Niska saturacja - przyczyny, objawy, leczenie

Niska saturacja to problem, o którym głośno stało się wraz z początkiem pandemii COVID-19. Doprowadzać do niej może jednak nie tylko infekcja koronawirusem, ale i jeszcze wiele innych schorzeń, przede wszystkim rozmaite przewlekłe choroby układu oddechowego. Niska saturacja to tak naprawdę dosyć groźny stan. Dowiedz się, jakie są jej objawy, a także co zrobić w razie jej wystąpienia.

Spis treści

1. Niska saturacja - ogólna charakterystyka
2. Niska saturacja: przyczyny
3. Niska saturacja: objawy
4. Niska saturacja bez objawów
5. Niska saturacja: konsekwencje
6. Niska saturacja: leczenie

Niska saturacja - ogólna charakterystyka

Saturacja (a właściwie saturacja krwi) to parametr, którym określa się stopień wysycenia krwi tętniczej tlenem. Pomiar saturacji jest badaniem powszechnie wykorzystywanym w medycynie, np. podczas zabiegów operacyjnych. Ocenia się ją także podczas monitorowania przebiegu przewlekłych chorób układu oddechowego.

Prawidłowa saturacja typowo mieści się w zakresie 95-100%.

W sytuacji, gdy osiąga ona wartość mniejszą lub równą 94%, można mówić o niskiej saturacji. Zazwyczaj stan ten związany jest z pojawianiem się u pacjentów wielu różnych dolegliwości. Zdarza się też, że pacjent będzie miał zdecydowanie za niskie wysycenie tlenem krwi tętniczej, a jednocześnie nie będzie on z tego powodu odczuwał żadnych objawów.

Niska saturacja: przyczyny

Do spadku saturacji doprowadzać mogą przede wszystkim te choroby, w których przebiegu dochodzić może do zaburzeń wymiany gazowej w układzie oddechowym.

• Jako przykłady można tutaj podać chociażby astmę czy przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP).
• Dość często przejściowe obniżenie saturacji bywa spotykane w przebiegu infekcji, np. u osób z zapaleniem płuc.
• Problem pojawiać się może jednak również u pacjentów z wadami serca (szczególnie tymi, w których przypadku dochodzi do mieszania się krwi utlenowanej z odtlenowaną), ale i w przebiegu niedokrwistości (anemii).
• W 2020 roku niska saturacja zaczęła być kojarzona z jedną konkretną chorobą – COVID-19. Problem jest poważny przede wszystkim z tego powodu, że w przebiegu zakażeń wirusem SARS-CoV-2 obniżenie saturacji przebiegać może całkowicie bezobjawowo.

Niska saturacja: objawy

Niska saturacja jest bezpośrednio związana z hipoksemią, czyli zbyt małą zawartością tlenu we krwi tętniczej. Jak z kolei powszechnie wiadomo, tlen jest gazem niezbędnym do funkcjonowania ludzkiego organizmu.

W sytuacji, gdy dochodzi do zmniejszonej jego dostawy do ciała człowieka, rozwijać się mogą bardzo różne zaburzenia.

Wśród dolegliwości, które mogą pojawiać się u osób mających niską saturację, wymienić można przede wszystkim:

• duszność,
• przyspieszenie oddychania,
• przyspieszenie czynności serca,
• zaburzenia widzenia (zwykle w postaci odbierania zamazanego obrazu),
• trudności z koordynacją ruchów,
• ból w klatce piersiowej,
• zaburzenia świadomości,
• zawroty głowy,
• ból głowy.

Czasami niska saturacja objawia się wystąpieniem u pacjenta sinicy. Problem ten rozwija się przez to, że krew zawierająca mniejszą ilość tlenu ma ciemniejsze zabarwienie od krwi bogatej w ten gaz.

Sinica charakteryzuje się błękitno-fioletowawym zabarwieniem skóry oraz błon śluzowych. Jej wystąpienie sugeruje, że u pacjenta doszło do znacznego spadku saturacji.

Niska saturacja bez objawów

Niska saturacja w przebiegu COVID-19 może nie generować żadnych dolegliwości. Problem ten nazywany jest ukrytą hipoksją. Naukowcy nie są pewni co do tego, dlaczego w przebiegu zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 niedotlenienie tkanek przebiegać może bez jakichkolwiek objawów. Pojawiają się jednak pierwsze hipotezy dotyczące tego zagadnienia.

Przede wszystkim badacze zwracają uwagę na to, że ukryta hipoksja w przebiegu COVID-19 pojawiać się może u osób dotychczas zdrowych.

U takich pacjentów – podobnie jak u zakażonych cierpiących na jakieś schorzenia przewlekłe – w przebiegu infekcji następować może uszkodzenie struktur układu oddechowego.

Pacjenci wcześniej zdrowi mogą jednak być zdolni do tolerowania niskiej saturacji krwi tętniczej przez dłuższy czas. Powikłania niskiej saturacji mogą być jednak naprawdę dotkliwe.

Niska saturacja: konsekwencje

Niska saturacja powiązana jest z hipoksemią, ale i z hipoksją, czyli z niedotlenieniem tkanek. Im dłużej u danego chorego utrzymuje się obniżona saturacja, tym większe jest ryzyko wystąpienia różnych uszkodzeń m.in.:

• uszkodzeń tkanki nerwowej,
• nerek,
• wątroby
• czy serca.

To właśnie z tego powodu podczas pandemii COVID-19 lekarze zalecają pacjentom nabycie pulsoksymetru w celu wykrywania ewentualnej niskiej saturacji i jak najwcześniejszego zgłaszania się z tym problemem do odpowiednich specjalistów.

Niska saturacja: leczenie

Wykrycie niskiej saturacji to zazwyczaj początek procesu diagnostycznego. Dalsze kroki mają na celu znalezienie jej przyczyn. Prawidłowo postawiona diagnoza jest niezbędna do leczenia schorzenia, które doprowadziło do obniżenia wysycenia krwi tętniczej tlenem.

Stosowane jest jednak również i leczenie objawowe. U niektórych pacjentów (np. właśnie u tych, którzy chorują na COVID-19) niezbędne może być zastosowanie tlenoterapii.

Czytaj też:

• Saturacja - czym jest poziom saturacji?
• Hipoksja (niedotlenienie organizmu): przyczyny, objawy, leczenie
• Hipoksemia (niedobór tlenu we krwi) – przyczyny, leczenie, powikłania
• Niedotlenienie mózgu - objawy, przyczyny, leczenie