Ja w Twoim wieku… Jak dobrać gry do wieku dziecka i zdolności, które rozwijają?

2020-09-30 14:52 Materiał sponsorowany

Wybierając gry i zabawy dla naszych dzieci, coraz częściej zwracamy uwagę również na to, by zawierały one elementy edukacyjne. To połączenie przyjemnego z pożytecznym: dziecko jest aktywne i doskonale się bawi dodatkowo rozwijając więź z najbliższymi, a ponadto ćwiczy zdolności kluczowe dla jego rozwoju. Treści podawane w lekkiej, rozrywkowej formie są zdecydowanie łatwiej przyswajalne i lepiej zapamiętywane. Dzieci, jak wszyscy, chętniej wracają do aktywności, które sprawiają im przyjemność i wywołują pozytywne skojarzenia.

Rebel 2
Autor: materiały prasowe

Jednak gry w zależności od typu mogą wspierać ćwiczenie wielu różnorodnych umiejętności: od zapamiętywania i utrzymywania uwagi, poprzez skuteczną komunikację, aż do wyobraźni i myślenia abstrakcyjnego. Na które powinniśmy zwrócić uwagę? Oto praktyczny przewodnik dotyczący gier odpowiednich dla dzieci w różnym wieku.

Spis treści

  1. Okres przedszkolny
  2. Wczesny wiek szkolny (6-10 lat)
  3. Późny wiek szkolny (11-16 lat)
  4. Szkoła średnia (16-19 lat)

Okres przedszkolny

To czas intensywnego rozwoju dziecka na bardzo wielu płaszczyznach: od poznawania nowych słów, poprzez umiejętność kojarzenia i zapamiętywania, aż do ćwiczenia motoryki małej niezbędnej do rozpoczęcia nauki pisania. W tym okresie dziecko dopiero uczy się skupiania przez dłuższy czas na konkretnym zadaniu, więc połączenie ćwiczeń z atrakcyjną zabawą jest wyjątkowo ważne.

  • Słownictwo

W okresie przedszkolnym dziecko nabywa i trenuje umiejętności związane z opowiadaniem historii. To bardzo ważne z dwóch powodów: po pierwsze pozytywnie wpływa na rozwój wyobraźni, a po drugie kształtuje umiejętności językowe odpowiedzialne za konstruowanie dłuższych wypowiedzi.

Z umiejętnością opowiadania nierozerwalnie związane jest słownictwo, którego zakres podlega intensywnemu rozwojowi w okresie przedszkolnym. Dziecko nie tylko poznaje nowe słowa (średnio do 10 dziennie), ale też tworzy własne konstrukcje. Obie te umiejętności warto rozwijać, zachęcając dziecko do wymyślania i opowiadania własnych historii – czy to twórczych, czy bazujących na już znanych opowieściach.

Świetnym narzędziem do pracy w tym obszarze są Story Cubes, czyli kości z grafikami, które stanowią inspirację dla naszej wyobraźni. W zestawie znajdziemy 9 kości z obrazkami, którymi rzucamy, by następnie opowiedzieć historię na podstawie wylosowanych grafik. W sam raz zarówno do opowiadania bajek na dobranoc, jak i później, choćby do pisania wypracowań!

  • Zapamiętywanie

To jedna z najważniejszych dziecięcych umiejętności, której rozwijanie przyniesie bardzo wiele pozytywnych skutków w przyszłości: w okresie nauki szkolnej, a także w dorosłym życiu. Jest to również jedna z najczęściej ćwiczonych zdolności, np. w grach typu memo. Wariacji na ich temat jest całkiem sporo, jest zatem w czym wybierać.

Ciekawą propozycją są jednak gry z serii BrainBox, które nie tylko wspierają trening zapamiętywania, ale też utrwalanie wiedzy z konkretnego obszaru. Podczas zabawy naszym zadaniem jest przypatrzeć się wylosowanemu obrazkowi przez 10 sekund (czas odmierza dołączona do zabawy klepsydra), a następnie odpowiedzieć na pytania, które znajdują się po drugiej stronie karty. To niebanalne zagadki, dzięki którym nauczymy się nieszablonowego myślenia i zwracania uwagi na detale.

