Żółtaczka mechaniczna: przyczyny, objawy, leczenie

Żółtaczka mechaniczna daje bardzo widoczne objawy - zażółcenie zewnętrznych błon oczu oraz jamy ustnej, ciemniejsza barwa moczu, czasem również świąd skóry. Przyczyną jest żółć, która nie może swobodnie przedostać się z wątroby do dwunastnicy. Symptomów nie powinno się lekceważyć, bo żółtaczka mechaniczna to czasem pierwszy zwiastun poważniejszych schorzeń.

Spis treści

1. Objawy żółtaczki mechanicznej
2. Żółtaczka mechaniczna: przyczyny
3. Niezbędne badania

Żółtaczka mechaniczna (inaczej żółtaczka pozawątrobowa) jest wywołana przez zastój żółci. Jej utrudniony lub w ogóle niemożliwy przepływ spowodowany jest zwężeniem lub zamknięciem dróg żółciowych, którymi przechodzi ona dalej, z wątroby do przewodu pokarmowego.

Objawy żółtaczki mechanicznej

Objawy żółtaczki mechanicznej są bardzo charakterystyczne – białka oczu stają się zażółcone, podobnie jak błony śluzowe w jamie ustnej. Zmienia się również kolor moczu, który ciemnieje oraz kolor kału, który z kolei staje się jaśniejszy.

Z czasem może też dość do odbarwienia skóry, która przybiera żółty odcień, na skutek przedostawania się bilirubiny do krwi. To barwnik żółciowy, powstający na skutek rozpadu krwinek czerwonych, a wzrost jego stężenia we krwi i moczu może wskazywać na podejrzenie żółtaczki mechanicznej.

Żółtaczka mechaniczna: przyczyny

Pierwszych, nawet niejednoznacznych objawów żółtaczki mechanicznej nie powinno się lekceważyć, bo może ona wskazywać na inne schorzenia.

Czasem zaleganie żółci to pierwszy symptom kamicy żółciowej. Polega ona na tworzeniu się w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych złogów (kamieni). Blokują one prawidłowy przepływ żółci, co objawia się bólem po prawej stronie brzucha, pod żebrami, czasem jest on tak ostry i gwałtowny (tzw. kolka żółciowa), a przy tym towarzyszy mu gorączka, czy nudności, że o pomoc do lekarza trzeba zwrócić się natychmiast.

Inną przyczyną żółtaczki mechanicznej mogą być guzy okolicznych narządów wewnętrznych. Najwcześniej niepokojące symptomy daje rak brodawki Vatera, czyli złośliwy guz brodawki dwunastnicy. Powstaje w miejscu ujścia żółci z przewodu żółciowego, dlatego jednym z pierwszych objawów jest zażółcenie białek oczu, skóry, powiększona wątroba. Niestety żółtaczka mechaniczna może wystąpić też przy nowotworze dróg żółciowych, raku żołądka, gdy powiększeniu ulegają okoliczne węzły chłonne oraz przy raku trzustki, zazwyczaj już w zaawansowanym stadium.

Czasem zastój żółci zwiastuje też zapalenie dróg żółciowych. Przyczyn tej choroby może być wiele, ale w konsekwencji dochodzi często do uszkodzenia komórek wątroby.

Niejednokrotnie zdarza się, że żółtaczka mechaniczna nie jest symptomem żadnych poważniejszych schorzeń, bo może powstać też np. przy zakażeniu (wirusowym, bakteryjnym) dróg żółciowych. Wtedy zazwyczaj wystarczy terapia farmakologiczna, by wrócić do zdrowia.

Niezbędne badania

Wystąpienie niepokojących symptomów, czyli zażółcenie zewnętrznych błon oczu oraz jamy ustnej, ciemniejsza barwa moczu, jaśniejszy kolor kału, czasem również świąd skóry powinien zmobilizować do konsultacji z lekarzem. Zleci on niezbędne badania, by potwierdzić żółtaczkę mechaniczną, a zarazem znaleźć jej przyczynę.

Na pewno niezbędne okaże się wykonanie badań: sprawdzenie stężenia bilirubiny i jej frakcji w krwi, czasem też moczu, ocenę aktywności enzymów wątrobowych, niekiedy oznaczenie antygenów i przeciwciał, wykonywane by potwierdzić lub wykluczyć wirusowe zapalenie wątroby. Pomocne jest również badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, bo może dać odpowiedź na pytanie, dlaczego doszło do zwężenia lub zamknięcia przewodów żółciowych i co doprowadza do zastoju żółci. Dopiero po otrzymaniu wszystkich wyników lekarz ma szansę zaordynować skuteczne leczenie.

Jaka to choroba?

Pytanie 1 z 12

Co dolega temu dziecku?

Atypowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry

Atypiczne zapalenie skóry

Następne pytanie