Wcześniejszy sezon grypy, nowy wariant H3N2 podtyp K oraz globalne ostrzeżenie wydane po raz pierwszy od pandemii COVID-19 zwracają uwagę ekspertów. Lekarze i epidemiolodzy analizują, jak nakładanie się infekcji wirusowych, w tym zagrożeń związanych z koronawirusami, może wpłynąć na system ochrony zdrowia i skalę zachorowań.
Grypa atakuje wcześniej niż zwykle – nowy wariant H3N2 podtyp K w Europie
Tegoroczny sezon grypy w Europie rozpoczął się szybciej niż w poprzednich latach, co potwierdzają dane epidemiologiczne z wielu krajów. Dominującym szczepem jest obecnie wirus grypy typu A H3N2 podtyp K, potocznie określany przez część komentatorów jako „supergrypa”, choć eksperci podkreślają, że nie jest to termin medyczny. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób wskazuje, że mamy do czynienia z mutacją znanego wirusa, a nie z rekombinacją czy powstaniem nowego patogenu. Wstępne analizy sugerują, że zmiany genetyczne mogą ułatwiać wirusowi omijanie odpowiedzi immunologicznej, co sprzyja szybszemu rozprzestrzenianiu się zakażeń.
W krajach takich jak Wielka Brytania, Grecja czy Norwegia liczba zachorowań już wyraźnie wzrosła, a eksperci szacują, że szczyt sezonu może nadejść nawet cztery tygodnie wcześniej niż zwykle. W Polsce sytuacja nie jest jeszcze alarmująca, jednak lekarze podstawowej opieki zdrowotnej zgłaszają rosnącą liczbę przypadków. Główny inspektor sanitarny dr Paweł Grzesiowski poinformował, że liczba zachorowań na grypę może w krótkim czasie co najmniej się podwoić, a wskaźnik zachorowalności może osiągnąć poziom 140–150 przypadków na 100 tys. osób, co oznacza istotne obciążenie systemu ochrony zdrowia.
Szczepienia przeciw grypie a sezon grypowy 2025 w Polsce
Choć pojawiają się doniesienia, że nowy wariant grypy może częściowo omijać ochronę zapewnianą przez tegoroczną szczepionkę, specjaliści podkreślają, że szczepienia nadal znacząco zmniejszają ryzyko ciężkiego przebiegu choroby. Z danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Ministerstwa Zdrowia oraz Centrum e-Zdrowia wynika, że do końca listopada 2025 r. zaszczepiło się 2 126 255 osób, czyli o ponad 320 tys. więcej niż w całym poprzednim sezonie. Eksperci zaznaczają jednak, że poziom wyszczepienia nadal pozostaje niewystarczający.
Szczepienie przeciw grypie rekomendowane jest przede wszystkim dzieciom do 14. roku życia, osobom z chorobami przewlekłymi oraz osobom powyżej 50. roku życia. Dr Paweł Grzesiowski wskazał także na potrzebę szczepień wśród personelu medycznego, pracowników oświaty oraz osób zatrudnionych w opiece społecznej i socjalnej, podkreślając znaczenie ochrony grup szczególnie narażonych na powikłania.
Nowy koronawirus MERS-CoV i globalne ostrzeżenie WHO
Po raz pierwszy od pandemii COVID-19 Światowa Organizacja Zdrowia wydała globalne ostrzeżenie dotyczące zagrożeń związanych z koronawirusami. Alarm dotyczy koronawirusa zespołu oddechowego Bliskiego Wschodu, znanego jako MERS-CoV, którego przypadki odnotowano m.in. w Arabii Saudyjskiej i we Francji. Międzynarodowe instytucje zdrowia potwierdziły już kilkadziesiąt zakażeń, w tym przypadki śmiertelne, co ponownie zwróciło uwagę ekspertów na ryzyko rozprzestrzeniania się groźnych patogenów odzwierzęcych.
MERS-CoV znany jest od 2012 roku i od tego czasu doprowadził do około tysiąca zgonów, a przypadki zakażeń odnotowano w dwudziestu krajach. Wirus przenosi się z wielbłądów jednogarbnych na ludzi, a ciężki przebieg choroby może prowadzić do niewydolności oddechowej i zgonu. Obecnie nie istnieje szczepionka przeciwko MERS-CoV, co sprawia, że każda nowa fala zachorowań budzi szczególny niepokój epidemiologów.
Nowy koronawirus z Brazylii i podobieństwo do MERS
Równolegle naukowcy z São Paulo i Ceará, współpracujący z Uniwersytetem w Hongkongu, poinformowali o odkryciu nowego koronawirusa przenoszonego przez nietoperze w Brazylii. Jak wynika z analiz genetycznych, nowy wirus wykazuje aż 72-procentowe podobieństwo do genomu MERS-CoV. Na obecnym etapie nie wiadomo, jaki jest jego potencjalny wpływ na ludzi, jednak eksperci podkreślają, że podobieństwo do znanych, groźnych szczepów wymaga dalszych badań.
Odkrycie nowego koronawirusa zbiegło się w czasie ze wzrostem liczby zakażeń adenowirusem na świecie, na którego obecnie nie istnieje skuteczne leczenie przyczynowe. Choć większość przypadków adenowirusa ma łagodny przebieg, lekarze apelują o czujność, zwłaszcza u dzieci i osób dorosłych z obniżoną odpornością.
Objawy MERS i ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia
Objawy zakażenia MERS-CoV obejmują gorączkę, kaszel, duszność, a także dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak biegunka i wymioty. W ciężkich przypadkach choroba może prowadzić do niewydolności oddechowej i zgonu. Eksperci podkreślają, że brak szczepionki oraz możliwość transmisji wirusa z zwierząt na ludzi sprawiają, że MERS pozostaje jednym z istotnych zagrożeń epidemiologicznych, zwłaszcza w kontekście globalnych podróży i kontaktów międzynarodowych.