Dla dzieci w wieku przedszkolnym przeznaczona jest wersja BrainBox – Obrazki, która zawiera grafiki związane z życiem codziennym i oprócz ćwiczenia pamięci pozwala na poznawanie nowych, kluczowych słów. Jednak ta seria gier może zostać z dzieckiem na dłużej, w późniejszych latach towarzysząc mu w nauce matematyki, przyrody czy geografii.

  • Spostrzegawczość

Gry pozwalające ćwiczyć spostrzegawczość i refleks najczęściej są również bardzo atrakcyjne dzięki swojej dynamice. Do takich zabaw należy Dobble – gra karciana, w której zadaniem graczy jest jak najszybsze odnalezienie i nazwanie pary symboli, łączących dwie karty.

Oprócz standardowej wersji dla dzieci powyżej 6 roku życia na rynku znajdziemy również inne, dostosowane do potrzeb młodszego odbiorcy. Wersje Kids (ze zwierzętami) oraz Kraina Lodu 2 czy L.O.L. Surprise! (z postaciami bliskimi dziecku) są odpowiednie już dla czterolatków – mają mniej symboli, a same grafiki są łatwiejsze do rozpoznania. Z kolei dla maluchów została stworzona wersja Dobble 1 2 3, która jednocześnie uczy rozpoznawania cyfr i kształtów.

Wczesny wiek szkolny (6-10 lat)

Rozpoczęcie nauki szkolnej stanowi moment przełomowy – w tym okresie ważnym wyzwaniem dla dziecka jest zaadaptowanie się do nowej grupy i zakończone sukcesem przyjęcie roli ucznia. Nie należy jednak zapominać, że to również okres intensywnego rozwoju różnorodnych umiejętności umysłowych i motorycznych, które będą miały bezpośrednie przełożenie na to, jak dziecko poradzi sobie na dalszych etapach rozwoju.

  • Koncentracja i uwaga

Umiejętność utrzymania uwagi ma kluczowe znaczenie dla rozwoju procesów poznawczych: dzięki niej dziecko jest w stanie skupić się na zadaniu i kontrolować swoje zaangażowanie; jest ona również ważna dla procesu uczenia się. Do trenowania uwagi doskonale nadają się szybkie tytuły nastawione na rozwiązywanie różnorodnych zadań. Świetnym przykładem jest Cortex – szybka gra rozwijająca rozmaite funkcje mózgu: spostrzegawczość, pamięć, refleks i logiczne myślenie. Gdy na stole ląduje karta z zadaniem, gracz, który pierwszy je rozwiąże, zakrywa kartę ręką i podaje odpowiedź. Łamigłówki mogą być różne: labirynty, puzzle, zapamiętywanki, poszukiwanie par itp. Czasem nawet trafi się karta, którą trzeba będzie rozpoznać wyłącznie poprzez dotyk, z zamkniętymi oczami analizując jej fakturę.

  • Umiejętności komunikacyjne

Oprócz stale poszerzającego się zasobu słownictwa dziecka, ważny jest również sposób komunikacji i nauka skutecznego przekazywania informacji. W tym celu warto zachęcać dzieci do zabawy przy wszelkiego typu grach kalamburowych, które wykorzystują nietypowe sposoby porozumiewania się. W grze Time’s Up! otrzymujemy hasło, które musimy przekazać pozostałym graczom za pomocą słów i gestów. Zabawa wymaga od nas nieszablonowego myślenia i umiejętności wczucia się w postawę drugiej osoby, wpływa więc korzystnie na rozwój kompetencji społecznych. Co ważne, grę możemy dobrać do poziomu dziecka – w wersji Kids słowa zaprezentowane są graficznie, nie wymaga więc ona umiejętności czytania, natomiast Family to wersja z hasłami-słowami dotyczącymi przedmiotów codziennego użytku.

