Balsam peruwiański – czym jest i jak działa?

2019-10-28 19:49

Balsam peruwiański to tak zwana „patologiczna” wydzielina otrzymywana poprzez mechaniczne uszkodzenie, np. nacinanie i opalanie kory drzewa woniawca balsamowego. Jak go stosować i na co może pomóc?

Krem na smog za 965 zł i... butelki ze świeżym powietrzem, czyli smog biznes
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Balsam peruwiański - działanie
  2. Balsam peruwiański - zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym
  3. Balsam peruwiański - stosowanie
  4. Balsam peruwiański - alergia
  5. Balsam peruwiański - jakich produktów wystrzegać się przy alergii?

Balsam peruwiański, jeśli chodzi o wygląd jest ciemnobrunatną, niezbyt gęstą cieczą, o charakterystycznym, gorzkawo-ostrym zapachu przypominającym trochę wanilię. Przypominającym - bywa, że nie wszystkim odpowiada, ponieważ jest bardzo ostry, intensywny. Balsam otrzymuje się z drzewa woniawca balsamowego - to roślina z rodziny bobowatych, rosnąca w Ameryce Południowej.

W Europie balsam peruwiański po raz pierwszy pojawił się w roku 1524 i niedługo później został uznany za panaceum na wszystkie choroby skórne, a ówczesny papież w celu jego ochrony, specjalną bullą nawet zabronił ścinać drzewa balsamowe.

Balsam peruwiański - działanie

Balsam peruwiański to, jak wskazuje pochodzenie, rodzaj żywicy, charakteryzującej się wieloma właściwościami prozdrowotnymi. Można go wykorzystywać na szeroką skalę w medycynie i w przemyśle kosmetycznym, jednak najczęściej stosuje się go:

  • jako środek działający przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i odkażająco na skórę i błony śluzowe,
  • jako środek przeciwpasożytniczy i przeciwgrzybiczny,
  • wykorzystuje się także jego działanie przyspieszające gojenie się ran i regenerujące chory naskórek,
  • jako środek wspomagający leczenie odleżyn, odparzeń lub odmrożeń, 
  • jako środek wspomagający leczenie chorób skóry, np. łuszczycy czy świądu, 
  • preparat uzupełniający leczenie hemoroidów,
  • preparat wspomagające walkę łysieniem.

Czytaj: Choroby układu krążenia - przyczyny, objawy, profilaktyka

Balsam peruwiański jest bardzo popularną substancją wykorzystywaną przez farmaceutów w aptekach do wykonywania leków recepturowych. Jest on na przykład jednym ze składników tzw. Maści Mikulicza - wprowadzonej do lecznictwa przez wrocławskiego chirurga Jana Mikulicza-Radeckiego. Ma ona działanie przeciwbakteryjne, przeciwpasożytnicze oraz pobudzające ziarninowanie ran. Maść Mikulicza stosowana jest bardzo często w chirurgii i dermatologii w leczeniu trudno gojących się, przewlekłych ran i owrzodzeń. Poza balsamem peruwiańskim zawiera ona także azotan srebra i wazelinę żółtą.

Balsam peruwiański - zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym

W większości przypadków balsam peruwiański stosuje się zewnętrznie, na skórę i błony śluzowe. Co ciekawe, balsam peruwiański jest również częstym składnikiem wielu produktów spożywczych.

Balsam peruwiański - stosowanie

Występuje czasem w gotowych ciastkach czy deserach, czekoladach, winach i aromatyzowanych herbatach. Balsam peruwiański występuje również  w produktach kosmetycznych przeznaczonych dla dzieci, takich jak zasypki czy jednorazowe nawilżane chusteczki.  

Często jest składnikiem mydeł, kremów czy past do zębów, kiedyś dodawany był do nich jako substancja zapachowa. Włączano go także do syropów przeciwkaszlowych czy leków dentystycznych, również w celu poprawienia ich zapachu.

Balsam peruwiański - alergia

Niestety, pomimo swoich właściwości i szerokiego spektrum działania - balsam ten jest jednym z poważniejszych alergenów. Alergia na balsam peruwiański  jest efektem działania jego składników, czyli kwasu benzoesowego, octanu benzylu i kwasu cynamonowego. 

Alergia na balsam peruwiański może pojawić się w postaci:

W przypadku uczulenia na balsam peruwiański należy zachować ostrożność przy spożywaniu niektórych produktów, należy zwracać szczególną wagę na ich skład. Niestety dotyczy to również takich produktów codziennego użytku jak mydła, pasty do zębów czy nawet pomadki. 

Balsam peruwiański - jakich produktów wystrzegać się przy alergii?

Niestety prawie wszyscy uczuleni na balsam peruwiański powinni wystrzegać się także artykułów i preparatów zawierających bardzo popularny konserwant jakim jest benzoesan sodu, a wszystko przez to, że substancja ta jest jedną ze składowych balsamu peruwiańskiego.

Niestety jeśli przyjrzymy się składom produktów, które używamy na co dzień, a które zawierają balsam peruwiański to lista ta robi się długa. Oto kilka przykładów takich produktów:

  • czekolada, zwłaszcza nadziewana,
  • ostre sosy do potraw,
  • wina, likiery, aperitify, ziołowe alkohole,
  • gumy do żucia,
  • pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej
  • kremy do codziennej pielęgnacji twarzy i ciała
  • płyny do higieny intymnej
  • płyny, żele do mycia twarzy
  • szampony i odżywki do włosów
  • kolorowe kosmetyki, zwłaszcza pomadki (nawet te ochronne)
  • kremy z filtrem przeciwsłonecznym
  • dezodoranty
  • kremy do pielęgnacji dzieci, chusteczki jednorazowe, talk i inne zasypki dla dzieci
  • proszki i płyny do prania i płukania
  • płyny do mycia naczyń
  • płyny i mleczka do mycia kuchni i łazienek
  • olejki zapachowe i produkty do aromaterapii
  • kadzidełka i zapachowe świeczki
  • odświeżacze powietrza, a nawet rękawiczki jednorazowe mogą być wysypane talkiem z balsamem peruwiańskim

Dlatego też osoby, u których stwierdzono uczulenie na balsam peruwiański, powinny z dużo większą dokładnością obserwować wszelkie zmiany chociażby skórne, jakie u nich występują, a w razie jakichkolwiek wątpliwości powinny jak najszybciej zasięgnąć porady specjalisty.

Niestety, ale osoby te muszą szczególną uwagę zwracać na składy produktów, które lądują w ich koszykach w trakcie zakupów. Zwłaszcza, że u wielu osób alergia na balsam peruwiański współwystępuje z alergią na czekoladę, pomarańcze i inne owoce cytrusowe, a także na cynamon, wanilię, goździki, anyż, ziele angielskie, kumin, gorczycę i gałkę muszkatołową.