Narkotesty – jak działają i co wykrywają? Zależy co i jak często zażywano
Karol Nawrocki, który podczas debaty przed kamerami zażył woreczek z nikotyną, zaproponował Rafałowi Trzaskowskiemu testy na obecność narkotyków. Sam poddał się takim testom we wtorkowy ranek. Jak przebiega badanie na obecność narkotyków? Jaka jest czułość testów na obecność narkotyków? Jak długo są w stanie wykryć zażyte substancje? Czy możliwe są fałszywie negatywne wyniki? Wyjaśniamy.
Test moczu na obecność narkotyków
Jak skuteczne są testy na obecność narkotyków? To zależy, jaki rodzaj testu chcemy zastosować.Często stosowane są testy z moczu - taki test miał też wykonać Karol Nawrocki.
Plusy testów z moczu? Próbkę można pobrać o dowolnej porze. Testy z moczu wykrywają narkotyki do 30 dni od zażycia – jednak z biegiem czasu skuteczność maleje, najbardziej pewne wyniki są po maksymalnie 2-3 dniach od zażycia substancji odurzającej.
Minusy? Testy można sfałszować, dostarczając próbkę czyjegoś moczu. Dlatego zalecany jest nadzór nad osobą oddającą mocz (podobnie jak w testach antydopingowych). Jak informuje Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii:
- Najczęściej stosowane są testy skiringowe (przesiewowe), a wśród nich testy paskowe oparte o metody immunochromatograficzne. Identyfikują one określone substancje psychoaktywne bez oznaczenia stężenia substancji w badanym moczu.
Oznacza to, że test wskazuje, co zażywano, bez precyzowania, w jakiej ilości - do tego potrzebne są dalsze badania laboratoryjne krwi.
CZYTAJ WIĘCEJ O TESTACH KAROLA NAWROCKIEGO: Karol Nawrocki się przebadał! Mamy wyniki testów na narkotyki
Narkotesty ze śliny
Istnieją także testy wykonywane ze śliny. Podobnie jak narkotesty na mocz, także testy na ślinę możemy zrobić w domu, po zakupie w aptece. Minusy? Niższa czułość, więcej fałszywie negatywnych wyników, wykryją obecność substancji zażywanych przez ostatnich kilkadziesiąt godzin - wcześniej zażywane narkotyki pozostają niezidentyfikowane w takim teście.
Badanie włosów na obecność narkotyków
Można również wykonywać testy na narkotyki na podstawie pobranych próbek włosów. Substancje odurzające są metabolizowane, a ich pozostałości trafiają do mieszków włosowych, gdzie utrzymują się nawet przez 12 miesięcy.
Ta metoda jest z kolei mniej skuteczna, jeśli chodzi o niedawno zażywane narkotyki. Wykrywa substancje zażywane co najmniej 3 tygodnie wcześniej i dawniej.
Badanie krwi na obecność narkotyków
W laboratoriach bada się także krew na obecność narkotyków. To metoda skuteczna, w przypadku narkotyków zażywanych 24-48 h wstecz.
Polecany artykuł:
Po jakim czasie testy wykrywają narkotyki
Jak długo po spożyciu można wykryć narkotyki za pomocą testów? Czas wykrywalności zależy od rodzaju substancji oraz częstotliwości jej zażywania.
- Amfetamina i kokaina - zwykle wykrywalne przez 2–4 dni
- Ekstasy - 2 - 4 dni
- Opioidy (np. morfina, heroina) - wykrywalne przez 2–5 dni
- Metadon - 7 - 10 dni
- Kanabinoidy (THC) - do 7 dni przy sporadycznym używaniu, do 30 dni przy przewlekłym stosowaniu (niektóre źródła podają, że nawet do 6 mies.).
- Benzodiazepiny - zależnie od okresu półtrwania: wykrywalność do 3 dni lub dłużej.
- Barbiturany - krótko działające: wykrywalne przez ok. 2 dni, długo działające: wykrywalność nawet do 10 dni.
4 nawyki związane z piciem mogące powodować pogorszenie pamięci
Czas utrzymywania się narkotyków w organizmie
U osób uzależnionych narkotyki mogą utrzymywać się znacznie dłużej niż u osób sporadycznie używających. Wynika to z kumulacji metabolitów przy regularnym zażywaniu substancji psychoaktywnych. Od czego zależy czas utrzymywania się narkotyków w organizmie?