  • Prosta matematyka

Rozpoczęcie nauki w szkole to również początek dziecięcej przygody z matematyką. Płynność w wykonywaniu obliczeń zaprocentuje w kolejnych latach edukacji, warto zatem zadbać, by dziecko nabywało ją łatwo i z przyjemnością. W grze Śpiące Królewny na pierwszy rzut oka ćwiczymy zapamiętywanie – naszym zadaniem jest odkrywanie zakrytych kart królewien poprzez zagrywanie książąt, którzy budzą swoje wybranki. Jednak, co ważne, na ręce mamy również dużą liczbę kart z cyframi, których musimy na bieżąco się pozbywać. Zestaw kart możemy odrzucić tylko poprzez ułożenie z nich dodawania. Dzięki temu prostemu zabiegowi uczestnicy zabawy są zmuszeni do liczenia w pamięci, nie tracąc przyjemności z zabawy.

Późny wiek szkolny (11-16 lat)

Wraz z rozwojem dziecko nabywa szereg nowych umiejętności związanych z integracją wiedzy: uczy się złożonych operacji umysłowych, wykonywania działań w pamięci, a także przewidywania możliwych scenariuszy na podstawie logicznych przesłanek. To świetny moment, aby wprowadzić do pracy takie narzędzia, które będa wymagały od nastolatka połączenia różnych informacji i wyciągnięcia odpowiednich wniosków.

  • Logiczne myślenie

Zarówno w bardziej zaawansowanych grach planszowych, jak i w codziennym życiu, ważną umiejętnością jest logiczne rozumowanie i planowanie, które pozwala przewidywać możliwe ruchy przeciwnika oraz potencjalne skutki własnych działań. Oprócz klasycznych szachów czy warcabów, które w sposób oczywisty wpływają na rozwój tego obszaru, na rynku znajdziemy również inne dwuosobowe gry oparte na podobnych mechanizmach.

Jedną z propozycji jest Abalone, które zachwyca doskonałym wykonaniem i zachęca bardzo prostymi zasadami – w przeciwieństwie do szachów nie musimy uczyć się skomplikowanych zasad ruchu pionów, bo cała gra oparta jest na przepychaniu rzędów kul i wypychanie poza planszę tych, które należą do przeciwnika. Mimo prostych reguł Abalone angażuje w równym stopniu co inne gry logiczne, a jedna partia, w zależności od stopnia zaawansowania graczy i przyjętych strategii, może trwać nawet ponad godzinę.

  • Globalne rozumienie historii

Aby nauka historii nie kojarzyła się wyłącznie z zapamiętywaniem dat, warto zadbać o sposób prezentowania poszczególnych wydarzeń. Ciekawym urozmaiceniem, które można wykorzystać zarówno podczas nauki, jak i powtórek, są gry z serii Timeline. Podczas zabawy gracze otrzymują karty z wydarzeniami, które następnie muszą umieścić w odpowiednim miejscu na osi czasu. Znajomość konkretnych dat nie zawsze jest potrzebna, wystarczy umieć odnieść poszczególne wydarzenia do siebie nawzajem. Sama rozgrywka jest świetnym pretekstem do zaprezentowania uczniom rozmaitych ciekawostek, a także zależności między poszczególnymi wydarzeniami historycznymi.

  • Zaawansowana matematyka

Późny wiek szkolny to również okres intensywnego przyswajania informacji z różnych przedmiotów, m.in. matematyki. Do umiejętności dodawania i odejmowania dochodzi ćwiczenie tabliczki mnożenia, której skuteczne opanowanie ułatwi dziecku w przyszłości dokonywanie trudniejszych obliczeń. Wiele osób zapewne wspomina naukę tabliczki jako wkuwanie na pamięć wyników, ale wcale nie musi tak być – dzisiaj możemy ćwiczyć wykonywanie obliczeń w pamięci podczas zabawy. Gra Eliksir Mnożenia została pomyślana specjalnie jako narzędzie do nauki, które łączy atrakcyjną oprawę graficzną z prostymi zasadami. Podczas zabawy zagrywamy karty eliksirów, które, pomnożone przez siebie, powinny dać wynik równy liczbie na jednym z potworów przeciwnika. Pierwsza osoba, której uda się w ten sposób schwytać 5 potworów – wygrywa!

