Terapia protonowa (protonoterapia) - na czym polega? Wskazania do terapii hadronowej

2016-10-04 11:28

Terapia protonowa (protonoterapia) to najnowocześniejsza metoda leczenia różnych nowotworów złośliwych. Jest ona bardzo skuteczna, a dodatkowo praktycznie nie daje powikłań, dzięki czemu szybko wraca się do zdrowia. Niestety, protonoterapia nie jest przeznaczona dla każdego, kto zmaga się z nowotworem. Sprawdź, na czym polega terapia protonowa i kto może skorzystać z tej metody leczenia.

Terapia protonowa (protonoterapia) - na czym polega? Wskazania do terapii hadronowej
Autor: Thinkstockphotos.com Terapia protonowa (protonoterapia) to najnowocześniejsza metoda leczenia różnych nowotworów złośliwych.

Spis treści

  1. Terapia protonowa – na czym polega?
  2. Terapia protonowa na rak prostaty i nie tylko
  3. Terapia protonowa – dla kogo jest przeznaczona?
  4. Terapia protonowa – czy jest skuteczna?
  5. Terapia protonowa (protonoterapia) - pierwsze w Polsce centrum cyklotronowe w Krakowie. "To potężne narzędzie do walki z nowotworami"

Terapia protonowa, inaczej radioterapia protonowa, radioterapia hadronowa lub protonoterapia, to rodzaj radioterapii, podczas której wykorzystuje się wiązkę protonów - dodatnio naładowanych cząstek, które przenikają przez skórę do guza. Terapia protonowa jest najnowocześniejszą metodą leczenia nowotworów złośliwych, która odznacza się wyjątkową skutecznością. Dodatkowo ryzyko wystąpienia powikłań po protonoterapii jest bardzo małe, dzięki czemu szybko wraca się do zdrowia.

Terapia protonowa – na czym polega?

Terapia protonowa wykorzystuje mega dawkę, bo 230 MeV (megaelektronowoltów), promieniowania protonowego w celu zniszczenia złośliwych zmian nowotworowych. To znacznie wyższa dawka niż w standardowej radioterapii. Jednak to nie jedyne różnice. W czasie naświetlania protony formowane są do bardzo wąskiej wiązki (tzw. wiązki ołówkowej) i przenoszone - za pomocą obrazowania 3D - dokładnie do nowotworu złośliwego. Następnie protony uszkadzają DNA komórki nowotworowej, przez co niemożliwy jest podział komórki nowotworowej, a nawet następuje jej śmierć. Dzięki temu, że wiązka promieniowania dociera do guza z dużą precyzją, znajdujące się wokół zdrowe tkanki pozostają praktycznie nienaruszone. W związku z tym ryzyko powikłań po protonoterapii jest znacznie mniejsze niż w przypadku konwencjonalnej terapii, a co za tym idzie - szybciej też wraca się do zdrowia.

Terapia protonowa na rak prostaty i nie tylko

Terapia jest  wykorzystywana przede wszystkim u chorych na nowotwory gałko ocznej. Dzięki niej u pacjenta z czerniakiem gałki ocznej można ocalić oko i zdolność widzenia. Poza tym protonoterapię można wykorzystać do usuwania niektórych nowotworów głowy i szyi, w okolicy rdzenia kręgowego oraz miednicy. Radioterapię protonową stosuje się także w przypadku chłoniaków, mięsaków kości i tkanek miękkich, nowotworów urologicznych - szczególnie prostaty i pęcherza moczowego - a także nowotworów płuc i wielu innych.

Warto wiedzieć

Terapia protonowa w Polsce - Centrum Cyklotronowe Bronowice gotowe, by leczyć pacjentów

Centrum Cyklotronowe Bronowice (CCB), które działa na terenie Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie - pierwszy w Polsce ośrodek oferujący radioterapię protonową - od poniedziałku, 3 października 2016 roku, jest gotowe, by leczyć chorych na raka. Ośrodek został otwarty w październiku 2015 roku, czyli rok temu, mimo to nie przyjmował pacjentów.

Zgodnie z ekspertyzą konsultanta krajowego, w Centrum może się leczyć ok. 90 dorosłych i ok. 40 dzieci rocznie.

Terapia protonowa – dla kogo jest przeznaczona?

Ta najnowocześniejsza metoda leczenia nowotworów złośliwych jest przeznaczona głównie dla chorych, u których konwencjonalne naświetlanie nie może być stosowane, ponieważ nowotwór znajduje się w szczególnie trudno dostępnych miejscach (i w związku z tym nie można go usunąć dostępnymi dotąd metodami), jest zbyt głęboko usytuowany, zbyt blisko sąsiaduje z ważnymi organami (wrażliwymi na uszkodzenia) lub gdy konwencjonalna terapia naraża chorego na poważne powikłania.

Szacuje się, że z radioterapii protonowej może skorzystać 10-15 proc. pacjentów chorych na nowotwory, którzy wymagają radioterapii.

Terapia protonowa sprawdza się zwłaszcza u dzieci, gdyż pozwala oszczędzić młody, rozwijający się organizm. Tradycyjne napromieniowanie niesie za sobą ryzyko rozwoju u dziecka nowotworu wtórnego lub niedorozwoju jego narządów.

Warto wiedzieć, że protonoterapia nie jest samodzielną metodą leczenia nowotworów – można ją łączyć z leczeniem chirurgicznym, chemioterapią, terapią celowaną molekularnie lub innymi metodami radioterapeutycznymi.

Terapia protonowa – czy jest skuteczna?

Skuteczność terapii protonowej sprawdzono na około 100 pacjentach z czerniakiem gałki ocznej. Okazała się bardzo wysoka: u 95-98 proc. chorych bez problemu usunięto nowotwór.

To ci się przyda

Terapia protonowa znajdzie się w koszyku świadczeń gwarantowanych. Nowotwory, których leczenie terapią protonową sfinansuje NFZ, to:

  • nowotwory podstawy czaszki i okolicy okołordzeniowej u dorosłych
  • mięśniaki tkanek miękkich i kości u dzieci
  • nowotwory zatok obocznych nosa
  • nowotwory zarodkowe wymagające napromieniowania osi mózgowo-rdzeniowej
  • wysoko zróżnicowane glejaki

Terapia protonowa (protonoterapia) - pierwsze w Polsce centrum cyklotronowe w Krakowie. "To potężne narzędzie do walki z nowotworami"

Źródło: x-news.pl/TVN24