Pomarańcza gorzka: właściwości lecznicze
Pomarańcza gorzka to jedna z 3 głównych odmian pomarańczy. Owoc ten wziął swoją nazwę zwyczajową od gorzko-kwaśnego, ale i orzeźwiającego smaku. Gorzka pomarańcza jest jedzona najczęściej pod postacią konfitury, jest też głównym składnikiem pewnego znanego likieru. Z właściwości leczniczych gorzkiej pomarańczy korzysta od wieków medycyna arabska i chińska, ale też i współczesna farmakoterapia. Skąd się wzięła pomarańcza gorzka i jakie ma zalety zdrowotne?
Pomarańcza gorzka (Citrus aurantium L.) to mniej znana siostra pomarańczy słodkiej (tzw. chińskiej) i pomarańczy bergamotki.
Owoce gorzkiej pomarańczy – nie tak duże jak pomarańczy słodkiej, nieco spłaszczone, o grubej ciemnopomarańczowej skórce rosną na wiecznie zielonych zielonych, wieloletnich krzewach o wyjątkowo gęstych i kłujących gałęziach, a osiągających wysokość nawet do 10 metrów.
Gorzka pomarańcza pochodzi z południowo-wschodniej Azji. Do Europy, a dokładnie do krajów śródziemnomorskich sprowadzili ją Arabowie w X w. Obecnie, głównymi producentami gorzkiej pomarańczy są: Indie i Hiszpania.
Dlaczego gorzka pomarańcza była cenionym owocem w dawnej medycynie arabskiej, chińskiej i japońskiej? Dlaczego z gorzkiej pomarańczy tak chętnie korzysta także współczesna medycyna?
Spis treści
- Pomarańcza gorzka: składniki
- Pomarańcza gorzka: właściwości zdrowotne
- Pomarańcza gorzka: odchudzanie
- Pomarańcza gorzka: w kuchni
Pomarańcza gorzka: składniki
Pod względem składu, pomarańcza gorzka nie różni się od swojej słodkiej siostry. Do najważniejszych składników gorzkiej pomarańczy należą bowiem:
- witamina C
- witamina A
- witamina E
- witaminy z grupy B – w tym witamina B9 czyli kwas foliowy i witaminę B3 (PP)
- wapń
- żelazo
- magnez
- fosfor
- błonnik
- fitoskładniki
i substancje goryczkowe, które odpowiadają za gorzko-kwaśny posmak owoców, ale także pobudzają do szybszego działania soki trawienne w żołądku.
Pomarańcza gorzka: właściwości zdrowotne
Owoce gorzkiej pomarańczy, od wieków wykorzystywane są pod różnymi postaciami w tradycyjnej medycynie wschodniej. Ekstrakt z gorzkiej pomarańczy ceniony jest m.in. za:
- lepszą suplementację żelazem przy anemii – dzięki witaminie C, która przyśpiesza jego wchłanianie,
- uszczelnianie naczyń krwionośnych, a przez to poprawianie krążenia krwi, zapobieganie miażdżycy i chorobom serca,
- usprawnienie działania przewodu pokarmowego,
- blokowanie powstawania i narastania komórek nowotworowych – to jest zadanie fitoskładników,
- zwalczanie chorobotwórczych ustrojów, które m.in. wywołują przeziębienie, grypę, zapalenie oskrzeli, zapalenie gardła,
- łagodzenie objawów grzybicy,
- wzmacnianie odporności organizmu.
Suszona skórka z gorzkiej pomarańczy wykorzystywana jest w Chinach w leczeniu niestrawności i pobudzania apetytu.
Z kolei wytwarzane z gorzkich pomarańczy olejki eteryczne poprawiają nastrój, działają uspokajająco i przeciwdziałają depresji.
Pomarańcza gorzka: odchudzanie
Nie wspomnieliśmy dotąd o jeszcze jednym składniku gorzkiej pomarańczy, a dokładnie jej niedojrzałego miąższu i skórki – czyli synefrynie. A to dzięki synefrynie, gorzką pomarańczę włączono na listę produktów przyśpieszających redukcję masy ciała, czyli odchudzanie w leczeniu nadwagi i otyłości.
Synefryna pod względem budowy i właściwości przypomina efedrynę – substancję o działaniu termogenicznym, której stosowanie jest zakazane z powodu jej niekorzystnego wpływu na zdrowie. Synefryna jest bezpieczna, pod warunkiem, że jest zażywana w określonych ilościach i u określonych pacjentów.
Synefryna pobudza przemianę materii, zmniejsza apetyt jednocześnie pobudzając organizm do większej aktywności ruchowej i intelektualnej. To dlatego, wielu producentów włącza synefrynę do składu swoich preparatów odchudzających.
Jednak z drugiej strony, synefryna działa także niezwykle pobudzająco na układ sercowo-naczyniowy, przyśpieszając krążenie krwi i podnosząc ciśnienie. Dlatego środki z tą substancją nie mogą być stosowane przez osoby z nadciśnieniem tętniczym i chorobami serca.
Czytaj też: Synefryna z gorzkiej pomarańczy - właściwości odchudzające.
Pomarańcza gorzka: w kuchni
Ze względu na specyficzny, podobny nieco do grejpfruta posmak, owoce gorzkiej pomarańczy rzadko spożywa się w wersji naturalnej. Najczęściej robi się z nich konfitury, dżemy, marmolady, obsmażonymi w cukrze ozdabia się ciasta, a gorzko-pomarańczowy olejek dodaje się do słodkich wypieków.
Gorzką pomarańczę można także dostać w wersji sproszkowanej. Jest wtedy świetnym dodatkiem do napojów (np. herbaty), albo do przyprawia różnego rodzaju potraw.
Jednak najsłynniejszym „wcieleniem” gorzkiej pomarańczy jest… alkohol, a dokładnie niebieski likier Curacao. Gorzkiej pomarańczy używa się także do aromatyzowania innych likierów i nalewek.
Czytaj też:
- Herbata z cytryną: czy jest szkodliwa?
- Jak pić kawę, aby szybciej zadziałała?
- Dodatki do kawy wzmacniające zdrowie
