CYTRYNY: właściwości lecznicze i wartości odżywcze

2020-05-04 17:59

Ile witaminy C ma cytryna? I czy jedząc cytryny, można wzmocnić odporność organizmu na przeziębienia, grypę i sezonowe infekcje? Cytryna pobudza wydzielanie enzymów trawiennych i procesy trawienne, przyśpieszając samooczyszczanie organizmu - to ważny składnik diet odchudzających.

CYTRYNY: właściwości lecznicze i wartości odżywcze
Autor: Getty Images Cytryna zwiera m.in. limonen - silny przeciwutleniacz, który ma właściwości przeciwnowotworowe.

Spis treści

  1. Cytryna - właściwości przeciwnowotworowe
  2. Cytryna na reumatoidalne zapalenie stawów
  3. Właściwości zdrowotne cytrusów [#TOWIDEO]
  4. Cytryna - właściwości odchudzające
  5. Czy herbata z cytryną szkodzi zdrowiu?
  6. Cytryna - zastosowanie w kuchni
  7. Cytryna - zastosowanie w kosmetyce

Chociaż cytryna wcale nie jest królową witaminy C, zawiera jej na tyle dużo (53 mg/100 g), by wspierać odporność i łagodzić przebieg infekcji. Tym bardziej że ma też sporo rutyny, która zapobiega utracie witaminy C z organizmu i uszczelnia naczynia krwionośne.

Cytryna to owoc, których właściwości i wartości odżywcze doceniono już w Chinach i Indiach, skąd prawdopodobnie pochodzą. Warto wiedzieć, że pierwsza pisemna wzmianka o lemoniadzie cytrynowej pochodzi w Egiptu.

Nie do końca wiadomo, jak przebiegała wędrówka tej rośliny, prawdopodobnie kupcy arabscy wprowadzili cytrynę w rejon morza śródziemnego. W XI w cytryna przywędrowała do Hiszpanii, a stamtąd w dalsze zakątki Europy. Następnie Krzysztof Kolumb zawiózł cytryny kontynent amerykański. Owoce te były szczególnie cenione przez ludzi ogarniętych kalifornijską gorączką złota, ponieważ chroniły przed szkorbutem - gotowi byli płacić dolara za jedną cytrynę.

Cytryna - właściwości przeciwnowotworowe

Cytryna to dobre źródło beta-karotenu, witamin z grupy B, E, potasu, magnezu, sodu i żelaza. Są w niej też terpeny pobudzające wytwarzanie śliny. A ponieważ wraz z wydzielaniem śliny rośnie produkcja enzymów trawiennych, cytryna pobudza procesy trawienne, przyśpieszając oczyszczanie organizmu - sprzyja zatem odchudzaniu. Warto zacząć dzień od szklanki wody z plasterkiem cytryny. Pamiętaj jednak, że taki napój pobudza apetyt!

Polecamy: Mikstura z sody oczyszczonej i soku cytryny - właściwości zdrowotne

Cytryna powstała ze skrzyżowania limy z cytronem, znanym już w starozytności owocem, który obecnie jest wykorzystywany głównie do otrzymywania kandyzowanej skórki.

Cytryna zwiera limonen - silny przeciwutleniacz, który ma właściwości przeciwnowotworowe. W badaniach laboratoryjnych związki te niszczyły komórki rakowe nowotworów jamy ustnej, skóry, płuc, piersi, żołądka i okrężnicy, a także występującej głównie u dzieci neuroblastomy.

Poza tym cytryna, zaraz po żurawinie, wykazywała najsilniejsze działanie hamujące namnażanie się komórek raka wątroby w badaniu in vitro. Ponieważ limonen zostaje w krwiobiegu przez dłuższy czas, naukowcy wierzą, że lepiej niż inne substancje odżywcze radzi sobie on z hamowaniem rozwoju komórek nowotworowych (dla porównania, fenole obecne w zielonej herbacie pozostają w organizmie od 4 do 6 godzin).

