Tejksobaktyna: NOWY ANTYBIOTYK, który zwalcza oporne bakterie

Naukowcom udało się opracować nowy antybiotyk - to tejksobaktyna. Z badań wynika, że może on zwalczać nawet najbardziej oporne bakterie, na które już dawno nie działają obecnie dostępne leki, m.in. gronkowca złocistego, opornego dotąd na metacyklinę. Sprawdź, jak działa tejksobaktyna i jakie bakterie może zwalczać.

Spis treści

1. Jak opracowano nowy antybiotyk?
2. Nowy antybiotyk - jak działa tejksobaktyna?
3. Kiedy nowym antybiotykiem będzie można leczyć ludzi?

Nowy antybiotyk – tejksobaktyna – to przełom w medycynie. Po ponad 30 latach badań naukowcom wreszcie udało się opracować lek potrafiący zwalczyć nawet najbardziej oporne bakterie, na które już dawno nie działają obecnie dostępne antybiotyki (tzw. antybiotykooporność). Specjaliści mają nadzieję, że dzięki temu unikniemy podobnych problemów, z jakimi zmagali się ludzie żyjący w erze sprzed antybiotyków, kiedy zapalenie płuc czy nawet zwykła rana były zabójcze. A to wszystko dzięki badaniom naukowców z Northeastern University w Bostonie (USA), których wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie "Nature".

WARTO WIEDZIEĆ>> Dlaczego ANTYBIOTYKI stają się coraz mniej skuteczne?

Jak opracowano nowy antybiotyk?

Antybiotyki to substancje wytwarzane głównie przez bakterie i grzyby glebowe, które hamują rozwój lub niszczą inne bakterie i grzyby. Do tej pory przenoszono te mikroorganizmy z ich naturalnego środowiska do laboratorium, gdzie hodowano je na tradycyjnych pożywkach w naczyniach zwanych szalkami. Niestety, w tych warunkach rozwija się zaledwie 1 procent bakterii glebowych, a pochodzące od nich antybiotyki są znane od lat i patogenne bakterie są oporne na ich działanie.

Ostatni antybiotyk opracowano w latach 80. ubiegłego wieku. Od tego czasu wiele bakterii uodporniło się na działanie tych leków.

Dlatego naukowcy z Northeastern University postanowili zmienić sposób hodowli bakterii. W tym celu opracowali miniaturowe urządzenie o nazwie iChip, które pozwala hodować bakterie w glebie. Dzięki temu można otrzymać aż 50 procent bakterii glebowych., a nie tylko 1 procent. Wszystko dlatego, że – jak podejrzewają naukowcy - większość tych bakterii potrzebuje do rozwoju innych (nieznanych jeszcze) bakterii i tworzonych przez nie związków, jak również odpowiednich proporcji substancji znajdujących się w środowisku itp., których nie ma w laboratorium.

Metoda hodowli jest bardzo prosta - iChip wypełnia się roztworem rozcieńczonej próbki gleby. Następnie zainstalowany w iChipie specjalny mikrokanalik "wyłapuje" znajdujące się w próbce gleby pojedyncze komórki bakteryjne. Potem całość otacza się półprzepuszczalną membraną i z powrotem umieszcza w glebie, z której bakterie mogą pobierać składniki odżywcze i czynniki wzrostu. Kiedy minikolonia bakteryjna urośnie, można ją przenieść do laboratorium. W ten sposób naukowcom udało się wyhodować, a potem przebadać aż 10 tysięcy takich kolonii. Jednak tylko jedna, którą tworzą mikroby nazwane Elephtheria terrae, w badaniach laboratoryjnych zahamowała namnażanie się patogennej bakterii Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty). Następnie oczyszczono i określono dokładną strukturę związku, który wytwarzała ta kolonia, i nazwano go roboczo tejksobaktyną.

WAŻNE>> Antybiotyki: skutki uboczne przyjmowania antybiotyków

Nowy antybiotyk - jak działa tejksobaktyna?

Tejksobaktyna, wiążąc się z lipidami, zakłóca strukturę błon komórkowych bakterii. W ten sposób zadziałała nie tylko na gronkowca złocistego, opornego dotąd na metacyklinę, lecz także na prątki gruźlicy i wiele innych bakterii Gramm-dodatnich. Skuteczność nowego antybiotyku została potwierdzona w badaniach na zwierzętach. Leczone tym antybiotykiem myszy, które były zainfekowane gronkowcem złocistym lub dwoinką zapalenia płuc, miały znacznie mniej nasilone objawy infekcji.

Co więcej, naukowcom nie udało się wyhodować nowych, zmutowanych bakterii opornych na tejksobaktynę, co oznacza, że antybiotyk długo będzie skuteczny. Tymczasem prowadzą dalsze badania w celu potwierdzenia, czy nowy antybiotyk może zwalczać także bakterie odpowiedzialne za groźne zakażenia szpitalne.

SPRAWDŹ>> Zakażenie szpitalne: superbakterie odporne na antybiotyki

Należy zaznaczyć, że nowy antybiotyk jest skuteczny tylko w przypadku bakterii Gram-dodatnich, a nie działa na Gram-ujemne. Jednak naukowcy mają nadzieję, że dzięki dalszym badaniom z wykorzystaniem iChipów znajdą skuteczne środki przeciwko tym bakteriom.

Kiedy nowym antybiotykiem będzie można leczyć ludzi?

Niestety, badania nad skutkami ubocznymi tejksobaktyny wciąż trwają. Na szczęście testy na kulturach ludzkich komórek wykazały, że antybiotyk nie niszczy błon komórek. Jednak mimo to konieczne są testy kliniczne (z udziałem ludzi), których wyniki muszą być pozytywne, by specyfik mógł być powszechnie stosowany w celach leczniczych.

Monika Majewska