Prawa pacjenta w szpitalu - jakie są twoje prawa w szpitalu?

2013-02-28 14:23

Pacjent ma prawo wyboru szpitala i do obecności bliskich osób w trakcie leczenia. Prawa te reguluje ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej. W uzasadnionych przypadkach możemy także żądać zwołania konsylium lekarskiego.

Prawa pacjenta w szpitalu - jakie są twoje prawa w szpitalu?
Autor: thinkstockphotos.com Pacjent ma prawo wyboru szpitala i do obecności bliskich osób w trakcie leczenia. Prawa te reguluje ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej. W uzasadnionych przypadkach możemy także żądać zwołania konsylium lekarskiego.

Każdy pacjent ma prawo wyboru szpitala spośród szpitali, które zawarły umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, jest to zapis art. 30 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Jednakże prawo wyboru szpitala jest prawem ograniczonym, wyznaczonym przez umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Regulacja ta nie daje zatem podstaw do wyprowadzenia prawa do świadczeń w jednostce służby zdrowia usytuowanej terytorialnie, tak stanowi Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 maja 2012 r. II OSK 601/2012. Zatem prawo do swobodnego wyboru szpitala przez świadczeniobiorcę usług nie mieści się w kategoriach dóbr osobistych unormowanych przepisem art. 23 kodeksu cywilnego Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 października 2009 r. I ACa 639/2009.

Pacjent ma prawo do obecności bliskiej osoby

Pacjent w szpitalu ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami, nie tylko z pacjentami leżącymi na tej samej sali chorych, personelem medycznym, ale przede wszystkim z najbliższymi. Wprowadzenie powyższego zapisu jednoznacznie określa prawo pacjenta do obecności osoby bliskiej. Obecność ta nie ogranicza się tylko do szpitali czy jednostek zdrowia świadczących całodziennych świadczeń, ale także do podmiotów leczniczych podstawowej opieki zdrowotnej. Szczególnie zasadna jest obecność osoby bliskiej podczas udzielania świadczenia zdrowotnego dzieciom. To obecność rodziców lub bliskich, czy opiekunów dziecka w istotny sposób wpływa na przebieg samego procesu leczenia, a dziecku zapewnia poczucie bezpieczeństwa. Prawa pacjenta do obecności osoby bliskiej podczas pobytu w szpitalu obejmują także osoby starsze, niedołężne.

Prawo do opieki duszpasterskiej

Inną formą respektowania prawa pacjenta do obecności osoby bliskiej, jest jego prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej przez opiekę, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym także opiekę sprawowaną nad pacjentką w warunkach ciąży, porodu i połogu. Ponadto osoba przebywając w szpitalu ma prawo do opieki duszpasterskiej, co jest wynikiem zapisu w art. 36-38 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Każdy pacjent, któremu w placówce zdrowotnej udzielane są świadczenia przez cały dzień bądź całą dobę ma prawo do praktyk religijnych. W przypadku, kiedy stan zdrowia pacjenta przebywającego np. w szpitalu pogarsza się lub zagrożone jest jego życie, szpital ma obowiązek zapewnienia kontaktu z duchownym jego wyznania. Zgodnie z konstytucyjną podstawą wykonywania posług religijnych w szpitalach, sanatoriach, domach pomocy społecznej - prawo do wolności religijnej obejmuje prawo do korzystania z niej w miejscach, w których osoba wierząca się znajduje. Ponadto Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzeczpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 r. (Dz. U. z 1998 r. nr 51, poz. 318) wyraźnie stanowi, że Rzeczpospolita Polska ma obowiązek zapewnienia warunków do wykonywania praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych osobom przebywającym w zakładach penitencjarnych, wychowawczych, resocjalizacyjnych oraz opieki zdrowotnej i społecznej. Osobom tym zapewnia się w szczególności możliwość uczestniczenia we Mszy św. w niedziele i święta oraz w katechizacji i rekolekcjach, a także korzystania z indywidualnych posług religijnych.  W stosunku do innych wyznań kwestie te regulują poszczególne ustawy określające stosunek państwa do innych Kościołów i związków wyznaniowych. Ustawy te zawierają gwarancje spełniania praktyk religijnych przez wiernych.

Ustawa umożliwia zwołanie konsylium lekarskiego

Warto podkreślić, iż pacjent w szpitalu ma prawo żądać, aby udzielający mu świadczeń zdrowotnych lekarz zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie. Analogicznie kwestia ta dotyczy pielęgniarki, czy położnej. Lekarz może odmówić zwołania konsylium lekarskiego lub zasięgnięcia opinii innego lekarza, jeżeli uzna, że żądanie pacjenta jest bezzasadne. Na podobnych zasadach funkcjonuje odmowa pielęgniarki czy położnej. Jednakże każda odmowa koncyliacyjna lekarza, pielęgniarki, czy położnej powinna być odnotowana w dokumentacji medycznej, do której pacjent ma prawo wglądu.

 

Podstawa prawna:

Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2012 r., poz. 159)

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz.U z 2008 Nr 164 poz. 1027 ze zm.)