Warto wiedzieć, że najwięcej właściwości zdrowotnych ma skórka cytryny. To właśnie ona jest źródłem związku o nazwie limonen.

Cytryna na reumatoidalne zapalenie stawów

Limonka, podobnie jak inne produkty bogate w witaminę C, chronią przed zapaleniem wielostawowym. Badania przeprowadzone na grupie ponad 20 tys. pacjentów wykazały, że u osób, które spożywały najmniej pokarmów bogatych w witaminę C, ryzyko wystąpienia choroby było ponad trzykrotnie wyższe niż u pacjentów, którzy spożywali największe ich ilości.

Czytaj też: Reumatoidalne zapalenie stawów: przyczyny, objawy i leczenie

Warto wiedzieć

Cytryny - wartości odżywcze (w 100 g). Jakie witaminy ma cytryna?

Wartość kaloryczna - 29 kcalBiałko - 1.10 gTłuszcze - 0.30 g

-Kwasy tłuszczowe nasycone - 0.039 g-Kwasy tłuszczowe jednonienasycone - 0.011 g-Kwasy tłuszczowe wielonienasycone - 0.089 g

Węglowodany - 9.32 g (w tym cukry proste 2.50 g)Błonnik - 2.8 g

Minerały

Fosfor - 16  mg Potas - 138  mg Sód - 2 mg Wapń - 26 mg Żelazo - 0.60  mg Magnez - 8 mg Cynk - 0.06 mg

Witaminy

Witamina B1 - 0.040 mg Witamina B2 - 0.020 mg Niacyna - 0.100 mg Witamina B6 - 0.080 mgKwas foliowy - 11 µgWitamina E - 0.15 mg Witamina C - 53.0 mgWitamina A - 22 UI

Źródło: National Nutrient Database for Standard Reference

Ważne

Czy cytryna zakwasza organizm?

Powszechnie uważa się, że skoro cytryna jest kwaśna, to zakwasza organizm. Nic bardziej mylnego. Cytryna - podobnie jak inne cytrusy - jest produktem zasadowym i pozwala zachować równowagę kwasowo-zasadową organizmu.

Cytryna, choć jest kwaśna (pH 2-2,5), to jest też bogata w minerały zasadowe, które w trakcie przemian metabolicznych pozostają we krwi, podwyższając jej pH, a co za tym idzie - alkalizują cały organizm.

Warto wiedzieć, że np. cukier, mimo że jest słodki w smaku, zakwasza organizm.

SPRAWDŹ: Produkty, które odkwaszają i  zakwaszają organizm [LISTA]

Właściwości zdrowotne cytrusów [#TOWIDEO]

Cytryna - właściwości odchudzające

Czy cytryna odchudza? Cytryna zwiera błonnik, który wspiera odchudzanie. Poza tym ma właściwości oczyszczające organizm. Sok z cytryny przyspiesza metabolizm, więc warto go pić wspomagająco podczas diety.

Czy herbata z cytryną szkodzi zdrowiu?

Jeśli cytrynę doda się zaraz po zalaniu herbaty wrzątkiem, powstały napar może być szkodliwy dla zdrowia.

Podczas zaparzania herbaty z fusów do naparu przechodzi metal - aluminium. Jednak w niewielkich ilościach i w postaci trudno przyswajanej, dlatego jest on nieszkodliwy dla zdrowia.

Sytuacja zmienia się, kiedy do gorącej herbaty w czasie zaparzania doda się plasterek cytryny lub sok z cytryny. Wówczas aluminium z herbaty w połączeniu z kwasem tworzy przyswajalny cytrynian glinu, który może być bardzo szkodliwy dla zdrowia.

W związku z tym lepiej dodawać cytrynę do naparu bez fusów i dopiero wtedy, kiedy ta wystygnie.

Polecamy
jesz co lubisz kulinaria

Autor: Time S.A

Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

To ci się przyda

Cytryny - wybór i przechowywanie

Należy wybierać cytryny o jaskrawożółtej barwie i gładkiej, połyskującej skórce. Dojrzałe cytryny lekko pachną na końcach. Wszelkie pofałdowania świadczą o tym, że owoc ma grubą skórę. Mniej soku i grubą skórę z reguły mają też cytryny zakończone "pępkiem".

