Gruźlica skóry: przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

2021-12-23 13:58

Gruźlica skóry jest jedną z postaci gruźlicy pozapłucnej, która ma przewlekły charakter. Gruźlica skóry może występować jako samodzielna choroba, może też towarzyszyć gruźlicy płuc lub innych narządów wewnętrznych. Jakie są rodzaje gruźlicy skóry, jakie dają objawy i jak wygląda leczenie gruźlicy skóry?

Gruźlica skóry: przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Gruźlica wrzodziejąca skóry: przyczyny, objawy
  2. Gruźlica rozpływna skóry: przyczyny, objawy
  3. Gruźlica liszajowata skóry: przyczyny, objawy
  4. Gruźlica toczniowa: przyczyny i objawy
  5. Gruźlica brodawkująca skóry: przyczyny i objawy
  6. Gruźlica guzkowo-zgorzelinowa: przyczyny, objawy
  7. Gruźlica prosówkowa skóry: przyczyny, objawy
  8. Gruźlica skóry: leczenie
Poradnik Zdrowie: kiedy iść do dermatologa?

Gruźlica skóry to przewlekła choroba skóry, przyjmująca wiele postaci. W zależności od rodzaju może dawać różne objawy. Zakażenie rozprzestrzenia się za pomocą dróg krwionośnych, chłonki (czyli limfy) lub przez bezpośrednią styczność z osobą chorą.

Gruźlica wrzodziejąca skóry: przyczyny, objawy

Gruźlica wrzodziejąca skóry  może przyjąć jedną z trzech postaci gruźlicy skóry, głównym objawem każdej z nich jest owrzodzenie;

  • gruźlica wrzodziejąca pierwotna, tzw. skórny zespół pierwotny - w miejscu wniknięcia zarazka wytwarza się owrzodzenie oraz powiększają się okoliczne węzły chłonne; dotyka niemowlęta i małe dzieci, które pierwszy raz zetknęły się z gruźlicą;
  • gruźlica wrzodziejąca z nadkażenia to owrzodzenie na podłożu naciekowym, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych (przypomina kiłową zmianę pierwotną); atakuje osoby o bardzo dużej odporności, które uległy groźnej infekcji;
  • gruźlica wrzodziejąca z samonadkażenia to owrzodzenia pojawiające się na błonie śluzowej jamy ustnej, wardze, ujściu cewki moczowej i skórze w okolicy odbytu; pojawia się u osób z ciężką rozpadową gruźlicą narządów wewnętrznych.

Gruźlica rozpływna skóry: przyczyny, objawy

Gruźlica rozpływna skóry - objawem są zmiany skórne najczęściej zlokalizowane w okolicach podżuchwowych i z boku szyi, u dzieci czasem powyżej kącika ust, w okolicy pachwin, mostka lub pośladków. Wykwity skórne prowadzą do powstawania przetok, z czasem powstają rozległe blizny.

Gruźlica liszajowata skóry: przyczyny, objawy

Gruźlica liszajowata skóry - objawem jest symetryczny, niebolesny ani nieswędzący wysiew drobnych, różowych grudek, skupiających się lecz nie zlewających się ze sobą. Pojawia się w następstwie działania toksyn, pochodzących z rozpadłych prątków w ogniskach gruźliczych w narządach wewnętrznych. Występuje u osób w dobrym stanie ogólnym, czasem po próbie tuberkulinowej lub w toku leczenia przeciwgruźliczego.

Gruźlica toczniowa: przyczyny i objawy

Gruźlica toczniowa (toczeń gruźliczy, wilk) - najczęstsza gruźlica skórna, charakteryzuje się przewlekłym przebiegiem z licznymi nawrotami. Zmiany skórne mają postać miękkich, żółtawobrunatnych guzków toczniowych. Ppozostawia po sobie owrzodzenia, które bliznowacieją, a po latach - jako późne powikłanie - może rozwinąć się rak kolczystokomórkowy skóry.

Gruźlica brodawkująca skóry: przyczyny i objawy

Gruźlica brodawkująca skóry - zmiana często początkowo przypomina zwykłą brodawkę, ale ma naciek zapalny u podstawy i dość szybko rośnie, powodując rozległe zniekształcenia, tej postaci gruźlicy skóry może towarzyszyć stan zapalny sąsiednich naczyń i węzłów limfatycznych.

Gruźlica guzkowo-zgorzelinowa: przyczyny, objawy

Gruźlica guzkowo-zgorzelinowa skóry to - pojawiające się najczęściej na wyprostnych częściach kończyn - rozsiane na skórze, liczne wykwity guzkowe, które często ulegają martwicy i tworzą owrzodzenia. Cechuje się nadmiernie silną reakcją na tuberkulinę.

Gruźlica prosówkowa skóry: przyczyny, objawy

Gruźlica prosówkowa skóry daje gwałtowne objawy: pogarsza się stan ogólny chorego, pojawiają się różne wykwity skórne (grudki, guzki ulegające rozpadowi, zmiany krwotoczne) rozsiane na powierzchni całej skóry. Pojawia się w wyniku uogólnionego, krwiopochodnego wysiewu prątków gruźlicy do skóry.

Gruźlica skóry: leczenie

Leczenie każdej z postaci gruźlicy skóry jest bardzo trudne - kuracja antybiotykowa może trwać nawet przez wiele miesięcy. Sposób leczenia zależy również od tego, czy gruźlicy skóry towarzyszy gruźlica narządowa, węzłowa lub układu kostnego. Zazwyczaj stosuje się leczenie skojarzone typowymi lekami przeciwprątkowymi - izoniazydem, rifampicyną i etambutolem - by zmniejszyć ryzyko uodpornienia się bakterii na dany antybiotyk, podaje się ich kilka jednocześnie. W przypadku, gdy stwierdza się obecność gruźlicy narządowej schemat leczenia ulega rozszerzeniu.