Hormony

Hormony to związki chemiczne wydzielane przez struktury układu hormonalnego – gruczoły lub tkanki. Ich główną funkcją jest regulacja poszczególnych procesów fizjologicznych. Hormony mogą oddziaływać zarówno na tkanki położone w miejscu uwolnienia substancji (tzw. hormony lokalne), jak i aktywować procesy w tkankach oddalonych od miejsca sekrecji. Są wtedy transportowane przez krew lub limfę. Prawidłowe działanie układu hormonalnego jest niezbędne do funkcjonowania praktycznie wszystkich mechanizmów obecnych w ciele człowieka od trawienia, przez …

Czy choroby tarczycy powodują agresję słowną? [Porada eksperta]

Moja dziewczyna zachowuje się bardzo agresywnie, przeklina, szybko się denerwuje. Jest w nerwach zupełnie inną osobą niż na co dzień. Bardzo Ją kocham, na co dzień jest wspaniałą osobą, ale wystarczy mały kłopot, a ona wybucha ze swoją agresją. Do tego wszystkiego doszła moja mama, która na początku nie do końca była przekonana do mojej dziewczyny, teraz ją lubi, ale czasem coś tam powie i od razu są kłótnie. Moja dziewczyna bardzo do tego obraża moją mamę, na szczęście tylko w naszej kłótni, nie osobiście. Czy na takie zachowanie ma wpływ tarczyca? Jak mogę jej pomóc?

Jaka jest dolna granica stężenia testosteronu u mężczyzny? [Porada eksperta]

Zrobiłem badania hormonalne pod względem otyłości i cukrzycy, wszystko wyszło dobrze. Jestem mężczyzną w wieku 21 lat. Endokrynolog potwierdziła i powiedziała, że wszystko w normie, tylko lekko podniesiony kortyzol i że to nie ma wpływu na otyłość. Jeżeli chodzi o testosteron nie za bardzo wiedziała, co powiedzieć, zapytała tylko, czy byłem u urologa kiedyś oraz że raczej jest w normie. Testosteron 9,40 nmol/l (6,93-28,1 nmol/l), kortyzol w surowicy 27,80 ug/dl (2,5-25 ug/dl). Czy taki wynik testosteronu w tak młodym wieku jest dobry? Czy nie jest za niski? Czy może jest on przyczyną nawracającej otyłości?

Spadek nastroju po porodzie [Porada eksperta]

Mam pytanie odnośnie baby blues i depresji poporodowej. Czy oprócz typowego zetknięcia się kobiety z nowymi doświadczeniami, obowiązkami, nieprzespanymi nocami dużą rolę w depresji czy baby bluesie mogą odgrywać hormony i u kobiet zdrowych i z chorą tarczycą? Ja po porodzie miałam bardzo rozchwiane hormony i przez 2 miesiące miałam zalecenie od lekarza, aby zaprzestać brania hormonów. Wtedy TSH przekroczyło 114, a moje samopoczucie psychiczne leżało. Zastanawiam się, jak ważne jest badanie hormonów po porodzie u każdej kobiety w celu wykluczenia ich zachwiania, pomijając oczywiście okres połogu.

Podwyższone stężenie przeciwciał TRab [Porada eksperta]

Wynik TRab wyszedł 1,63. Do tej pory byłam leczona Letroxem w dawce 0,25 i 50,00, na zmianę. Dwa miesiące temu doktor odstawiła mi całkowicie ten lek, ponieważ ostatnie TSH wyszło 0,016. Jak to wszystko mam rozumieć? Choruję na cukrzycę typu 1 i jestem leczona insuliną, do maja tego roku na pompie. I cały czas staram się o dziecko, prolaktynę mam w normie.

Nosicielstwo chlamydii a przeciwciała IgG i IgM [Porada eksperta]

Moja nowa dziewczyna zrobiła badania na obecność Chlamydia trachomatis. Wynik P.c IgM (S75) 1,6 NTU nieobecne; IgG (S73) > 250 (Au/ml) obecne. Proszę o interpretacje wyników i odpowiedź na pytanie: czy może mnie zarazić podczas seksu oralnego bez prezerwatywy? Czy jest możliwe, żeby kiedyś wynik IgG jej spadł?

Kłopoty z utrzymaniem wyniku TSH mimo leczenia [Porada eksperta]

Od ponad 3 lat leczę się na niedoczynność tarczycy. Kiedy zaczęłam, miałam wynik TSH - 5.04, t4 - 1.1, t3 - 113. Zaczęłam przyjmować letrox 25 i wynik poprawił sie na 2.95. Następny wynosił 3.25. Kolejny już 5.23. Wtedy lekarz zwiększył dawkę letroxu - naprzemiennie 25 i 50. Wynik poprawił się na 2.25. Po kolejnym pół roku podniósł sie do 3.01 - to mój ostatni wynik i wydaje mi sie, że kolejny znów będzie wyższy. Lekarz prowadzący stwierdził, że wynik jest jeszcze w miarę dobry i polecił zażywać dalej tę samą dawkę. Następną wizytę wyznaczył za pół roku. Z dodatkowych badań miałam robione tylko usg tarczycy na początku leczenia, które nie wykazało żadnych zmian. Znajoma mamy miała usuniętą tarczycę i też regularnie sie bada, a jej lekarz powiedział, że wynik tsh nie powinien przekraczać 2. I że to nie jest normalne, żeby przez taki okres wynik się nie unormował. Już nie wiem, co mam o tym myśleć. Czy powinnam zasięgnąć porady innego lekarza? Bo mam wrażenie, że ten u którego aktualnie się leczę, nie robi wszystkiego, co powinien, a wstydzę się pytać o to mojego lekarza rodzinnego.

