Szczypawka (skorek) - czy gryzie? Czy jest szkodnikiem?

Szczypawka, zwana też potocznie skorkiem, korcem, zausznikiem czy szczypawicą, to powszechnie u nas występujący owad. Nie cieszy się jednak dobrą sławą - wiele osób uważa bowiem, że szczypce na końcu odwłoka skorka służą do szczypania człowieka. Jak jest w rzeczywistości? Czy szczypawka gryzie? Jak się jej pozbyć z domu?

Spis treści

1. Szczypawka (skorek) - charakterystyka
2. Czy szczypawka (skorek) gryzie?
3. Szczypawka (skorek) - czy jest szkodnikiem?
4. Szczypawki (skorki) w ogrodzie - jak się ich pozbyć?
5. Szczypawki w domu - jak się ich pozbyć?

Szczypawka, czyli skorek pospolity (Forficula auricularia), to gatunek owada pospolicie występującego w naszym kraju. Najczęściej można go spotkać w szczelinach wilgotnej gleby, pod korą drzew, mchem, kamieniami czy zeschniętymi liśćmi. Generalnie szczypawki lubią wilgoć i cień, a zdecydowanie unikają pełnego słońca. Najbardziej aktywne są w nocy, dlatego niełatwo jest je zaobserwować.

Szczypawka (skorek) - charakterystyka

Szczypawki trudno jest pomylić z innymi owadami. Mają wydłużone, lekko spłaszczone ciało w kolorze rudawo-brązowo-żółtym podzielone na segmenty, ich rozmiar waha się od 9,5 do 20 mm. Ich odwłok jest zakończony charakterystycznymi szczypcami (nazywanymi fachowo cęgami). Na głowie mają parę długich czułek. Choć skorki mają skrzydła, bardzo rzadko wznoszą się w powietrze, zalicza się je raczej do owadów biegających. 

Szczypawki składają jaja w płytkich komorach w ziemi. Co ciekawe, na początku opiekuje się nimi samica, później opiekę przejmuje samiec.

Czy szczypawka (skorek) gryzie?

Skąd się wzięła zła sława szczypawek? Niegdyś po Polsce krążyła legenda, jakoby szczypawki gryzły ludzi, chętnie wchodziły ludziom do uszu, a stamtąd - po przegryzieniu błony bębenkowej - do mózgu. Dziś entomolodzy są zgodni, że nic takiego nigdy nie mogło mieć miejsca. Szczypawki lubią się co prawda kryć w różnych ciasnych szczelinach, ale z pewnością nie wybrałyby do tego ludzkiego ucha, a już na pewno nie byłyby zdolne do przegryzienia błony bębenkowej.

Szczypawka może ugryźć człowieka jedynie wtedy, gdy zostanie przyciśnięta ręką do podłoża, ale nie będzie to ukąszenie ani bardzo bolesne, ani groźne.

Do czego zatem szczypawce służą jej okazałe szczypce, czyli cęgi? Pełnią one prawdopodobnie kilka funkcji:

• pomagają w polowaniu na drobne owady,
• pomagają przy składaniu i rozkładaniu skrzydeł,
• pomagają w godach - być może służą do zaimponowania samicom lub walki z konkurentami.

Czytaj też:

• Mrówki - czy są groźne dla człowieka? 
• Pasikonik, świerszcz, konik polny - jak je odróżnić? Czy mogą nas ugryźć?

Szczypawka (skorek) - czy jest szkodnikiem?

Odpowiedź na to pytanie nie jest wcale prosta, gdyż szczypawki są zarówno pożyteczne, jak i szkodliwe w naszych ogrodach. Skorki należą do owadów wszystkożernych. Ogrodnicy cenią je przede wszystkim za to, że zwalczają szkodniki naszych upraw - ich przysmakiem są m.in.:

• różne rodzaje mszyc,
• gąsienice (m.in. motyli z rodziny bielinkowatych, które zjadają kapustę),
• larwy much.

Jednak w pierwszej kolejności szczypawki wybierają pokarm roślinny. Póki wyjadają obumierające fragmenty roślin oraz przegniłe owoce, można je uznać za pożyteczne. Często jednak szczypawki nie poprzestają na tym i przy okazji podgryzają młode, zdrowe rośliny (szczególnie młode listki i płatki kwiatów) - gdy ich populacja w ogrodzie zbytnio się rozrośnie, mogą wyrządzić w nim poważne szkody. Wtedy już o szczypawkach możemy mówić jak o szkodnikach.

Szczypawki najbardziej upodobały sobie kwiaty cynii, dalii, złocieni oraz powojników, a także jabłonie, grusze, brzoskwinie, morele, krzewy malin oraz kukurydzę.

Jak poznać, że w naszym ogrodzie jest za dużo szczypawek? Skorki zostawiają po sobie charakterystyczne podziurawione liście - zjadają ich miękkie fragmenty, a zostawiają twardsze nerwy.

Czytaj też: Pluskwy - objawy ugryzienia i zwalczanie

Szczypawki (skorki) w ogrodzie - jak się ich pozbyć?

Najlepszą bronią przeciwko szczypawkom jest ograniczenie w ogrodzie miejsc, w których te owady mogłyby się ukryć. Należy zatem usunąć z ogrodu wszelkie źródła wilgoci, takie jak:

• zalegające kamienie,
• sterty drewna,
• korę drzew
• opadłe owoce i warzywa, które zaczęły już gnić.

Co zrobić, aby skorki nie zbliżały się do domu?

1. Przede wszystkim uszczelnij wszelkie otwory, którymi te owady mogłyby się przedostać do wnętrza domu. 
2. Ustaw pułapki lepowe na owady biegające w okolicy drzwi i okien.
3. Nie sadź roślin tuż przy domu - lepiej zachować od budynku półmetrowy odstęp.
4. Unikaj otwierania okien przy zapalonym świetle - szczypawki wabi światło lamp, zwłaszcza tych rtęciowych emitujących promienie UV.

Szczypawki w domu - jak się ich pozbyć?

Powodem, dla którego szczypawki osiedlają się w naszych domach, jest chęć przezimowania w bezpiecznym miejscu. Wybierają do tego zwykle wilgotne i chłodne piwnice lub spiżarnie, ale zdarza się też, że w poszukiwaniu jedzenia wędrują do naszych kuchni, zalęgają się w szafach z ubraniami, szafkach kuchennych czy w doniczkach z kwiatkami. Wtedy mogą nam wyrządzić spore szkody.

Jak się pozbyć szczypawek z domu? Jeśli ich populacja jest niewielka, może wystarczyć wyłapanie wszystkich osobników odkurzaczem. Poleca się również ustawienie w domu prostych pułapek, które umożliwią wyłapanie niechcianych gości, a następnie przeniesienie ich w bezpieczne miejsce z dala od domu. Pułapki na skorki można zrobić z doniczek albo pudełek z niewielkim wejściem i wypełnić je np. trocinami, płatkami owsianymi czy słomą albo olejem jadalnym. W tak ustawionych na ziemi pułapkach szczypawki powinny się chętnie ukryć. 

Jeżeli naturalne metody na szczypawki zawiodą, koniecznie jest wynajęcie specjalnej firmy, która zdezynfekuje całe mieszkanie, zabijając wszystkie osobniki.

Czytaj też: Czy zaskroniec jest jadowity?

Komar, meszka, osa czy kleszcz? Sprawdź, czy rozpoznasz ślady po ugryzieniach

Pytanie 1 z 6

To ślad po ugryzieniu:

Komara

Meszki

Osy

Dalej