Szczypiorek - właściwości i wartości odżywcze
Szczypiorek to roślina, która ma liczne właściwości i wartości odżywcze. Za jego charakterystyczny zapach odpowiadają związki siarczkowe, które mają działanie przeciwbakteryjne i potencjalne właściwości przeciwnowotworowe. Jakie jeszcze dobroczynne substancje zawiera szczypiorek? Jakie znalazł zastosowanie w kuchni?
Spis treści:
- Szczypiorek - właściwości lecznicze
- Szczypiorek - wartości odżywcze, kalorie
- Szczypiorek - zastosowanie w kuchni
- Szczypiorek - przeciwwskazania
Szczypiorek to roślina, której właściwości i wartości odżywcze doceniano już w średniowieczu. Jednak dziko rosnący szczypiorek wykorzystywano głównie w celach leczniczych, np. Rzymianie stosowali go jako środek na ból gardła oraz środek moczopędny.
Obecnie szczypiorek jest szeroko stosowany w Europie, Azji i Ameryce Północnej jako dodatek do potraw.
Szczypiorek - właściwości lecznicze
Szczypiorek cechuje się niską kalorycznością oraz jest źródłem cennych dla zdrowia witamin i składników mineralnych. Szczypiorek to bogactwo witaminy K, która wzmacnia kości, witaminy C, która poprawia odporność, witaminy A oraz folianów, które pozytywnie wpływają na układ nerwowy. Dodatkowo jest źródłem miedzi, żelaza i magnezu. Jakie jeszcze właściwości ma szczypiorek?
- ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
Szczypiorek jest bogaty w allicynę, związek o właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych. Wykazuje działanie hamujące na wzrost wszystkich bakterii patogennych, w tym Escherichii coli.
- poprawia profil lipidowy
Szczypiorek ma korzystny wpływ na profil lipidowy, może obniżać stężenie cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu LDL we krwi, dzięki zawartości siarczków alkilowych.
Szczypiorek to roślina z rodziny czosnkowatych i jej pełna nazwa to „czosnek szczypiorek”.
- wspomaga pracę oczu
Szczypiorek jest bogaty w karotenoidy, przede wszystkim w luteinę i zeaksantynę (323 µg), które wpływają ochronnie na narząd wzroku, zapobiegając wystąpieniu zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej.
- ma potencjalne właściwości przeciwnowotworowe
Za właściwości przeciwnowotworowe szczypiorku odpowiadają zawarte w nim związki siarki, które wykazującą cechy antyproliferacyjne (zapobiegają namnażaniu się komórek nowotworowych) i proapoptotyczne (przyczyniają się do śmierci komórki nowotworowej). Mogą one zmniejszać ryzyko wystąpienia raka prostaty i raka żołądka.
Szczypiorek - wartości odżywcze, kalorie
W 100 g/1 g szczypiorku
Wartość kaloryczna - 30 kcal/ 0,3 kcal
Białko - 3,27 g/ 0,0327 g
Tłuszcze - 0,73 g/ 0,0073 g
- nasycone kwasy tłuszczowe - 0,146 g/ 0,00146 g
- jednonienasycone kwasy tłuszczowe - 0,095 g/ 0,00095 g
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe - 0,267 g/ 0,0267 g
Cholesterol - 0,0 mg/ 0,0 mg
Węglowodany - 4,35 g/ 0,0435 g
Błonnik - 2,5 g/ 0,025 g
Minerały (% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)
Fosfor - 58,0 mg (8%)/ 0,58 mg (0,08%)
Potas - 296,0 mg (8%)/ 2,96 mg (0,08%)
Sód - 3,0 mg (0,2%)/ 0,03 mg (0,002%)
Wapń - 92,0 mg (6%)/ 0,92 mg (0,06%)
Żelazo - 1,60 mg (16%)/ 0,016 mg (0,16%)
Magnez - 42,0 mg (11%)/ 0,42 mg (0,11%)
Cynk - 0,56 mg (5%)/ 0,0056 mg (0,05%)
Miedź - 0,157 mg (17%)/ 0,00157 mg (0,17%)
Selen - 0,9 µg (2%)/ 0,009µg (0,02%)
Witamina - B1 0,078 mg (6%)/ 0,00078 mg (0,06%)
Witamina - B2 0,115 mg (9%)/ 0,00115 mg (0,09%)
Niacyna - 0,647 mg (4%)/ 0,00647 mg (0,04%)
Kwas pantotenowy - 0,324 mg (6%)/0,00324 mg/ (0,06%)
Witamina B6 - 0,138 mg (1%)/ 0,00138 mg (0,01%)
Foliany - 105 µg (26%)/ 1,05 µg (0,265)
Witamina B12 - 0,0 µg (0%)/ 0,0 µg (0,0%)
Witamina C - 58,1 mg (65%)/ 5,81 mg (0,65%)
Witamina A - 218,0 µg (24%)/ 2,18 µg (0,24%)
Witamina E - 0,21 mg (2%)/ 0,0021 mg (0,02%)
Witamina D - 0,0 µg (0%)/ 0,0 µg (0%)
Witamina K - 212,7 µg (327%)/ 2,127 µg (3,27%)
Wartość odżywcza USDA, % dziennego zalecanego spożycia: Normy Żywienia, Nowelizacja IŻŻ, 2017
Szczypiorek - zastosowanie w kuchni
Szczypiorek znajduje szerokie zastosowanie w kuchni. Posiekane liście szczypiorku dodaje się do potraw z jajek: jajecznicy, omletów, jajek sadzonych, past jajecznych, a także do twarożków, zup, chłodników, sałatek i ziemniaków.
Szczypiorek można także wykorzystać do przygotowania masła szczypiorkowego i dipów jogurtowo-szczypiorkowych.
Szczypiorek używa się także do kanapek i do posypania potraw tuż przed ich podaniem.
CZYTAJ TEŻ:
- Koperek - wartości odżywcze i zastosowanie
- NATKA PIETRUSZKI: wartość odżywcza, przechowywanie
- Bazylia na wzdęcia i niestrawność. Właściwości bazylii
Szczypiorek - przeciwwskazania
Szczypiorek jest spokrewniony z czosnkiem, szalotką, porem i cebulą. Osoby nietolerujące cebuli i czosnku, u których po spożyciu tych produktów pojawia się pokrzywka, powinny zrezygnować również ze szczypiorku. Ponadto duże spożycie szczypiorku może wywoływać dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