Czy niedowaga może być spowodowana chorobą tarczycy? [Porada eksperta]

Mam 19 lat, 173 cm wzrostu, ale niestety ważę jedynie 48 - 49 kg i nigdy nie przekraczam 50. Jem przeważnie normalne posiłki oraz słodycze, nigdy nie odchudzałam się i nie wiem co jest przyczyną tak niskiej wagi. Bo raczej nie jest to chyba super przemiana materii. Słyszałam, że przyczyną tego może być tarczyca, czy powinnam się zbadać?

Guz nadnercza prawego i współistniejące choroby a zabieg chirurgiczny [Porada eksper…

U mojej 83 letniej babci, z bólami prawego nadbrzusza wykryto guz nadnercza prawego wielkości 8 cm. Guz nie wydziela hormonów, nie ma nacieków, zmianę określono jako łagodną, bez znamion złośliwości. Zdaję sobie sprawę z tego, że guz jest bardzo duży, jednak waham się w podjęciu decyzji, operować czy nie. Patrząc na wiek babci i współistniejące choroby: wieloletnia obturacyjna choroba płuc, rozedma, niewydolność oddechowa, nadciśnienie tętnicze, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa na całej jego długości i wiele innych - mam obawy czy decydując się na ten zabieg nie pogorszę jej stanu zdrowia. Konsultowałam się z onkologiem, urologiem, internistą i każdy z nich potwierdził moje obawy. Jednak chirurg twierdzi, że operować należy, nie dając jednak gwarancji, że ból ustanie po operacji, gdyż nie jest znana jego przyczyna. Pani doktor, co robić?

Uczucie duszenia przy wolu tarczycy [Porada eksperta]

Mam tzw. wole. Przy leżeniu na wznak czuję ucisk w obrębie szyi, takie dziwne "przyduszanie". Przy wysiłku fizycznym robi mi się niedobrze i słabo. Byłam u lekarza rodzinnego, który zrobił usg i stwierdził, że wszystko w porządku; nie dał mi skierowania do poradni chorób tarczycy. Nie wiem, czy to ma związek z tarczycą, czy może z poziomem cukru? Jak znowu poproszę o badanie np. cukru, to nie wiem, czy pan doktor mi da skierowanie.

Jak powstaje podbiegnięcie krwawe? [Porada eksperta]

Czy zasinienie, podbiegnięcie krwawe może powstać samoistnie, czy jak to jest potocznie przyjęte, tylko w wyniku uderzenia? Po jakim czasie takie podbiegnięcie krwawe w postaci zasinienia może powstać?

Terapia radiojodem a przyjmowanie Letroxu [Porada eksperta]

Ponad rok temu byłem leczony radiojodem. Tarczyca jest podobno zablokowana. Pół roku temu miałem TSH na poziomie 80, brałem Letrox (ostatnia dawka przez 4 miesiące 100). Teraz TSH mam około 5 minimalnie powyżej normy. Lekarz rodzinny kazał dalej brać 100, a co drugi dzień 125. Czy nawet jak TSH będzie w normie, dalej trzeba zażywać Letrox?

Tarczyca. Duża zmiana stężenia TSH [Porada eksperta]

Jakiś czas temu zbadałam TSH, jego wynik wynosił 4,65. To samo badanie wykonałam miesiąc później wynik to 2,40. Czy to normalne?

Mechanizm działania układu hormonalnego opiera się o tzw. ujemne sprzężenie zwrotne. Oznacza to, że wydzielanie jednych związków jest hamowane przez inne. Jednocześnie spadek stężenia poniżej określonego punktu granicznego wyłącza działanie inhibitora, a poziom hamowanego hormonu zaczyna wzrastać. Ta pętla jet nieodłącznym elementem homeostazy i warunkuje prawidłowy przebieg procesów metabolicznych.

W ciele człowieka funkcjonuje kilkanaście gruczołów dokrewnych wśród których można wymienić m.in. szyszynkę, tarczycę, wątrobę i trzustkę. Na cały układ hormonalny składa się kilkadziesiąt różnych hormonów, które pozostają ze sobą w stałej równowadze.

Układ hormonalny może jednak ulec zachwianiu wskutek działania wewnętrznych i zewnętrznych czynników. Powodami zaburzeń w wydzielaniu poszczególnych hormonów może być wiek, choroby współistniejące, stosowanie używek i brak aktywności lub nadwaga. O wielu chorobach decydują również czynniki genetyczne oraz przyjmowane lekarstwa. Objawy niedoboru lub nadmiaru poszczególnych związków są silnie osobnicze, dlatego diagnoza zaburzeń hormonalnych jest trudna i często wymaga pogłębionej, wielomiesięcznej diagnostyki. Funkcjonowaniem i zaburzeniami układu hormonalnego zajmuje się endokrynologia.

Do typowych zaburzeń hormonalnych można zaliczyć m.in. chorobę Cushinga, PCOS, choroba Hashimoto oraz niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Każdą z tych jednostek leczy się inaczej, w zależności od ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Więcej z działu Zdrowie