„Dwie groźne infekcje, jedno rozwiązanie”. Eksperci wskazują najlepszą ochronę
Jesienią rośnie ryzyko infekcji, a seniorzy są na nie szczególnie podatni. Chociaż myślimy głównie o grypie, coraz więcej dowodów naukowych wskazuje na to, że groźnym przeciwnikiem jest również syncytialny wirus oddechowy (RSV). Eksperci apelują, by nie zwlekać i przy okazji sezonowego szczepienia przeciw grypie, zabezpieczyć się także przed wirusem RSV, zwłaszcza że w tym roku, po raz pierwszy w Polsce, jednoczesne szczepienia są dostępne bezpłatnie dla wybranych grup pacjentów.

- Jesienią rośnie ryzyko infekcji, a seniorzy są szczególnie podatni na grypę i wirusa RSV, który może prowadzić do poważnych powikłań.
- W tym roku po raz pierwszy w Polsce dostępne są bezpłatne, jednoczesne szczepienia przeciwko grypie i RSV dla wybranych grup, oferujące podwójną ochronę.
- Eksperci podkreślają, że szczepienia to najskuteczniejsza metoda ochrony, a jednoczesne podanie szczepionek zwiększa wygodę i odsetek zaszczepionych osób.
- Dowiedz się, dlaczego warto zaszczepić się przeciwko RSV i grypie oraz gdzie szukać punktów szczepień, by zadbać o swoje zdrowie tej jesieni.
Sezon infekcyjny coraz groźniejszy dla seniorów
Początek jesieni to moment, gdy lekarze i epidemiolodzy ostrzegają przed wzrostem zachorowań. W przypadku osób po 60. roku życia ryzyko jest szczególnie duże. Wiek sam w sobie staje się czynnikiem zwiększającym podatność na ciężki przebieg infekcji oraz ich powikłania.
Do niedawna RSV (syncytialny wirus oddechowy) kojarzony był głównie z dziećmi, jednak coraz częściej to właśnie dorośli i seniorzy są jego ofiarami. Wirus może prowadzić nie tylko do zapalenia płuc, ale również zwiększać ryzyko zawału serca czy konieczności hospitalizacji. Dane światowe są alarmujące – co roku z powodu zakażenia RSV do szpitali trafia około 336 tysięcy osób starszych.
Również nasze polskie statystyki pokazują, że problem jest poważny. Od stycznia do końca sierpnia 2025 roku RSV odpowiadał za aż 92 167 infekcji. Wielu pacjentów sądziło, że przechodzi zwykłe przeziębienie, podczas gdy w rzeczywistości była to infekcja tym wirusem.
Szczepionka na RSV dla seniorów
Eksperci zgodnie wskazują, że w przypadku RSV nie istnieje leczenie przyczynowe. Można jedynie łagodzić objawy, dlatego najskuteczniejszym sposobem ochrony są szczepienia. W odróżnieniu od grypy, szczepienia przeciwko RSV nie trzeba powtarzać co roku – wystarczy jedno podanie, aby uzyskać ochronę.
– Rozpoczynający się sezon grypowy to dobry moment, aby pomyśleć również o profilaktyce przeciw RSV – szczególnie wśród osób po 60. roku życia, które należą do grupy podwyższonego ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia i dla których może okazać się ono poważniejsze w skutkach niż grypa – podkreśla prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz, kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Specjalista zaznacza, że infekcje takie jak grypa czy RSV mogą zaostrzać przebieg chorób przewlekłych i często prowadzą do hospitalizacji. Pobyt w szpitalu jest kosztowny i obciążający dla systemu ochrony zdrowia, a dla pacjenta oznacza pogorszenie rokowania, utratę sprawności i jakości życia.
– Z moich obserwacji wynika, że osoby szczepione mają nie tylko mniejsze ryzyko infekcji, ale także, jeśli one wystąpią, ich przebieg jest łagodniejszy i nie generuje tych ryzyk – dodaje prof. Mamcarz.
Jedna wizyta – podwójna ochrona i mniej formalności
W tym roku w Polsce po raz pierwszy dostępna jest możliwość bezpłatnego, jednoczesnego szczepienia przeciwko grypie i RSV dla określonych grup pacjentów. Takie rozwiązanie to nie tylko oszczędność czasu i wygoda, ale również sposób na zwiększenie odsetka osób zaszczepionych.
– Jest to nie tylko bezpieczne, ale również wygodne dla pacjenta: ogranicza liczbę wizyt, oszczędza czas i pozwala szybciej zbudować bardziej kompleksową ochronę immunologiczną. Właściwe planowanie i jednoczesne szczepienia to obecnie jedna z najskuteczniejszych strategii profilaktycznych – tłumaczy prof. Mamcarz.
Pacjenci mogą umówić się na szczepienie zarówno w przychodniach POZ, jak i w aptekach, co znacząco ułatwia dostęp. Aktualna lista punktów szczepień znajduje się na stronie pacjent.gov.pl.
Co pokazują badania? Seniorzy chcą szczepień, ale brakuje im informacji
Badanie zrealizowane w ramach kampanii „Wygraj z RSV. Zaszczep się” ujawniło, że tylko 33% seniorów wiedziało o możliwości szczepienia przeciwko grypie i RSV podczas jednej wizyty. Tymczasem aż 61% badanych zadeklarowało, że chętnie skorzystałoby z takiego rozwiązania.
– Możliwość jednoczesnego szczepienia przeciw grypie i RSV to bardzo sprzyjająca okoliczność. Po pierwsze – zwiększa wygodę pacjentów, którzy w trakcie jednej wizyty mogą zabezpieczyć się przed dwiema groźnymi infekcjami. Po drugie – podnosi odsetek osób zaszczepionych, bo redukuje bariery organizacyjne i czasowe, które dla seniorów bywają istotne” – komentuje dr hab. n. med. Tomasz Sobierajski, prof. UW, socjolog i wakcynolog społeczny.
Ekspert zwraca uwagę, że seniorzy najczęściej podejmują decyzję o szczepieniu po rozmowie z lekarzem. Aż 9 na 10 seniorów przyznało, że zachęta ze strony medyka wystarczyłaby im, aby się zaszczepić. Ważną rolę odgrywają również rozwiązania technologiczne – trzy czwarte badanych chciałoby otrzymywać przypomnienia SMS-em lub telefonicznie. Z kolei apteka jako miejsce szczepienia zyskuje coraz większe uznanie i cieszy się poparciem 62% seniorów.
Zdrowie jako warunek niezależności i pełni życia
Seniorzy w Polsce coraz częściej podkreślają, że wiek nie ogranicza ich aktywności. Z badań wynika, że ponad 94% osób po 60. roku życia wierzy, że można nadal czerpać radość z życia, realizować pasje i spełniać marzenia. To przekonanie jest jeszcze silniejsze w grupie siedemdziesięciolatków.
Aż 96% badanych uważa, że dbając o zdrowie, mogą prowadzić życie zgodne ze swoimi planami i wartościami. Najczęstszą motywacją jest pragnienie zachowania niezależności i samodzielności, a także troska o rodzinę. Rekomendacje lekarzy również są jednym z kluczowych czynników motywacyjnych.
To pokazuje, że zdrowie seniorów nie jest wyłącznie prywatną sprawą – ma wpływ na całe otoczenie, a profilaktyka staje się częścią odpowiedzialności za siebie i bliskich.
