na ocenę wątroby. Jeśli zauważy niepokojące zmiany, skieruje cię do lekarza zajmującego się leczeniem wątroby, czyli hepatologa.

Katarzyna Hubicz