Groźny trend na TikToku! Rak skóry atakuje, a winny może być ten jeden nawyk

2025-09-03 9:58

Wielu z nas marzy o złocistej opaleniźnie, która bywa postrzegana jako symbol zdrowia i udanego wypoczynku. W rzeczywistości jednak przyciemniony kolor skóry to sygnał alarmowy i dowód na jej niewidoczne uszkodzenia. Niestety, wokół ochrony przeciwsłonecznej i kremów z filtrem narosło wiele szkodliwych mitów, szczególnie przekazywanych przez influencerów.

Czynniki rakotwórcze: nadmierne opalanie
Autor: GettyImages
  • Na TikToku szerzy się niebezpieczny trend, w którym młodzi ludzie celowo wystawiają się na słońce, by szybko się opalić.
  • Opalenizna to sygnał uszkodzenia skóry, a nie oznaka zdrowia. Zwiększa ryzyko przedwczesnego starzenia i nowotworów.
  • Pomimo obaw influencerów, kremy z filtrem są bezpieczne i nie powodują znaczących niedoborów witaminy D.
  • Jak mądrze korzystać ze słońca i chronić swoje zdrowie przed groźnymi konsekwencjami?

Czym tak naprawdę jest opalenizna? To sygnał SOS od twojej skóry

Media społecznościowe, takie jak TikTok, stały się dla młodego pokolenia kluczowym źródłem informacji o zdrowiu. Niestety, jak donosi portal Medical Xpress, popularnym trendem stało się śledzenie indeksu UV nie po to, by unikać słońca, ale by celowo wystawiać się na jego działanie dla szybszej opalenizny.

Warto jednak zrozumieć, że przyciemniony kolor skóry to nie oznaka zdrowia, a rozpaczliwy sygnał alarmowy od naszego organizmu. Opalenizna jest widocznym dowodem na to, że w komórkach skóry doszło do uszkodzenia DNA pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Te mikrouszkodzenia kumulują się latami, nawet jeśli na co dzień ich nie dostrzegamy.

„Bałam się zostawić ludzi, którym na mnie zależy” Aga Szuścik o leczeniu raka szyjki macicy

Indeks UV - co to jest? Po co się go stosuje?

Indeks UV, przedstawiany w skali od 1 do 11+, działa jak prognoza pogody dla promieniowania słonecznego, uwzględniając porę dnia czy zachmurzenie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) stosowanie ochrony jest dobrym pomysłem już przy wartości 3. Gdy indeks osiąga poziom 11, oznaczający ekstremalne ryzyko, skóra o jasnej karnacji może ulec bolesnemu poparzeniu w zaledwie kilka minut.

Dobrze jest przy tym pamiętać, że każdy typ skóry, nawet ten ciemniejszy, jest narażony na niewidzialne uszkodzenia. Ich skutki to nie tylko oparzenia, ale też przyspieszone starzenie, zmarszczki oraz, co najgroźniejsze, znacząco zwiększone ryzyko nowotworów skóry.

Krem z filtrem pod lupą. Czy obawy influencerów mają sens?

Obok fascynacji opalaniem narasta fala dezinformacji. Influencerzy przekonują, że kremy z filtrem są szkodliwe, co budzi poważny niepokój dermatologów. Badanie przeprowadzone przez Orlando Health Cancer Institute wykazało, że młodzi dorośli często postrzegają codzienne stosowanie filtrów jako bardziej ryzykowne niż ekspozycję na słońce. Spójrzmy jednak na fakty.

W 2019 roku amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) wykryła śladowe ilości chemicznych składników filtrów we krwi, ale podkreśliła, że nie ma dowodów na ich szkodliwość, a korzyści z ochrony wielokrotnie przewyższają potencjalne ryzyko. FDA jednoznacznie uznaje tlenek cynku i dwutlenek tytanu za bezpieczne i skuteczne.

Jakość informacji w mediach społecznościowych często pozostawia wiele do życzenia. Analiza 100 popularnych filmów na TikToku o kremach z filtrem, opublikowana w bazie PMC, wykazała ich niską wiarygodność. Jednym z mitów jest twierdzenie, że filtry blokują produkcję witaminy D.

Tymczasem badania prowadzone m.in. na Stanford Medicine dowodzą, że kremy nie powodują jej klinicznie istotnych niedoborów. Jest to szczególnie ważne w Polsce, gdzie, jak potwierdza Centrum Zdrowia Dziecka, ponad 90% populacji ma niedobory witaminy D. Jej poziom można skutecznie uzupełniać zbilansowaną dietą i odpowiednio dobraną suplementacją.

Rak skóry w Polsce i na świecie. Statystyki nie kłamią

Ignorowanie zagrożenia ma realne konsekwencje. Rak skóry jest najczęściej diagnozowanym nowotworem w Stanach Zjednoczonych – każdego roku notuje się więcej jego przypadków niż wszystkich innych nowotworów łącznie. Prognozy na rok 2025 są alarmujące: przewiduje się ponad 212 tysięcy nowych przypadków czerniaka (najgroźniejszej formy raka skóry) i ponad 8,4 tysiąca zgonów.

Brytyjskie badania dobitnie pokazują skalę problemu, wskazując, że aż 86% przypadków czerniaka można bezpośrednio powiązać z ekspozycją na promieniowanie UV. Te liczby pokazują, że nie jest to problem marginalny.

Sytuacja w Polsce również jest poważna. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów, w 2022 roku odnotowano niemal 16 tysięcy nowych przypadków niebarwnikowych raków skóry. Eksperci szacują jednak, że rzeczywista liczba może być znacznie wyższa, ponieważ nie wszystkie przypadki są zgłaszane. Oznacza to, że nowotwory skóry mogą stanowić nawet jedną trzecią wszystkich zachorowań onkologicznych w naszym kraju.

Zobacz galerię: Jak wygląda rak skóry? Przykładowe zdjęcia

Jak mądrze korzystać ze słońca? Proste zasady

Dobrą wiadomością jest to, że w dużej mierze możemy sami zadbać o swoje bezpieczeństwo. Podstawą jest unikanie bezpośredniej ekspozycji na słońce w godzinach największego nasłonecznienia, czyli między 10:00 a 16:00. Kluczowe jest regularne stosowanie kremu z filtrem o szerokim spektrum (chroniącym przed promieniowaniem UVA i UVB) i wartości co najmniej SPF 30. Aplikację warto powtarzać co około 90 minut oraz po każdej kąpieli.

Nie zapominajmy również o odzieży ochronnej, okularach przeciwsłonecznych i nakryciu głowy, które stanowią dodatkową, fizyczną barierę dla szkodliwego promieniowania.

Świadoma ochrona, oparta na sprawdzonych zasadach i rekomendacjach dermatologów, to potężne narzędzie w profilaktyce przedwczesnego starzenia i nowotworów.

Poradnik Zdrowie Google News
SuperZdrowi
Jak zadbać o SKÓRĘ pod koniec lata? SuperZdrowi