II Międzynarodowy Dzień Raka Nerki: „Pytania i Odpowiedzi”

21 czerwca 2018 r. pod hasłem „Pytania i odpowiedzi” już po raz drugi obchodzić będziemy Międzynarodowy Dzień Raka Nerki. Ta ogólnoświatowa inicjatywa Międzynarodowej Koalicji Raka Nerki, która powstała we współpracy z 30. organizacjami pacjentów, narodziła się z myślą, by szerzyć wiedzę na temat tego nowotworu oraz zwrócić uwagę na niepokojące symptomy świadczące o pojawieniu się choroby.  Pomóc w tym może krótki quiz oraz uruchomiona w tym dniu infolinia onkologiczna.

- Na całym świecie wiedza na temat raka nerki wciąż jest zbyt niska. Dlatego  obchody  Dnia Raka Nerki odbędą się pod hasłem „Pytania i Odpowiedzi”. Tego dnia uruchomiona zostanie specjalna infolinia, gdzie chętni będą mogli skonsultować się z onkologiem.

Dodatkowo wiedzę na temat raka nerki i związanych z nim zagrożeń, będzie można sprawdzić za pomocą krótkiego quizu.

Składa się on z siedmiu zagadnień, których rozwiązanie nie zajmie więcej niż kilka minut - mówi Tadeusz Włodarczyk, prezes Stowarzyszenia Mężczyzn z Chorobami Prostaty GLADIATOR, które jest organizatorem obchodów Dnia Raka Nerki w Polsce.

Co wiemy o raku nerki?

W Polsce raka nerki rozpoznaje się u 4,5 tys. osób rocznie, na świecie zaś co roku diagnozowanych jest 338 tys. nowych przypadków.

Mężczyźni są dwukrotnie bardziej narażeni na ryzyko wystąpienia raka nerki niż kobiety.

Chociaż rak nerki już teraz stanowi trzeci co do częstotliwości występowania nowotwór urologiczny i szósty najczęściej występujący nowotwór wśród mężczyzn, liczba chorych stale rośnie.

Przyczyny rozwoju choroby w dużej mierze pozostają nieznane. Eksperci łączą ją jednak z otyłością, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, a także z paleniem tytoniu. Wśród czynników wywołujących raka nerki wymienia się również predyspozycje genetyczne oraz ekspozycję na niektóre substancje toksyczne, takie jak azbest, benzen i kadm.

Rak nerki to choroba trudna do wykrycia, we wczesnej fazie przebiega niemal bezobjawowo, przez co wielu chorych nie jest świadoma rozwoju choroby, aż do późnego stadium nowotworu. Są jednak pewne symptomy, które mogą sygnalizować pojawienie się choroby, a które często mylimy z innymi dolegliwościami. Na jakie objawy zwrócić uwagę?

USG jamy brzusznej należy wykonywać regularnie, najlepiej raz w roku.

Objawy raka nerki są niespecyficzne, dlatego warto zwrócić szczególną uwagę na ból w okolicy lędźwiowej, przedłużające się osłabienie organizmu oraz niekontrolowaną utratę masy ciała.

• ogólne osłabienie organizmu
• utrata masy ciała
• brak apetytu
• anemia
• nadciśnienie tętnicze krwi
• stany podgorączkowe
• częste infekcje dróg moczowych
• bóle w okolicy lędźwiowej
• silne bóle w okolicy brzucha
• krwiomocz

Wcześnie wykryty rak nerki jest jednym z lepiej rokujących nowotworów, dlatego obok profilaktyki niezbędna jest też wczesna diagnostyka. Jak podkreślają eksperci, szansą dla wielu pacjentów jest łatwe w wykonaniu i bezbolesne badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, tzw. USG.

Chociaż badanie to najczęściej wykonywane jest z zupełnie innego powodu niż choroby nerek, to właśnie dzięki niemu wykrywana jest większość guzów nerki.

I mimo że badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej nie jest formalnie uznawane za tzw. screening raka nerki (badanie przesiewowe przeprowadzane wśród osób zdrowych w celu wykrycia choroby w jej początkowej fazie), eksperci przyznają, że jest to metoda bardzo skuteczna, bo pozwala wykryć nowotwór we wczesnym etapie  choroby, co znacznie zwiększa szansę chorych na wyleczenie.

W przypadku wcześnie wykrytego raka nerki podstawową metodą leczenia tego nowotworu wciąż pozostaje chirurgiczne usunięcie fragmentu (wyłącznie guza nowotworowego) bądź całej nerki.

Jednak ze względu na brak charakterystycznych symptomów, rak nerki rozpoznawany jest najczęściej w zaawansowanym stadium, gdy dochodzi do przerzutów nowotworu na inne organy. Wówczas konieczne jest zastosowanie farmakoterapii.

W Polsce rak nerki diagnozowany jest najczęściej dopiero w trzecim stadium choroby. Mediana wieku w chwili rozpoznania wynosi 64 lata.

Jeszcze niedawno możliwości leczenia chorych były niewielkie, a średni czas przeżycia nie przekraczał roku. Przełom nastąpił wraz z pojawieniem się leków ukierunkowanych molekularnie, czyli tzw. terapii celowanych, które hamują wzrost komórek nowotworowych i zapobiegają tworzeniu naczyń krwionośnych dostarczających nowotworowi substancje odżywcze.

Obecnie standardem leczenia w zaawansowanym raku nerki są różne rodzaje terapii celowanych lub immunoterapia, czyli forma leczenia, która do zwalczania raka wykorzystuje własny układ odpornościowy pacjenta.

Nowe perspektywy dla chorych

W maju br. na zaktualizowanej liście leków refundowanych pojawiły się nowe terapie, a wśród nich kabozantynib - innowacyjny lek z grupy inhibitorów kinazy tyrozynowej stosowanych w terapiach celowanych oraz terapia immunoonkologiczna (niwolumab).

W Polsce są one dostępne w drugiej linii leczenia, czyli wtedy, gdy zawiodą inne, podawane w pierwszej linii terapie.

Guz nerki rośnie wraz z ilością dostarczanych do niego z krwią substancji odżywczych. Kabozantynib poprzez blokowanie sygnałów między komórkami, tak aby nie przesyłały niezbędnych do rozwoju nowotworu składników, umożliwia poprawę najważniejszych w leczeniu raka nerki parametrów – wydłuża czas przeżycia, spowalnia progresję choroby i zapewnia zmniejszenie rozmiarów guza.

Ze względu na skuteczność leku w maju 2018 r. Komisja Europejska podjęła decyzję o dopuszczeniu kabozantynibu do  pierwszej linii leczenia w krajach Unii Europejskiej, Norwegii i Islandii.

Otwiera to nowe perspektywy dla pacjentów leczonych za pomocą farmakoterapii, którzy po zdiagnozowaniu nowotworu będą mogli wcześniej skorzystać z tej innowacyjnej terapii.

UWAGA: Obecnie na świecie prowadzone są badania naukowe zmierzające do opisania molekularnych i genetycznych podstaw zaawansowanego raka nerki oraz opracowania opcji terapeutycznych, które zapewnią coraz większe korzyści kliniczne.