Naprzemienny prysznic zimną i ciepłą wodą. Czy hartowanie pod prysznicem jest zdrowe?

2021-01-11 15:22

Prysznic raz zimnym, a raz ciepłym strumieniem wody to zabieg, który ma wpływ na zdrowie, wygląd oraz samopoczucie, a efekty są widoczne i odczuwalne już po pierwszym zastosowaniu. Naprzemienny masaż zimną i ciepłą wodą z prysznica ma jeszcze jedną dużą zaletę – z łatwością można go wykonać we własnym domu.

Prysznic naprzemienny zimną i ciepłą wodą — Autor: Getty Images

Naprzemienny prysznic ciepłą i zimną wodą, masaż ciepłą i zimną wodą, hartowanie pod prysznicem, hydroterapia, ścieżka Kneippa lub metoda Kneippa – nazw jest wiele, lecz główna idea pozostaje ta sama. Chodzi bowiem o zdrowotne, upiększające oraz relaksujące właściwości naprzemiennego stosowania zimnej i ciepłej wody na całe ciało lub jego konkretne części. Warto zapoznać się z tą formą terapii, którą stosowali już starożytni Grecy, Rzymianie, Chińczycy i która przetrwała do naszych czasów. Na przestrzeni lat była wielokrotnie badana, rozwijana i modyfikowana, ale od wieków jedno pozostaje niezmienne – to sprawdzony sposób na wzmocnienie organizmu.

Spis treści

Na czym polega naprzemienny prysznic ciepłą i zimną wodą?
Jak zimna woda działa na organizm?
Jak stosować naprzemienny prysznic ciepłą i zimną wodą?
Wskazania do naprzemiennego prysznica ciepłą i zimną wodą:
Przeciwwskazania do naprzemiennego prysznica ciepłą i zimną wodą:

Na czym polega naprzemienny prysznic ciepłą i zimną wodą?

Naprzemienny prysznic ciepłą i zimną woda to łatwy do zastosowania zabieg, który poprawia stan zdrowia i wspomaga oczyszczanie organizmu. Ta znana od wieków technika jest zaliczana do hydroterapii (zwanej także wodolecznictwem) i bazuje na tym, jak ludzkie ciało reaguje na bodźce termiczne (zimno i ciepło), zwłaszcza stosowane naprzemiennie. Ciśnienie wody z prysznica stanowi natomiast dodatkowy bodziec mechaniczny, w związku z czym zabieg bywa też określany masażem za pomocą ciepłej i zimnej wody.

Zastosowanie na przemian ciepłej i zimnej wody to przede wszystkim gimnastyka dla naczyń krwionośnych, która wzmacnia cały układ krwionośny. Pod wpływem polania ciała zimną wodą następuje skurcz naczyń krwionośnych skóry i rozpoczyna się cyrkulacja krwi do gruczołów i narządów wewnętrznych, które zostają dzięki temu pobudzone i lepiej odżywione, a także mają możliwość skuteczniejszego oczyszczenia się z toksyn. Kontakt z ciepłą wodą powoduje natomiast rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry i odpływ krwi z głębszych warstw organizmu w kierunku skóry i kończyn.

Jak zimna woda działa na organizm?

Zimna woda pobudza i aktywizuje organizm, natomiast ciepła go rozluźnia i uspokaja. Naprzemienne stosowanie tych bodźców poprawia metabolizm komórkowy, usprawnia procesy odżywiania komórek oraz usuwania toksyn z ciała. Skuteczność zabiegu jest tym większa, że hydroterapia z naprzemiennym wykorzystaniem ciepłej i zimnej wody powoduje kurczenie się i rozluźnianie nie tylko naczyń krwionośnych, lecz także naczyń limfatycznych, a tym samym pompuje limfę, przyspieszając proces detoksykacji organizmu i usprawniając dostarczanie substancji odżywczych do różnych części ciała. Ma na to wpływ również zwiększone pod wpływem zimna wytwarzanie czerwonych krwinek, które odpowiadają za odżywienie i dotlenienie organizmu.

Oddziaływanie zimną wodą zwiększa również produkcję leukocytów, dzięki czemu hartujące kąpiele pod prysznicem podnoszą odporność tych, którzy je stosują. Zabiegi te podnoszą również krótkoterminowo napięcie tkanek, ciśnienie krwi i zwiększają filtrację nerek. W efekcie w dniu, w którym bierze się naprzemienny prysznic zimną i ciepłą woda, rośnie ilość wydalanego kwasu moczowego i mocznika, co wskazuje na zwiększony poziom oczyszczania organizmu.

Poza mobilizacją i wzmocnieniem układów naczyniowego (krwionośnego) oraz odpornościowego (limfatycznego) terapia zimną i ciepłą wodą oddziałuje również pozytywnie na układ nerwowy (m.in. pobudza oraz działa przeciwbólowo), perystaltykę jelit, przemianę materii, a także – co dla części osób jest najważniejszym efektem zabiegu – poprawia wygląd, napięcie i gładkość skóry, w związku z czym bywa stosowane w walce z cellulitem. Naprzemienny prysznic ciepłą i zimną wodą poprawia też nastrój, łagodzi zmęczenie i redukuje stres.

Jak stosować naprzemienny prysznic ciepłą i zimną wodą?

Zabieg polega na cyklicznym kierowaniu na poszczególne części ciała strumienia raz zimnej, a raz ciepłej wody. Przydatne są więc głowice prysznicowe, które umożliwiają modyfikację siły oraz rozproszenia natrysku.

Zaleca się, aby brać naprzemienny prysznic ciepłą i zimną wodą rano, ewentualnie popołudniu. Wieczorem nie jest wskazany, ponieważ pobudza i może utrudniać zaśnięcie. Dlatego powinno się korzystać z tego zabiegu najpóźniej trzy godziny przed planowanym snem. Stosuje się go również po treningu, ponieważ rozluźnia mięśnie, zmniejsza ból związany z tzw. zakwasami oraz przyspiesza regenerację.

Zabieg rozpoczyna się od polania ciała ciepłą wodą (nie powinna parzyć), aby rozgrzać cały organizm. Polewanie ciepłą wodą powinno trwać około dwukrotnie dłużej niż zimną. Może to być na przykład 20 sekund, po których na 10 sekund zmienia się temperaturę wody na zimną, by po upływie tego czasu na kolejne 20 sekund wrócić do polewania się wodą ciepłą. Cały prysznic składa się z kilku takich serii. Cały zabieg kończy krótkie (3-5 sekund) polanie się zimną wodą (zamiast prysznica można na koniec oblać się zimną wodą z wiadra lub miski), po którym powinno nastąpić rozgrzanie organizmu na sucho (powrót do łóżka pod kołdrę na kilka minut, wypicie czegoś ciepłego, masaż, ewentualnie parę energicznych ćwiczeń).

Metodologia nie jest jednoznaczna. Sugeruje się zarówno polewanie ciała od nóg w kierunku głowy, jak i właśnie od głowy w kierunku nóg. Jedna z metodologii zaleca polewanie się zimną wodą od stóp w kierunku główy, a ciepłą od głowy w kierunku stóp. Niezależnie od obranej metody kluczowe jest jednak oddziaływanie na całe ciało (lub jego część) różnicą temperatur. Im większa różnica temperatur, tym lepszy efekt, ale wszystko powinno znajdować się w granicach tolerancji i rozsądku. Polewanie ciepłą wodą stosuje się zawsze po polewaniu zimną i na odwrót. Dwukrotne polanie się zimną wodą nie wywołuje pożądanych reakcji i prowadzi do niepotrzebnego wyziębienia organizmu.