Jak działa SERCE i jak jest zbudowane?

2014-07-07 16:54

Serce jest najbardziej pracowitym mięśniem organizmu. Przez 24 godziny na dobę nieustannie pompuje krew do naczyń krwionośnych, które transportują tlen, hormony, składniki odżywcze do wszystkich komórek naszego ciała.

Jak działa SERCE i jak jest zbudowane?
Autor: thinkstockphotos.com

Serce pompuje krew do płuc, gdzie następuje wymiana dwutlenku węgla na tlen. Samo serce natomiast pobiera tlen i składniki odżywcze z krwi, która dociera do niego przez dwie tętnice wieńcowe i ich odgałęzienia. Proces ten nazywamy tzw. wymianą gazową.

Serce i układ krwionośny

Bez ustawicznego krążenia krwi w organizmie nie moglibyśmy żyć. To dzięki niemu każda komórka i każdy narząd otrzymuje tlen oraz składniki odżywcze, które są niezbędne do ich sprawnego funkcjonowania. Krew przenoszona jest z serca do tętnic i włośniczek, a wraca do niego żyłkami i żyłami. To układ zamknięty. Gdy jest sprawny, zapewnia właścicielowi znakomitą kondycję i dobre samopoczucie. Jeśli jednak zaczyna niedomagać, wtedy pojawiają się liczne dolegliwości – od zadyszki podczas wchodzenia po schodach do ostrego bólu w klatce piersiowej. O codziennej rytmicznej pracy serca w największym stopniu decyduje stan tętnic. Jeśli są niedrożne (zarośnięte blaszką miażdżycową), układ krwionośny, w tym serce, nie działa sprawnie. U dzieci i zdrowych młodych ludzi tętnice mają duży przekrój, a ich ścianki są elastyczne i gładkie od środka. Dzięki temu swobodnie się kurczą i rozkurczają, a krew płynie w niezakłóconym rytmie. Serce pracuje wówczas miarowo i spokojnie. Z biegiem lat, w wyniku naturalnego procesu starzenia się organizmu, wszystkie naczynia twardnieją – są mniej kurczliwe i elastyczne. Na wewnętrznych ściankach odkładają się cząsteczki tłuszczu, białka i soli wapiennych. Jak szybko przebiega ten proces? To zależy od nas, od tego, czy jesteśmy aktywni fizycznie, zdrowo się odżywiamy i nie zapominamy o odpoczynku. Im mniej zdrowych zachowań, tym gorsza kondycja serca.

Ważne

Serce uderza (kurczy się i rozkurcza, by pompować krew) średnio 70–75 razy na minutę. W stanie spoczynku częstotliwość ta maleje, rośnie przy wysiłku fizycznym czy zdenerwowaniu. Poszczególne uderzenia serca możemy wyczuwać na powierzchniowych tętnicach (przede wszystkim na szyi i przegubach rąk). Właśnie tam najłatwiej wyczuć puls (inaczej tętno), czyli cykliczne rozciąganie i kurczenie się ścian naczyń krwionośnych spowodowane przepływem krwi w rytmie pracy serca. Ciśnienie krwi wytwarzane jest dzięki pracy mięśnia sercowego oraz rozszerzaniu się i kurczeniu naczyń krwionośnych. Jego wysokość zależy od siły, z jaką krew napiera na ścianki naczyń.

miesięcznik "Zdrowie"