ZDROWE WARZYWA barwy żółtej, pomarańczowej i czerwonej

2012-03-13 13:59

Marchewka, dynia, papryka, pomidory, morele i brzoskwinie są źródłem barwników, które pełnią funkcję przeciwutleniaczy, chronią przeddziałaniem wolnych rodników, nadtlenków i innych szkodliwych związków. Dzięki temu organizm jest w mniejszym stopniu narażony na rozwój chorób degeneracyjnych (np. miażdżycy).

ZDROWE WARZYWA barwy żółtej, pomarańczowej i czerwonej
Autor: thinkstockphotos.com Marchewka, dynia, papryka, pomidory, morele i brzoskwinie są źródłem barwników, które pełnią funkcję przeciwutleniaczy, chronią przeddziałaniem wolnych rodników, nadtlenków i innych szkodliwych związków.

Zawarte w żółtych warzywach karotenoidy stanowią złożoną grupę związków. W jej skład wchodzą m.in. beta-karoten, luteina, zeaksantyna i likopen. Ponadto poszczególne karotenoidy spełniają inne ważne funkcje.

Beta-karoten wzmacnia odporność

Beta-karoten jest w organizmie przekształcany do postaci witaminy A. Ta z kolei wzmacnia układ odpornościowy, wpływa na prawidłowy stan skóry i odgrywa istotną rolę w procesie prawidłowego widzenia. Jest niezbędna do tworzenia rodopsyny – światłoczułego barwnika obecnego w pręcikach siatkówki oka, który decyduje o możliwości widzenia po zmroku i przy słabym oświetleniu. Niedobór witaminy A objawia się kurzą ślepotą.
» Doskonałym źródłem beta-karotenu w okresie zimowym są: marchew, dynia oraz suszone morele.

Luteina i zeaksantyna chronią oczy

Luteina i zeaksantyna, podobnie jak beta-karoten są ważne dla zdrowia oczu. Po przyswojeniu przez organizm gromadzą się w siatkówce oka. Pełnią tam funkcję naturalnych filtrów, które chronią przed szkodliwym promieniowaniem UV. Jako przeciwutleniacze zabezpieczają również przed oksydacyjnymi uszkodzeniami naczyń siatkówki. Odpowiednia ilość luteiny i zeaksantyny w diecie zmniejsza ryzyko wystąpienia zaćmy oraz zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem.
» Znacznych ilości luteiny dostarczają zielone warzywa (szpinak, jarmuż, brokuły, sałata), w mniejszych ilościach występuje w kapuście, brukselce, marchewce, papryce. Najwięcej zeaksantyny jest w kukurydzy i groszku.

Likopen obniża ryzyko wystąpienia miażdżycy

Likopen korzystnie wpływa na stan skóry. U osób, które jadają go w większych ilościach, jest ona gładsza, grubsza i z mniejszą liczbą zmarszczek. Co więcej, ma on też wpływ na prawidłowe funkcjonowanie prostaty. Jego wyższe spożycie zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy i poprawia stężenie cholesterolu we krwi.
» Dobrym źródłem likopenu są pomidory, a jeszcze lepszym produkowane z nich przetwory: soki, pulpy, przeciery. Możesz go znaleźć również w czerwonych grejpfrutach i papai.

miesięcznik "Zdrowie"
Ważne

  • Barwniki karotenoidowe należą do stosunkowo trwałych związków. Podczas prawidłowo przeprowadzonego procesu gotowania ich straty mogą wynosić zaledwie 10–20 proc.
  • W żywności, którą się rozdrabnia i łagodnie ogrzewa, stają się one lepiej przyswajalne.
  • Wchłanianie barwników karotenoidowych poprawia dodatek tłuszczu, w którym się rozpuszczają. Potrawy zawierające karotenoidy powinno się zatem połączyć z niewielką ilością oleju.