- Czynniki indywidualne, jak wiek osoby zażywającej, masa ciała, ogólny stan zdrowia fizycznego, osobnicze różnice w metabolizmie narkotyków.
- Rodzaj narkotyku, gdyż różne substancje mają różne czasy metabolizowania i wydalania.
- Częstotliwość i czas trwania zażywania - regularne używanie prowadzi do kumulacji w organizmie. Im dłuższy ciąg, tym dłuższy czas wykrywalności.
- Wielkość dawki i droga podania, np. dożylna, palenie, donosowo, doustnie – każda droga ma inny wpływ na czas utrzymywania się narkotyku.
- Zakwaszenie lub alkalizacja moczu może wpływać na wynik testu. Niektórzy próbują przyspieszyć wydalanie metabolitów poprzez zwiększone spożycie płynów (co bywa nieskuteczne przy dalszym zażywaniu narkotyków).
Czy testy na narkotyki mogą być fałszywie ujemne?
Testy na obecność narkotyków różnią się czułością i swoistością. Dokładniejsze testy (np. laboratoryjne) są droższe i rzadziej używane. Testy paskowe są popularne, tańsze, ale mają niższą czułość.
- Wynik pozytywny – zazwyczaj wiarygodny
- Wynik negatywny – może być fałszywie ujemny
Test na narkotyki może dać fałszywie ujemny wynik, czyli wskazywać brak obecności narkotyków mimo ich faktycznego zażycia. To zjawisko jest stosunkowo częste, zwłaszcza przy testach przesiewowych (np. testach paskowych z moczu). Przyczyny fałszywie ujemnych wyników testów na narkotyki to m.in.:
- Zbyt krótki czas od zażycia substancji - organizm mógł jeszcze nie zdążyć wydalić metabolitów do moczu, krwi lub śliny.
- Zbyt długi czas od zażycia - substancja mogła już zostać całkowicie wydalona.
- Zaniżona czułość testów paskowych - stosowane w testach szybki (np. w pracy, szkole) mają często celowo obniżoną czułość, by ograniczyć ryzyko fałszywie dodatnich wyników.
- Rozcieńczenie moczu - picie dużych ilości płynów może rozcieńczyć próbkę, utrudniając wykrycie metabolitów.
- Zafałszowanie próbki - dodanie środków chemicznych do próbki (np. wybielacza) może zakłócić wynik.
- Czasami stosuje się obce próbki moczu lub podgrzewacze, by uniknąć wykrycia narkotyków.
- Błędy w pobraniu, przechowywaniu lub analizie próbki, np. zła temperatura, zanieczyszczenie, nieprawidłowy czas/sposób transportu mogą zaburzyć wynik.
- Rzadko zdarza się, że szybki metabolizm lub nietypowa reakcja organizmu skraca „okno wykrywalności”.
W razie podejrzenia fałszywie ujemnego wyniku można wykonać dokładniejsze testy potwierdzające (np. GC-MS). Można też powtórzyć test po kilku godzinach lub dniach, szczególnie mając podejrzenie dalszego zażywania.
Czy można mieć dodatni test, nie biorąc narkotyków?
Fałszywie dodatni wynik testu na narkotyki jest możliwy, choć zdarza się rzadziej niż fałszywie ujemny. Może do niego dojść z kilku powodów, głównie związanych z zażywaniem takich substancji, jak:
- Leki na receptę i bez recepty: leki przeciwbólowe (np. ibuprofen, naproksen), leki przeciwdepresyjne (np. sertralina), leki przeciwhistaminowe (na alergię), leki na przeziębienie i kaszel zawierające pseudoefedrynę, antybiotyki (np. lewofloksacyna), leki przeciwpadaczkowe i przeciwpsychotyczne.
- Suplementy diety i zioła, np. niektóre preparaty ziołowe (np. z dziurawcem); produkty zawierające CBD mogą rzadko dawać dodatnie wyniki na THC.
- Błędy laboratoryjne lub techniczne, zanieczyszczenie próbki, błąd obsługi testu paskowego.
- Część testów immunochemicznych może reagować nie tylko z narkotykami, ale też z substancjami o podobnej strukturze chemicznej.
Podcasty
Playlisty tematyczne
