Zatrucie arszenikiem jest stanem spowodowanym przez spożycie, absorpcję (przez skórę, włosy lub paznokcie) albo wdychanie związków arsenu w niebezpiecznej dla zdrowia ilości. Zatrucie arszenikiem jako działanie celowe jest obecnie bardzo rzadkie. Na toksyczne działanie arszeniku są narażone głównie osoby, które mają zawodowy kontakt z tą substancją. Obecnie używa się go w laboratoriach chemicznych, przemyśle szklarskim, hutnictwie, a także w stomatologii jako lek do dewitalizacji, czyli tzw. zatrucia zęba.
Zatrucie arszenikiem - objawy
Ostre zatrucie arszenikiem wywołuje podanie 70-200 mg substancji. Wówczas pojawiają się:
- bóle głowy
- pragnienie
- oddech o zapachu czosnku
- metaliczny smak w ustach
- nadmiar śliny w ustach
- nadmierne pocenie się
- nudności i wymioty
- wodnista i obfita biegunka
- krwiomocz
- uszkodzenie mięśni i ich skurcze
- wstrząs
- utrata przytomności
Gdy pomoc medyczna nie zostanie udzielona natychmiast, do śmierci dochodzi w ciągu kilku-kilkunastu godzin.
Regularne podtruwanie arszenikiem w mniejszych, toksycznych dawkach (10-50 mg/dobę) prowadzi do zmian skórnych (nadmierne rogowacenie dłoni i stóp oraz ściemnienie skóry), bólów brzucha i mięśni, wypadania włosów, zapalenia błony śluzowej oczu i nosa. Przewlekłe zatrucie arszenikiem daje także charakterystyczne prążkowane paznokcie (tzw. pasma Meesa).
Zatrucie arszenikiem - pierwsza pomoc i leczenie
Pierwsza pomoc przy zatruciu arszenikiem ogranicza się jedynie do wezwania pomocy medycznej, a leczenie jest podobne do leczenia zatrucia rtęcią. Lekarz zwykle podejmuje decyzję o płukaniu żołądka i podaje leki (głównie magnezję paloną), które wiążą arsen i nie pozwalają mu na dalsze toksyczne działanie.
Arszenik może powodować raka
Osoby, które zawodowo są narażone na kontakt z arszenikiem, są nawet 8 razy bardziej narażone na raka, zwłaszcza skóry, płuc i zatok przynosowych, niż inne osoby. Między działaniem rakotwórczego arsenu a rozwojem nowotworu, tzw. zawodowego, upływa często długi okres utajenia choroby, jak również nowotwór może się rozwinąć wiele lat po zaprzestaniu kontaktu z arszenikiem.
