Co pić zamiast MLEKA - gdy masz alergię na mleko, nietolerancję laktozy lub nie lubisz mleka

2009-03-16 16:01

Dietetycy przekonują, że dziennie powinniśmy pić dwie szklanki mleka. Ale co ma zrobić ktoś, kto mleka nie lubi, ma alergię na mleko lub nietolerancję laktozy? Wtedy trzeba sięgnąć po produkty, które je zastąpią. Do wyboru masz mleko kozie, kokosowe, ryżowe, sojowe, gryczane, a także jogurty, sery, maślanki.

Co pić zamiast MLEKA - gdy masz alergię na mleko, nietolerancję laktozy lub nie lubisz mleka
Autor: thinkstockphotos.com Dietetycy przekonują, że dziennie powinniśmy pić dwie szklanki mleka. Ale co ma zrobić ktoś, kto mleka nie lubi, ma alergię na mleko lub nietolerancję laktozy? Wtedy trzeba sięgnąć po produkty, które je zastąpią. Do wyboru masz mleko kozie, kokosowe, ryżowe, sojowe, gryczane, a także jogurty, sery, maślanki.

Od stuleci mleko jest cenionym składnikiem diety. Zawiera wiele substancji niezbędnych do utrzymania dobrej kondycji. Najważniejsze z nich to wapń (chroni przed osteoporozą, łagodzi objawy alergii, pomaga w obniżeniu cholesterolu) i białko (potrzebne do tworzenia komórek i tkanek oraz do ich prawidłowego rozwoju). Mleko to bogactwo witamin: A (chroni skórę i wzrok), D (niezbędną dla kości i zębów) oraz z grupy B. Zawiera też kwasy tłuszczowe, m.in. z rodziny omega-3 (dobroczynne dla układu krążenia), potas (wspomaga nerwy i mięśnie), fosfor (pomaga w odbudowie komórek), magnez (reguluje działanie układu nerwowego), cynk (wspomaga układ odpornościowy).

Mleko krowie nie dla każdego

Jednak nie wszyscy mogą i muszą pić mleko. Osoby uczulone na białko mleka krowiego po jego wypiciu reagują najczęściej biegunką, wymiotami i wysypką. Reakcja alergiczna dotyczy głównie dzieci do 2. roku życia. Winne są białka: kazeina i laktoglobulina, które wywołują silne reakcje układu immunologicznego (alergia na mleko często mija z wiekiem). Przeszkodą w spożywaniu mleka jest też nietolerancja laktozy – cukru występującego w jego składzie.

Zdaniem eksperta
mgr inż. Ewa Sypnik-Pogorzelska, Poradnia Dietetyczna Dietosfera

Przy rezygnacji ze słodkiego mleka krowiego należy pić więcej kefirów, jogurtów, maślanki, jeść sery. Sery żółte mają 6–10 razy więcej wapnia niż twarogowe, ale ze względu na ich wysoką kaloryczność i zawartość tłuszczu nie powinny być spożywane w dużych ilościach. Gdy z diety muszą być skreślone także przetwory mleczne, należy jadać inne produkty zawierające wapń: natkę pietruszki, jarmuż, soję, fasolę, otręby pszenne, szproty i sardynki. Trzeba pamiętać, iż niektóre warzywa (szpinak, szczaw, rabarbar, buraki) i używki (herbata, kawa) zawierają szczawiany, które obniżają wchłanianie wapnia. Osoby z nietolerancją laktozy powinny pić mleczne napoje fermentowane (jogurt, kefir i mleko ukwaszone), zastępując nimi mleko. Po ich spożyciu objawy nietolerancji laktozy się nie pojawiają.

Organizm zdrowego człowieka produkuje enzym o nazwie laktaza, który odpowiada za trawienie laktozy. U niektórych osób jednak występuje niedobór tego enzymu, co powoduje, że cukier mleczny nie jest trawiony, ale poddawany procesom fermentacji. Treść jelitowa zostaje zakwaszona i tworzą się gazy sprzyjające wzdęciom, nudnościom, biegunkom. Są również osoby, które nie mogą pić mleka, bo go po prostu nie lubią.

Mleko kozie nie gorsze

Jego atutem jest lekkostrawność, bo kuleczki tłuszczu w nim zawarte są mniejsze niż w mleku krowim, co ułatwia działanie enzymów i przyspiesza trawienie. Zawiera sporą ilość wapnia. Mogą je pić osoby uczulone na mleko pochodzące od krowy. Występujące w mleku kozim białko nie zawiera bowiem frakcji globulin odpowiedzialnych za reakcje uczuleniowe.

Mleko kozie zastąpią napoje roślinne

Jeśli musisz zrezygnować z mleka, sięgnij po produkty roślinne, np. mleko gryczane, sojowe, ryżowe czy owsiane. Dobrze jest z nich korzystać w połączeniu z innymi produktami, tak aby codziennie dostarczać organizmowi odpowiedniej ilości wapnia, białka i witamin.

  • Mleko sojowe otrzymywane jest z ziaren soi. Najlepiej wybierać to bez dodatków. Dobrym źródłem wapnia i białka jest produkowany z tego mleka ser tofu. Jest też bogate w białko oraz witaminy z grupy B i nie zawiera laktozy. Ma jednak też wady: może powodować alergie, a długotrwale spożywane bywa przyczyną problemów z tarczycą (produkty sojowe zawierają tioglikozydy, które mogą upośledzać pracę tego gruczołu).
  • Mleko kokosowe powstaje z wyciśniętego miąższu orzechów kokosowych. Nie zawiera laktozy, mogą je więc pić osoby na nią uczulone. Najlepiej smakuje jako dodatek do potraw egzotycznych, np. zielonego curry w stylu tajskim.
  • Napój kukurydziany (mleko kukurydziane) powstaje z syropu kukurydzianego i – podobnie jak napój gryczany – nie zawiera kazeiny.
  • Mleko ryżowe to produkt z brązowego ryżu. Zawiera więcej węglowodanów niż mleko krowie, ale nie ma w swoim składzie wapnia i białka. W sklepach można jednak dostać mleko ryżowe lub produkty na jego bazie, które są dodatkowo wzbogacone witaminami i minerałami.
  • Napój gryczany (mleko gryczane) jest produkowany z ziarna gryki i soi. Nie zawiera laktozy, glutenu ani kazeiny, co sprawia, ze mogą go pić osoby uczulone na białko mleka zwierzęcego.