W temperaturze pokojowej cytryny zachowują świeżość przez 1-2 tygodnie. W lodówce w plastikowej torebce można je przechowywać do 6 tygodni

Cytryny - przygotowanie i podanie

Najwięcej soku otrzymamy z cytryny w temperaturze pokojowej, a nawet nieco wyższej.

Przed wyciśnięciem soku, cytrynę można zmiękczyć, turlając ją po twardej powierzchni. Z dużej cytryny otrzymamy 3-4 łyżki soku. Dobre rezultaty przynosi też przekrojenie owocu nie na pół, ale po skosie.

Jeśli potrzebujemy jedynie odrobinę soku, wystarczy przebić skórkę wykałaczką, wycisnąć sok, a następnie włożyć wykałaczkę w otwór, by cytryna nie straciła świeżości.

Sok z cytryny, miąższ lub skórkę można dodawać do sałatek, zup oraz wszelkich innych potraw, którym chcemy nadać świeży cytrusowy smak.

Sok z cytryny możne zostać użyty do robienia maślanki z mleka.

Sok z cytryny wystarczy do przyrządzenia ryby bez konieczności jej gotowania/smażenia, co wykorzystywane jest w tradycyjnych sałatkach ceviche.

Nie powinno się natomiast cytryny pić z gorącą herbatą, bo w wysokiej temperaturze ginie witamina C.

Cytryna - zastosowanie w kuchni

Sok z cytryny wybiela plamy na rękach po obieraniu warzyw, dodany do ryby powoduje, że znika charakterystyczny zapach.

Aby ryż nie był sklejony, tylko sypki, wystarczy dodać jedną łyżkę soku cytrynowego do garnka z ryżem w chwili, gdy woda zaczyna wrzeć.

Odrobina soku z cytryny dodana do guacamole (z szybko ciemniejącego awokado), surówki z jabłkiem czy pesto dłużej utrzyma ich ładny, apetyczny kolor.

W lodówce będzie łaniej pachnieć, gdy pozostawi się w niej skórki cytryny.

Cytryna - zastosowanie w kosmetyce

Osoby, które nie są uczulone na cytrynę mogą ją wykorzystać w kosmetyce, np. jako dezodorant. Wystarczy wetrzeć odrobinę soku z cytryny w pachy (nie tuż po depilacji czy goleniu!) aby uzyskać łagodne działanie antybakteryjne, tonizujące i odświeżające. Cytryna pomoże także w przypadku plam po dezodorantach na jasnych ubraniach. Wystarczy namoczyć je w wodzie z sokiem z cytryny. Sok cytrynowy rozjaśni też płytki paznokciowe u osób starszych i palaczy.

Zdaniem eksperta
Dr n. med. Elżbieta Szymańska, dermatolog

Czy pieprzyki można usuwać sokiem z cytryny?

Mam ok. 18 pieprzyków na twarzy, dość małych po około 1 mm. Jest to mój kompleks i chciałbym je usunąć. Znalazłem sposób, jakim jest sok z cytryny. Polega on na smarowaniu pieprzyków sokiem z cytryny kilka razy dziennie. Czy jest to bezpieczny sposób? Czytałem, że może podrażnić skórę oraz doprowadzić do nowotworów.

dr n. med. dr n. med. Elżbieta Szymańska, dermatolog: Nie powinien pan stosować takiej metody do usuwania pieprzyków. Przede wszystkim należy je przed decyzją co do usuwania ocenić dermoskopowo. Sok z cytryny powoduje podrażnienie skóry oraz zmiany barwnikowe, bez właściwego efektu terapeutycznego.

Czy rozpoznasz owoc na zdjęciu?

Pytanie 1 z 9
Owoc, który po przekrojeniu przypomina gwiazdę, to:
Jackfruit