„Przeprogramowanie” mózgu osoby z lekooporną depresją. Pionierski zabieg odmienił życie pacjentki
Coraz więcej osób na świecie zmaga się z depresją. Część z nich nie znajduje jednak ulgi ani w farmakoterapii, ani w psychoterapii. Dla pacjentów z lekooporną depresją pojawiła się nowa nadzieja – zabieg polegający na wszczepieniu do organizmu elementów umożliwiających głęboką stymulację mózgu. Na czym polega to rozwiązanie? Jak działa? Czy jest to skuteczne i bezpieczne? Poddana zabiegowi pacjentka opowiedziała, jak się czuje po operacji.
Leczenie depresji za pomocą stymulacji mózgu
Lorena Rodríguez Moreno z Garagoa, w regionie Boyacá, została pierwszą pacjentką w Kolumbii, u której wykonano operację głębokiej stymulacji mózgu (DBS) w leczeniu depresji opornej na terapię farmakologiczną.
Przełomowy zabieg przeprowadzono wiosną w Międzynarodowym Szpitalu Kolumbii (Hospital Internacional de Colombia, HIC) w departamencie Santander.
Choć Rodríguez prowadziła aktywne życie zawodowe, przez lata zmagała się z ciężką depresją, która – jak sama przyznała – odebrała jej motywację i stopniowo niszczyła codzienność.
„To była ostatnia opcja” – powiedziała w rozmowie z dziennikiem Vanguardia. Decyzja o operacji zapadła po wyczerpaniu wszystkich innych dostępnych metod leczenia.
Pierwszy taki zabieg w Kolumbii w celu leczenia depresji
Władze HIC podkreślają, że to pierwsze tego typu leczenie wykonane w kraju. Zabieg DBS polega na implantacji elektrod w określonych obszarach mózgu i stymulowaniu ich za pomocą impulsów elektrycznych, co ma na celu regulację nieprawidłowej aktywności neuronalnej związanej z objawami depresji.
Lorena Rodríguez Moreno od 17. roku życia zmagała się z nawracającymi epizodami depresji i lęku, które stopniowo odbierały jej energię, radość życia i zdolność do funkcjonowania na co dzień. Mimo licznych prób leczenia – psychologicznego, psychiatrycznego i alternatywnego – objawy nasilały się, a uczucie bezsilności narastało.
7 wspomagaczy nastroju, które nic nie kosztują
- Terapie psychologiczne, zmiany lekarzy, terapie alternatywne i długa lista psychiatrów oraz leków, które mój organizm w końcu odrzucił… Nic nie działało. Czułam się uwięziona w ślepym zaułku
– przyznała Rodríguez w rozmowie z mediami. Najcięższy epizod choroby nastąpił w grudniu 2024 roku. Wtedy – jak sama opisała – „sięgnęła dna”, nie będąc w stanie wykonywać nawet najprostszych codziennych czynności.
Głęboka stymulacja mózgu w leczeniu depresji lekoopornej
To właśnie wtedy pojawiła się szansa na udział w innowacyjnym leczeniu. Głęboka stymulacja mózgu, choć na świecie stosowana w terapii depresji opornej, w Kolumbii wciąż pozostaje mało znana.
Zabieg w Międzynarodowym Szpitalu Kolumbii (HIC) przeprowadził zespół wielodyscyplinarny pod kierownictwem neurochirurga dr. Williama Contrerasa.
W skład zespołu weszli również m.in. dr Paula Millán (psychiatria) i dr Juan Esteban Rosales (neuropsychologia), a także eksperci z zakresu neurologii, elektrofizjologii i epidemiologii.
Operacja mózgu przy pełnej świadomości
Zabieg przeprowadzono w Międzynarodowym Szpitalu Kolumbii (HIC) w Bucaramandze, w departamencie Santander. Polegał on na implantacji elektrod w precyzyjnie wybranych obszarach mózgu.
Elektrody te zostały połączone z urządzeniem przypominającym rozrusznik serca – tzw. generatorem impulsów – umieszczonym pod skórą w okolicy klatki piersiowej.
Emitowane przez urządzenie impulsy elektryczne mają na celu modulację nieprawidłowej aktywności neuronalnej, która leży u podstaw objawów depresji lekoopornej.
Rodríguez Moreno opowiedziała, że operacja trwała niemal sześć godzin i została przeprowadzona przy jej pełnej świadomości. – To było zaskakujące doświadczenie, jakby mój umysł został przeprogramowany – wspominała.
Podkreśliła, że rozwój współczesnej medycyny daje realną nadzieję osobom, które przez lata nie mogły znaleźć skutecznej formy leczenia.
Proces kwalifikacji do operacji trwał niemal dwa lata i obejmował kompleksowe, wieloetapowe oceny medyczne. Pacjentka podkreślała, że opiekujący się nią zespół wykazał się nie tylko wysokim profesjonalizmem, ale również empatią i zrozumieniem. – Nigdy nie traktowali mnie jak diagnozy, ale jak człowieka – zaznaczyła.
Poprawa stanu zdrowia po stymulacji mózgu
Trzy miesiące po operacji pacjentka mówi o zmianie.
– Byłam przytomna przez sześć godzin podczas operacji. To było niewiarygodne. Miałam wrażenie, że mój umysł jest dosłownie przeprogramowywany. Nigdy nie przypuszczałam, że taka zmiana jest możliwa. To niesamowite, jak daleko zaszła medycyna
– opowiadała Lorena Rodríguez Moreno. Trzy miesiące po zabiegu kobieta zauważyła wyraźną poprawę w swoim codziennym funkcjonowaniu.
Jak podkreśliła, odzyskała chęć do prostych czynności, które wcześniej utraciły dla niej sens: wyjście do centrum handlowego, kupienie lodów, wykonanie makijażu czy założenie ulubionych ubrań z entuzjazmem – wszystko to ponownie stało się źródłem radości. Jak podkreśliła kobieta po operacji:
- To była druga szansa. To było jak narodziny na nowo.
Choć lekarze zaznaczają, że pełne efekty terapii głębokiej stymulacji mózgu mogą pojawić się dopiero po około dwóch latach, dla Rodríguez każdy drobny krok w stronę zdrowia jest wielkim skokiem.
Pacjentka znów myśli o realizacji zarzuconych planów osobistych – nauki, pracy, a nawet otwarcia się na miłość. Wszystkie te obszary były wcześniej poza jej zasięgiem.
Zdrowie psychiczne i somatyczne są równie ważne
Rodríguez Moreno mocno podkreśla potrzebę mówienia o zdrowiu psychicznym i szukania profesjonalnej pomocy. Jej zdaniem wsparcie psychologiczne powinno być traktowane na równi z opieką lekarza pierwszego kontaktu – ponieważ choroby psychiczne mogą być równie wyniszczające, jak te somatyczne.
W swoim wystąpieniu publicznym wyraziła wdzięczność wszystkim specjalistom, którzy towarzyszyli jej w leczeniu. Podkreśliła również, jak ważne jest dzielenie się doświadczeniem, by osoby zmagające się z podobnymi problemami nie czuły się samotne i nie wahały się sięgać po pomoc.
Dziś, choć nosi w ciele urządzenie regulujące pracę jej mózgu, idzie przez życie z nowym poczuciem nadziei. – Istnieje wyjście – i każda osoba zasługuje na to, by je odnaleźć – podreśliła.
Podcasty
Playlisty tematyczne
