Paracetamol - najczęściej stosowany lek przeciwbólowy
DZIAŁANIE: przeciwbólowe i przeciwgorączkowe; w odróżnieniu od leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych nie ma działania przeciwzapalnego.
DLA KOGO: dorośli i dzieci (nawet najmłodsze) FORMA: tabletki, czopki, syropy
W APTECE: Apap, Choligrip, Codipar, Coldrex, Efferalgan, Febrisan, Fervex, Gripex, Grypolek, Grypstop, Metafen (zawiera też ibuprofen), Panadol, Paracetamol, Saridon, Tabcin, Teraflu
KIEDY STOSOWAĆ: bóle mięśni, stawów, kości, zębów, głowy (w tym migrenowe), nerwobóle, bóle miesiączkowe, stany gorączkowe, a także ból po zabiegach stomatologicznych i chirurgicznych. PLUSY: dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego, po 30-60 minutach osiąga maksymalne stężenie we krwi. Działanie przeciwbólowe utrzymuje się 4-6 godzin od przyjęcia leku, przeciwgorączkowe – 6-8 godzin. Lek nie zaburza krzepnięcia krwi. Jest łagodny dla błony śluzowej żołądka. Mogą go przyjmować nadciśnieniowcy, cukrzycy i astmatycy.
MINUSY: łatwo go przedawkować, a wtedy szkodzi wątrobie. Nie należy go stosować dłużej niż 5 dni. U chorych z niewydolnością nerek paracetamol kumuluje się we krwi. Wchodzi w interakcje z większością leków przeciwwirusowych. Paracetamol jest niewskazany dla osób nadużywających alkoholu.
WAŻNE! Wchodzi w skład złożonych preparatów przeciwbólowych. Zażywając więcej niż jeden taki lek, trzeba sprawdzić, które z nich zawierają paracetamol, by nie przekroczyć dopuszczalnej dawki.
Ibuprofen - działa nie tylko przeciwbólowo, ale także przeciwzapalnie
DZIAŁANIE: przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Należy do niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
DLA KOGO: dorośli, dzieci od 6. miesiąca
FORMA: tabletki, zawiesina, czopki, żele (w kapsułkach lub w tubie)
W APTECE: Acatar, Aprofen, Brufen, Bufenik, Dip Rilif, Dolgit, Ibalgin, Ibufen, Ibum, Ibumax, Ibupar, Ibuprofen, Ibuprom, Iburion, Kidofen, Metafen, Nurofen
KIEDY STOSOWAĆ: pomaga przy bólach miesiączkowych, głowy, zębów; jako lek przeciwzapalny polecany w chorobie zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnym zapaleniu stawów, po urazach i w stanach zapalnych ścięgien, więzadeł, mięśni i torebek stawowych.
PLUSY: działa przeciwbólowo już po 30 minutach od zażycia i to działanie utrzymuje się przez 4-6 godzin. Wchłania się w żołądku i w jelicie cienkim. Maksymalne stężenie osiąga 1-2 godziny po zażyciu tabletki, a godzinę po podaniu zawiesiny. Nie kumuluje się w organizmie, w ciągu 24 godzin jest wydalany z moczem.
MINUSY: przedawkowanie może grozić krwawieniem z przewodu pokarmowego, ale nie ma ryzyka dla wątroby (jak w przypadku paracetamolu). Może pojawić się reakcja alergiczna – wysypka, nieżyt nosa, rumień, opuchlizna. Ibuprofenu nie wolno przyjmować przy czynnej chorobie wrzodowej, należy zachować ostrożność przy astmie, niewydolności nerek, wątroby i serca. WAŻNE! Alkohol nasila działanie leku. Ibuprofen podawany z innymi NLPZ może wywołać alergię krzyżową.
Aspiryna
DZIAŁANIE: przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne, a przy długotrwałym stosowaniu również przeciwzakrzepowe – hamuje zdolność płytek krwi do agregacji i tworzenia skrzepów. Zaliczany jest do niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
DLA KOGO: dorośli, dzieci od 12. roku życia
FORMA: tabletki, tabletki musujące i tabletki dojelitowe W APTECE: Acard, Acesan, Alka Prim, Alka Seltzer, Aspirin, Bestpirin, Cardiopirin, Encopirin, Etopiryna, Polocard, Polopiryna, Salpirin, Upsarin, Tabletki przeciw grypie
KIEDY STOSOWAĆ: gorączka, bóle mięśni i stawów, bóle zębów, głowy. Małe dawki stosuje się w zawale serca, chorobie wieńcowej, udarze mózgu. PLUSY: wszechstronne działanie (uśmierza ból, zmniejsza gorączkę, leczy stan zapalny). Lek wchłania się częściowo z żołądka, w większości w jelicie cienkim. Działa już po 15-30 minutach od zażycia, działanie utrzymuje się przez 4-6 godzin.
MINUSY: by chronić żołądek, zaleca się stosowanie w najmniejszych dawkach, lek zakazany dla osób z wrzodami żołądka lub dwunastnicy, ponieważ przyczynia się do zmniejszenia wydzielania przez ściany żołądka ochronnego śluzu, a także tych z zaburzeniami krzepnięcia krwi, chorobami krwotocznymi (np. hemofilią). Należy zachować ostrożność przy przewlekłych chorobach układu oddechowego, alergicznym katarze i polipach w nosie. Leku nie wolno stosować jednocześnie z metotreksatem w dawce ponad 15 mg tygodniowo, u cukrzyków leczonych doustnie sulfonylomocznikami i osób leczących się na dnę moczanową.
WAŻNE! Lek trzeba odstawić na tydzień przed planowanym zabiegiem operacyjnym, by zdolność płytek do agregacji wróciła do stanu pierwotnego, czyli łatwego krzepnięcia.
miesięcznik "Zdrowie"
