Gdy choroba psuje święta, nie zostajesz bez pomocy
Święta Bożego Narodzenia to czas zamkniętych przychodni i ograniczonej dostępności lekarzy rodzinnych, ale nie oznacza to braku opieki medycznej. System ochrony zdrowia przewiduje rozwiązania dla pacjentów, którzy nagle zachorują lub zauważą niepokojące objawy wymagające pilnej konsultacji.
Kluczową rolę odgrywa tu nocna i świąteczna opieka zdrowotna, czyli tzw. NiŚOZ.
Czym jest nocna i świąteczna opieka zdrowotna?
Nocna i świąteczna opieka zdrowotna funkcjonuje na zasadach zbliżonych do podstawowej opieki zdrowotnej, ale działa poza standardowymi godzinami pracy przychodni. Dyżurują w niej lekarze i pielęgniarki, którzy udzielają pomocy:
- na miejscu w placówce,
- telefonicznie,
- w medycznie uzasadnionych przypadkach – w domu pacjenta lub miejscu jego pobytu.
To właśnie tam powinny trafić osoby, które potrzebują pilnej pomocy, ale ich stan nie zagraża bezpośrednio życiu.
Kiedy warto zgłosić się do NiŚOZ?
Z pomocy nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej można skorzystać m.in. w razie:
- nagłego zachorowania lub pogorszenia stanu zdrowia,
- zaostrzenia choroby przewlekłej,
- infekcji dróg oddechowych z wysoką gorączką,
- silnych bólów brzucha lub głowy, które nie ustępują po lekach,
- biegunki lub wymiotów, szczególnie u dzieci i seniorów.
To także właściwe miejsce, gdy domowe leczenie i leki bez recepty nie przynoszą poprawy, a oczekiwanie do otwarcia przychodni mogłoby pogorszyć stan zdrowia.
Godziny otwarcia – to ważne w święta
Placówki nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej działają:
- od 18:00 do 8:00 następnego dnia – od poniedziałku do piątku,
- przez całą dobę – w soboty, niedziele oraz dni ustawowo wolne od pracy, w tym święta.
W praktyce oznacza to, że w Boże Narodzenie pacjent ma zapewniony całodobowy dostęp do lekarza i pielęgniarki.
Bez skierowania, bez rejonizacji, bez opłat
Aby skorzystać z NiŚOZ, nie trzeba:
- wcześniejszej rejestracji,
- skierowania,
- meldunku ani zamieszkania w danym rejonie.
Pomoc jest bezpłatna dla osób objętych ubezpieczeniem zdrowotnym. Pacjent może zgłosić się do dowolnej placówki, także poza miejscem zamieszkania.
Co pacjent może otrzymać w NiŚOZ?
W ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej przysługują:
- porada lekarska,
- zabiegi pielęgniarskie (np. zastrzyki),
- e-recepty na potrzebne leki,
- zwolnienie lekarskie, jeśli są ku temu wskazania medyczne.
Nie jest to jednak miejsce na wizyty kontrolne czy recepty na stale przyjmowane leki w chorobach przewlekłych.
Kiedy SOR lub izba przyjęć są właściwym wyborem?
Szpitalne Oddziały Ratunkowe i izby przyjęć są przeznaczone dla pacjentów w stanach ciężkich, takich jak wypadki, poważne urazy, zatrucia, masywne krwawienia czy objawy mogące prowadzić do utraty życia.
O kolejności przyjęć decyduje tam stan zdrowia pacjenta, a nie czas zgłoszenia. SOR nie zastępuje lekarza rodzinnego - jego celem jest stabilizacja funkcji życiowych i szybka diagnostyka.
Bezpośrednie zagrożenie życia? Dzwoń po pomoc
W sytuacjach nagłych, gdy istnieje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia, należy wezwać zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer 112 lub 999. To rozwiązanie zarezerwowane dla przypadków wymagających natychmiastowych czynności ratunkowych.
Gdzie szukać informacji w święta?
Adresy placówek NiŚOZ, SOR-ów i izb przyjęć dostępne są w serwisie pacjent.gov.pl. Całodobowo działa również bezpłatna infolinia NFZ pod numerem 800 190 590, gdzie konsultanci podpowiedzą, gdzie w danej chwili najlepiej zgłosić się po pomoc.
Dodatkowym wsparciem może być aplikacja mobilna mojeIKP, w której znajduje się praktyczny przewodnik pierwszej pomocy - dostępny bez logowania.
