Pacjentki potrzebują diety i opieki, ale nie zawsze je mają. „Tempo na chirurgii jest ogromne”
Żywienie kobiet z rakiem piersi to nie tylko kwestia wspierania organizmu w walce z chorobą, ale także element realnie wpływający na skuteczność leczenia, tolerancję terapii i jakość życia pacjentek. Coraz więcej dowodów naukowych wskazuje, że odpowiednio dobrana dieta może wspomagać działanie chemioterapii, zmniejszać ryzyko powikłań oraz wspierać regenerację organizmu. Jakie zasady żywienia są najważniejsze w trakcie leczenia raka piersi – i dlaczego warto zadbać o nie już od chwili diagnozy?

Rola żywienia w leczeniu raka piersi
Katarzyna Chrobak-Kasprzyk, chirurżka onkolożka w Klinice Chirurgii Onkologicznej Narodowego Instytutu Onkologii w Krakowie, specjalizuje się w chirurgii nowotworów piersi, w tym także chirurgii rekonstrukcyjnej. Pracuje przede wszystkim z pacjentkami, które przeszły chemio- i immunoterapię. Z myślą o tych pacjentkach onkologicznych, dr n.med Katarzyna Chrobak-Kasprzyk, zwraca również uwagę na żywienie w leczeniu.
- Moje pacjentki bardzo często są po intensywnym leczeniu systemowym – osłabione, wymagające wsparcia przed operacją.
Choć nie lubię określenia „wyniszczone”, bo jest ono stygmatyzujące, to rzeczywiście wiele z nich potrzebuje dodatkowej pomocy, by ich organizm poradził sobie z leczeniem.
Naszym celem jest nie tylko przeprowadzenie zabiegu, ale także sprawne wdrożenie kolejnych etapów terapii – adjuwantowej czy uzupełniającej. To możliwe tylko wtedy, gdy pacjentka jest odpowiednio odżywiona i przygotowana.
- podkreśliła dr n. med. Katarzyna Chrobak-Kasprzyk.
Rola białka w leczeniu onkologicznym
Dr Katarzyna Chrobak-Kasprzyk podkreśliła, że podstawą leczenia żywieniowego pozostaje dieta doustna. Jak zaznaczyła, pierwszym krokiem zawsze jest rozmowa z pacjentką – wyjaśnienie, dlaczego sposób odżywiania ma znaczenie, co może zrobić sama chora, a co należy do zespołu medycznego.
Jeśli pacjentka rozumie cel, łatwiej go osiągnąć. Dr n. med. Katarzyna Chrobak-Kasprzyk wspomniała również, że obecnie dostępny jest bardzo szeroki wybór preparatów wysokobiałkowych – od neutralnych, przez słodkie, po słone czy przyprawione – co pozwala dopasować produkt do indywidualnych preferencji chorej.
Zapytana o to, czy pacjentki chętnie sięgają po specjalistyczne preparaty żywienia medycznego, dr n. med. Katarzyna Chrobak-Kasprzyk przyznała, że na początku często się tego obawiają – głównie z powodu braku wiedzy i nieznajomości produktów.
Jak zaznaczyła lekarka, kluczowe znaczenie ma edukacja i zaufanie. Jeśli pacjentka rozumie, dlaczego coś jest ważne, znacznie chętniej współpracuje. Jak podkreśliła specjalistka:
- Problem pojawia się, gdy nie ma czasu na rozmowę – a tempo na chirurgii jest ogromne. Dlatego tak ważne jest, by każdy z nas – lekarze, pielęgniarki, dietetycy, a także bliscy pacjentów – był świadomy, że żywienie to element leczenia.
Łagodne zmiany w piersiach
Wsparcie przed i po operacji onkologicznej
Jeśli chodzi o to, na jakich etapach leczenia onkologicznego wsparcie żywieniowe jest najważniejsze, to odpowiedź może być tylko jedna - na każdym. Jak podkreśliła dr n. med. Katarzyna Chrobak-Kasprzyk wsparcie żywieniowe jest istotne zarówno przed zabiegiem, jak i po nim, w czasie leczenia systemowego, w radioterapii, a także w okresie rekonwalescencji. Jak wyjaśniła lekarka:
- Plan wsparcia żywieniowego zawsze indywidualizujemy. W zależności od rodzaju nowotworu, rodzaju leczenia i ogólnego stanu pacjenta – sięgamy po preparaty białkowe, produkty bogate w kwasy omega-3, witaminy, minerały, takie jak cynk czy selen.
Dr n. med. Katarzyna Chrobak-Kasprzyk zwróciła też uwagę na trzy filary rehabilitacji okołooperacyjnej: odpowiednie żywienie, wsparcie psychologiczne i ruch – dostosowany do możliwości pacjenta.

- W naszym szpitalu mamy fizjoterapeutów, psychologa, dietetyków. Pacjentka wychodząca ze szpitala otrzymuje konkretne zalecenia i jest objęta opieką również po operacji.
Nasze dietetyczki prowadzą telefony kontrolne, pytają, jak pacjentka się odżywia, czy stosuje się do zaleceń. To wszystko ma ogromne znaczenie dla skuteczności leczenia.
- podkreśliła dr n. med. Katarzyna Chrobak-Kasprzyk, dodając, że pacjenci onkologiczni często mają zmniejszony apetyt, więc tym bardziej ważne jest, aby świadomie wybierali żywność, po którą sięgają. Bo przykładowo białko ma ogromny wpływ na gojenie się ran i długość pobytu w szpitalu. Wiele badań pokazuje jednoznacznie – odpowiednie żywienie poprawia rokowanie.