Nużyca u psa: objawy, leczenie. Czy nużeniec jest zaraźliwy?

Nużyca u psa to choroba pasożytnicza, zwana też demodekozą. Atakuje przede wszystkim szczeniaki do pierwszego roku życia oraz stare, nierzadko schorowane, psy. Jak objawia się nużyca u psa, co wywołuje nużycę i jak leczy się nużeńca?

Spis treści

1. Nużyca u psa: objawy
2. Nużyca u psa: rozpoznanie
3. Nużyca u psa: leczenie

Nużyca to jedna z tych chorób, na którą zachorować może praktycznie każdy pies, nawet taki, na którego właściciele chuchają, dmuchają i regularnie odwiedzają z nim weterynarza. Niemal każdy czworonóg ma bowiem na skórze różne pasożyty, a jednym z nich jest nużeniec psi – Demodex canis, mikroskopijny pajęczak z rzędu roztoczy. Do zakażenia nim dochodzi już w pierwszych dniach życia psa – w trakcie karmienia lub wylizywania przechodzi on z suki na szczeniaka.

Nużeniec nie jest groźny dla ludzi, a poza organizmem swojego gospodarza  jest w stanie przetrwać nie dłużej, niż godzinę.

Nużeniec bytuje w mieszkach włosowych, gruczołach łojowych oraz w warstwie rogowej naskórka. Żywi się łojem i komórkami skóry, a u zdrowego zwierzaka w normalnych warunkach nie jest groźny – ot, żyje sobie, nie czyniąc psu większej krzywdy i nie dając o sobie znać. Ale wystarczy nawet chwilowy spadek odporności zwierzaka, by nużeniec skorzystał z okazji i zaczął się gwałtownie namnażać, wywołując u psa charakterystyczne objawy.

Nużyca może pojawić się również w przebiegu innych schorzeń: chorób wirusowych, alergii, chorób metabolicznych (w tym cukrzyca), autoimmunologicznych oraz wirusowych.

Nużyca u psa: objawy

Nużyca daje różne objawy, które zależą zarówno od wieku psa, jak i postaci choroby.

Postać miejscowa nużycy

Zazwyczaj dotyczy psów młodych. Jej najczęstsze objawy to rumień, łuszcząca się skóra oraz miejscowa utrata sierści w okolicy oczu, pyska, na głowie, zewnętrznej stronie uszu, tułowiu lub przednich łap.

Nie swędzi, chyba że w międzyczasie dojdzie do wtórnego zakażenia bakteriami. W tej postaci nużycy często dochodzi do samoistnego wyleczenia. Niekiedy jednak przeradza się ona w uogólnioną nużycę.

Uogólniona nużyca młodzieńcza

Dotyczy psów między 3 a 12 miesiącem życia – dochodzi do niej wówczas, gdy zmiany ogniskowe rozlewają się na całe ciało. Zdarza się, że na skutek wtórnych infekcji bakteryjnych dochodzi też do powiększenia węzłów chłonnych. U części psów ta postać nużycy ulega samoistnemu wyleczeniu.

Uogólniona nużyca psów dorosłych

Dotyczy zwierząt powyżej 12-go miesiąca życia. Jej objawy są identyczne, jak w uogólnionej nużycy młodzieńczej.

Nużyca palcowa

Zwykle towarzyszy postaci uogólnionej i dotyczy przede wszystkim ras olbrzymich: dogów niemieckich, bernardynów. Objawy lokalizują się na palcach i w przestrzeniach między nimi – najczęściej jest to rumień, ropne zmiany, bolesność i świąd.

Nużyca u psa: rozpoznanie

Diagnoza nużycy jest stosunkowo prosta: z pogranicza skóry zdrowej i zmienionej chorobowo zeskrobuje się tkankę, by zobaczyć czy bytują w niej nużeńce. Tzw. zeskrobina musi być dość głęboka ze względu na to, że nużeńce bytują w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych, leżących dość głęboko w skórze. Pobrany materiał jest następnie oglądany pod mikroskopem – lekarz szuka w nim jaj, larw i dorosłych postaci nużeńca. Niekiedy wykonywane jest również badanie mikroskopowe mieszków włosowych, w których bytują dorosłe osobniki.

Nużyca u psa: leczenie

Leczenie nużycy u psa zależy od tego, z jaką formą mamy do czynienia. Nużycę miejscową leczy się stosowanymi miejscowo preparatami roztoczobójczymi - zazwyczaj trwa to od 4 do 8 tygodni, do momentu, aż w zeskrobanej tkance nie będzie śladu pasożyta. Jeśli zmiany miejscowe zostały nadkażone bakteriami lub grzybami, konieczne jest zazwyczaj dodatkowe leczenie przeciwgrzybicze lub stosowanie antybiotyków.

Dużo trudniejsza do wyleczenia jest nużyca uogólniona. W trakcie leczenia należy zarówno poprawić stan chorej skóry i doprowadzić do zaniku zmian, jak i ogólną kondycję zwierzęcia, a także znaleźć i wyleczyć pierwotną przyczynę choroby. Zmiany skórne leczy się środkami zwalczającymi roztocza (w postaci doustnej lub w zastrzykach), a miejsca chorobowo zmienione należy smarować preparatami zaleconymi przez weterynarza. Leczenie trwa nawet kilkanaście tygodni, a by uniknąć szybkiego nawrotu pasożyta terapię należy kontynuować nawet przez sześć tygodni od momentu otrzymania negatywnego wyniku badania skóry.

Czytaj więcej na Se.pl/dolinazwierzat

Katarzyna Hubicz