Pierniczki - czy pierniki są zdrowe? Ile mają kalorii?

2019-12-09 16:57

Pierniczki to ciasteczka o charakterystycznym korzennym smaku i zapachu. Pierniki największą popularnością cieszą się w okresie Bożego Narodzenia - świąteczne, korzenne pierniczki często wiesza się na choinkach. W Polsce najpopularniejsze są pierniki toruńskie, często sięgamy też po pierniki alpejskie. Sprawdź, ile kalorii mają pierniki i jak zrobić je w wersji dietetycznej.

Pierniczki świąteczne
Autor: Getty images Udekorowane świąteczne pierniczki są piękną ozdobą

Spis treści

  1. Pierniczki - przepis na świąteczne pierniki
  2. Pierniczki - pierniki toruńskie i nie tylko
  3. Pierniczki - czy pierniki są zdrowe?
  4. Pieprzna historia piernika
  5. Pierniczki - dietetyczne pierniki

Pierniczki do Europy zostały przywiezione prawdopodobnie przez ormiańskiego mnicha Gregory'ego z Nicopolis, który osiedlił się we Francji i tam uczył wypieku tych ciastek francuskich chrześcijan. Następnie pierniki rozpowszechniły się w kolejnych krajach europejskich. Po raz pierwszy zaczęto je sprzedawać w XVII wieku w angielskich klasztorach i aptekach.

Pierniczki zawędrowały również do Ameryki wraz z osadnikami z Europy. Jednak przepis na nie został zmodyfikowany. Zamiast cukru zaczęto dodawać melasy, co nadało ciastkom miękką teksturę. Przepisy na pierniczki znalazły się w pierwszej amerykańskiej książce kucharskiej wydanej w 1796 roku.

Tradycyjnie pierniczki przygotowuje się z mieszaniny mąk pszennej i żytniej oraz mleka, jajek, karmelizowanego cukru i miodu. Ciasto najczęściej przyprawia się imbirem i cynamonem, ale czasami dodaje się też kardamon, gałkę muszkatołową, goździki, anyż lub lawendę.

Po przygotowaniu zostawia się je w chłodnym miejscu, by sfermentowało (nawet przez kilka tygodni). Najczęściej pierniczki zdobi się lukrem, czekoladą, kandyzowanymi owocami, bakaliami lub kolorową posypką.

Pierniczki - przepis na świąteczne pierniki

Pierniczki - pierniki toruńskie i nie tylko

Istnieje wiele wariancji pierniczków. Ich skład i sposób przygotowania zależy też od kraju, w którym są wypiekane. Jednak najbardziej popularne są kruche, twarde pierniczki ozdobione lukrem i wypiekane w okresie Świąt Bożego Narodzenia.

W Polsce prócz tego rodzaju pierniczków produkowane są także tradycyjne pierniki toruńskie w czekoladzie z nadzieniem, bądź bez, lub pierniki glazurowane nadziewane lub bez nadzienia.

Pierniczki są spożywane jako przekąska do kawy czy herbaty. Królują na stołach podczas spotkań i uroczystości rodzinnych najczęściej w okresie Świąt Bożego Narodzenia.

Angielskie pierniczki zazwyczaj są twarde i chrupiące, sprzedawane najczęściej w okresie Świąt Bożego Narodzenia. W Anglii dostępne są też biszkoptowe pierniczki, a w północnej części tego kraju popularne są pierniczki wytwarzane z płatków owsianych i melasy.

W Niemczech również znane dwa rodzaje pierniczków: miękkie i kruche. Kruche pierniczki, podobnie jak w Anglii i krajach skandynawskich, są wypiekane w okresie bożonarodzeniowym i przybierają różne kształty oraz są ozdabiane lukrem.

Miękkie pierniczki popularne w Holandii i Belgii są często spożywane w porze śniadania. Z kolei bułgarskie pierniczki są duże, cienkie, okrągłe i pokryte czekoladą.