Szkoła średnia (16-19 lat)

Na tym etapie nauki udział gier planszowych w edukacji zmienia się – wraz z rozwojem umiejętności młodzieży proponowane zadania mogą być coraz bardziej złożone i wymagające. Nowoczesne gry integrują różne rodzaje zadań, łącząc elementy ekonomiczne i strategiczne z doskonałą zabawą.

  • Rozwiązywanie złożonych problemów

W związku ze wspomnianym wyżej rozwojem złożonych funkcji mózgu nastolatków warto zachęcać do angażowania się w gry wymagające wszechstronnego planowania, zarówno pod względem ekonomicznym, jak i strategicznym. Ciekawe wprowadzenie do zaawansowanych tytułów stanowi gra 7 Cudów Świata. Podczas rozgrywki uczestnicy będą rozwijali własną antyczną cywilizację w oparciu cuda świata starożytnego. Zagrywając kolejne karty stawiamy użyteczne budynki, które zapewnią nam rozwój na rozmaitych płaszczyznach: ekonomicznej, militarnej, naukowej, kulturalnej… Aby wygrać, musimy dbać o wszechstronność naszego miasta. I choć wydawać by się mogło, że taka gra musi być skomplikowana, nic bardziej mylnego! Jej zasady są bardzo proste, a sama rozgrywka opiera się na dynamicznej wymianie kart.

  • Słownictwo i skojarzenia

Wybierając gry dla dziecka, warto zwrócić uwagę na tytuły, które wymagają współpracy. Konieczność przekazania informacji grupie lub inne formy wzajemnego zaangażowania są bardzo cenne właściwie na każdym etapie edukacji. Tajniacy to jeden z tytułów, które we wspaniały sposób łączą kooperację z elementem rywalizacyjnym: z jednej strony musimy wspierać swoją grupę, z drugiej zaś walczymy o zwycięstwo z członkami drugiej drużyny. Dodatkowo w przypadku tej gry stale rozwijamy nasze słownictwo i myślenie abstrakcyjne, zadanie drużyn polega bowiem na odpowiednim kojarzeniu ze sobą haseł znajdujących się na stole.

  • Stymulacja wyobraźni

W okresie szkoły średniej warto podtrzymywać umiejętności związane z wyobraźnią i kreatywnym myśleniem – są one coraz bardziej pożądane na rynku pracy i z pewnością przydadzą się uczniom również w kolejnych latach. Na nasze szczęście gier wspierających te cechy jest bardzo wiele, a ponadto są to tytuły bardzo przyjemne i atrakcyjne.

Do wspierających wyobraźnię tytułów należy popularny Dixit, w którym będziemy podawali i odgadywali skojarzenia do bogatych, wieloznacznych rysunków. W każdej rundzie jedna osoba zostaje Bajarzem. Spośród kart na ręce wybiera jedną, a następnie podaje do niej jakieś skojarzenie. To może być cokolwiek: słowo, zdanie, cytat, tytuł filmu lub piosenki… Następnie pozostali uczestnicy wybierają po jednej karcie z ręki – takiej, która ich zdaniem najlepiej pasuje do podanego hasła. Wybrane karty są tasowane, a gracze głosują, która ich zdaniem była tą wybraną na początku przez Bajarza.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają

NOWY NUMER

POBIERZ PORADNIK! Darmowy poradnik, z którego dowiesz się, jak zmienia się ciało kobiety w ciąży, jak rozwija się płód, kiedy wykonać ważne badania, jak przygotować się do porodu. Pobieram >

Pobieram
poradnik ciaza