Pierniczki - kalorie (kcal), wartości odżywcze (w 100 g)

Wartość kaloryczna - 416 kcal
Białko - 5,6 g
Tłuszcz - 9,8 g
- tłuszcze nasycone - 2,451 g
- tłuszcze jednonienasycone - 5,365 g
- tłuszcze wielonienasycone - 1,372 g
Węglowodany - 76,9 g
Błonnik - 2,2 g
Sacharoza - 19,92 g
Minerały (% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)
Sód - 555,0 mg (37%)
Potas - 346,0 mg (10%)
Wapń - 77,0 mg (8%)
Fosfor - 83,0 mg (12%)
Magnez - 49,0 mg (12%)
Miedź - 0,305 mg (34%)
Żelazo - 6,4 mg (64%)
Cynk - 0,55 mg (5%)
Selen - 5,1 µg (9%)
Witaminy
Witamina B1 - 0,2 mg (15%)
Witamina B2 - 0,293 mg (23%)
Niacyna - 3,235 mg (20%)
Foliany - 87,0 µg (22%)
Witamina B6 - 0,098 mg (8%)
Witamina E - 0,97 mg (10%)

Wartość odżywcza: USDA, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2017

Pieprzna historia piernika

Pierniczki - czy pierniki są zdrowe?

Pierniczki są produktem wysokokalorycznym. 100 g pierniczków dostarcza aż 416 kcal. Ponadto zawierają znaczne ilości tłuszczu. Bogate są też w cukier, który jest źródłem „pustych” kalorii, nie dostarcza witamin i składników mineralnych, a spożywanie go wiąże się z niekorzystnymi dla zdrowia konsekwencjami.

Nadmierne spożycie cukru zwiększa ryzyko wystąpienia otyłości, cukrzycy typu 2 czy też próchnicy zębów. Dodatkowo cukier może zwiększać poziom cholesterolu we krwi oraz podnosić ciśnienie krwi.

Jednak dzięki dodatkom, takim jak imbir czy przyprawy korzenne, pierniczki mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie.

Pierniczki są też dość dobrym źródłem witamin z grupy B, dzięki zawartości nie tylko mąki pszennej, lecz także mąki żytniej. Wśród składników mineralnych w pierniczkach, na uwagę zasługują miedź i żelazo.

Dodatkowo pierniczki, dzięki zawartości imbiru, mają właściwości przeciwutleniające i mogą zmniejszać uszkodzenia komórek oraz zapobiegać stanom zapalnym. Ponadto imbir wpływa korzystnie na pracę mózgu - między innymi poprawia funkcje poznawcze.

Klasyczne pierniczki nie są produktem, który powinniśmy jadać codziennie. Wybierajmy je od czasu do czasu i w małych ilościach. Nie zaleca się spożywania pierniczków osobom otyłym, ze względu na ich wysoką kaloryczność, oraz osobom chorym na cukrzycę.

Czytaj też:

Pierniczki - dietetyczne pierniki

Pierniczki można przygotować w zdrowszej wersji. Zamiast mąki pszennej świetnie sprawdzi się mąka pełnoziarnista, zmielone płatki owsiane, mąka ryżowa lub mąka orkiszowa. Dodatkowo warto dodać do ciasta zmielone otręby pszenne i płatki owsiane. Z powodzeniem można zrezygnować z cukru oraz wybrać mleko o niskiej zawartości tłuszczu. Pierniczki można udekorować polewą z gorzkiej czekolady lub w ogóle zrezygnować z tej dekoracji.

KTÓRĄ POTRAWĄ WIGILIJNĄ JESTEŚ?

Pytanie 1 z 8
Która choinka podoba ci się najbardziej?
O autorze
Marzena Masna, dietetyk SOS Dieta, catering dietetyczny, Warszawa
Absolwentka dietetyki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w poradniach dietetycznych, Zespole Żłobków m. st. Warszawy oraz warszawskich szpitalach dla dorosłych i dzieci. Stale pogłębia swoją wiedzę, uczestnicząc w konferencjach dotyczących prawidłowego odżywiania oraz dietoprofilaktyki i dietoterapii chorób. Obecnie dietetyk w SOS Dieta, cateringu dietetycznym, gdzie zajmuje się doradztwem żywieniowym dla klientów, tworzeniem receptur, przygotowywaniem menu oraz nadzorem nad jakością posiłków.

Absolwentka dietetyki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w poradniach dietetycznych, Zespole Żłobków m. st. Warszawy oraz warszawskich szpitalach dla dorosłych i dzieci. Stale pogłębia swoją wiedzę, uczestnicząc w konferencjach dotyczących prawidłowego odżywiania oraz dietoprofilaktyki i dietoterapii chorób.

Obecnie dietetyk w SOS Dieta, cateringu dietetycznym, gdzie zajmuje się doradztwem żywieniowym dla klientów, tworzeniem receptur, przygotowywaniem menu oraz nadzorem nad jakością posiłków.