Nimodypina - zastosowanie i bezpieczeństwo terapii

Nimodypina pod względem chemicznym jest to antagonista wapnia - pochodna 1,4-dihydropirydyny. Zaliczana jest do II generacji leków blokujących kanały wapniowe. Jakie są wskazania i przeciwwskazania do stosowania nimodypiny? Jakie skutki uboczne może wywoływać stosowanie nimodypiny?

Spis treści

1. Nimodipina - wskazania do zastosowania
2. Nomodypina - przeciwwskazania
3. Nimodypina a ciąża i laktacja
4. Działania niepożądane nimopidyny
5. Interakcje nimodipiny z innymi lekami
6. Nimodypina a cytrusy
7. Przyjęcie większej niż zalecana dawki leku - zatrucie nimodipiną

Nimodypina ma jedno, najważniejsze zadanie - zahamować napływ jonów wapnia do komórek mięśni gładkich i w ten sposób zahamować skurcz mięśni budujących ściany naczyń krwionośnych. Dzięki swojemu działaniu - zapobiega zwężeniu naczyń mózgowych oraz (co bardzo istotne ) niedokrwieniu tkanki mózgowej.

Nimodipina - wskazania do zastosowania

Nimodypina jest substancją dosyć często stosowaną zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu deficytów neurologicznych spowodowanych niedokrwieniem wywołanym skurczem naczyń mózgowych, zwłaszcza z powodu krwotoku podpajęczynówkowego spowodowanego pęknięciem tętniaka. Może też zapobiegać lub eliminować zwężenie naczyń wywoływane  przez inne substancje np. serotoninę, prostaglandyny lub histaminę.

Według badań nimodypina chroni także neurony (czyli komórki nerwowe) i stabilizuje ich funkcje. Dlatego też uważa się, że lek ten może być również wykorzystywany do leczenia zmian w mózgu wynikających po prostu ze starzenia się. Znosiłby on takie zmiany jak: upośledzenie pamięci, osłabienie koncentracji, zmienne zachowanie, chwiejność emocjonalną lub zmniejszenie zdolności umysłowej.

Nomodypina - przeciwwskazania

Głównym przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na samą nimodypinę lub inne składniki preparatu.
A kiedy zachować szczególną ostrożność stosując nimodipinę?

• u pacjentów z uogólnionym obrzękiem mózgu oraz w przypadku znacznego zwiększenia ciśnienia śródczaszkowego
• u pacjentów ze znacznie obniżonym ciśnieniem tętniczym krwi
• oraz u chorych z niestabilną dławicą piersiową, a także u pacjentów, którzy przebyli ostry zawał mięśnia sercowego

Nimodypina a ciąża i laktacja

Jeżeli preparat trzeba podać kobiecie w ciąży należy, uwzględnić ogólny stan pacjentki, przeprowadzić rzetelną diagnostykę, a także rozważyć wszelkie ryzyko jakie to za sobą niesie. Ogólnie przyjęto, że nie należy stosować tego leku u kobiet w ciąży, ponieważ wpływa on zwiotczająco na mięśnie macicy i może spowodować wydłużenie akcji porodowej, co może zagrażać dziecku.

Nie należy go także stosować w okresie karmienia piersią. Nimodypina i jej metabolity przenikają do mleka kobiet karmiących w stężeniu praktycznie równym stężeniu w surowicy matki - zaleca się zaprzestanie karmienia piersią w trakcie terapii nimodypiną.

Działania niepożądane nimopidyny

Jak każdy lek, także i nimodipina może powodować skutki uboczne. Należy pamiętać, że nie u każdego one wystąpią, a i ich intensywność także może być różna.

Do skutków ubocznych występujących niezbyt często należą:

• reakcje alergiczne
• wysypka
• ból głowy
• tachykardia
• hipotonia
• rozszerzenie naczyń
• mdłości

Rzadko zaś:

• bradykardia
• niedrożność jelita
• przejściowe zwiększenie aktywności enzymów wątroby
• reakcje w miejscu wlewu lub wstrzyknięcia
• zakrzepowe zapalenie żył w miejscu wlewu

Interakcje nimodipiny z innymi lekami

Przed rozpoczęciem leczenia nimodipiną należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich przyjmowanych lekach, również tych ziołowych i dostępnych bez recepty, ponieważ:

• jednoczesne podanie nimodypiny i fluoksetyny prowadzi do zwiększenia stężenia tej pierwszej w surowicy krwi, co może zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia skutków ubocznych
  
  
• jednoczesne podanie nimodypiny może nasilać hipotensyjne działanie leków przeciwnadciśnieniowych - np.: diuretyków, innych inhibitorów kanału wapniowego, leków blokujących receptory α-adrenergiczne. Jeśli konieczne jest zastosowanie nimodypiny w połączeniu z wyżej wymienionymi lekami należy systematyczne kontrolować stan pacjenta
  
  
• podawanie preparatu z lekami mogącymi działać nefrotoksycznie (antybiotyki aminoglikozydowe, cefalosporyny, furosemid) może nasilić niekorzystny wpływ na czynność nerek, zwłaszcza u pacjentów z ich niewydolnością. W tych przypadkach należy stale monitorować parametry czynności nerek, a w sytuacji wystąpienia objawów ich niewydolności, należy rozważyć przerwanie leczenia lub zmniejszenie dawki leku

Nimodypina a cytrusy

Grejpfruty, jak zapewne wszyscy wiedza, mają wiele korzystnych dla zdrowia właściwości. Jak większość cytrusów pozytywie wpływają na naszą odporność, obniżają poziom cholesterolu oraz ciśnienie tętnicze krwi, wspomagają odchudzanie organizmu przyspieszając przemianę materii oraz ułatwiają spalanie tkanki tłuszczowej.

Należy jednak pamiętać, że zawierają one pewne związki, a konkretnie: flawonoidy oraz fenylokumaryny, które to podobnie jak niektóre leki, metabolizowane są przez tą samą grupę izoenzymów cytochromu P450. Co oznacza, że w trakcie jednoczesnego spożywania grejpfrutów lub soku grejpfrutowego oraz leku dochodzi do ich zablokowania przez zawarte w soku związki, przez co metabolizm leku staje się niemożliwy, a przynajmniej bardzo ograniczony. W konsekwencji tego, stężenie leku w organizmie niebezpiecznie wzrasta, powodując szereg niepożądanych działań.

Aby uniknąć interakcji, nie należy pić soku grejpfrutowego, ani nie jeść grejpfrutów co najmniej 4 godziny przed i 4 godziny po przyjęciu leku. Dlatego też, ogólnie przyjmuje się, ze zarówno nimodipinę, jak i inne leki powinno się popijać po prostu wodą.

Przyjęcie większej niż zalecana dawki leku - zatrucie nimodipiną

W wyniku ostrego przedawkowania nimodypiny następuje zatrucie organizmu. Do objawów zatrucia należą:

• zaburzenia rytmu serca
• znaczne zmniejszenie ciśnienia tętniczego
• nudności
• dolegliwości żołądkowo-jelitowe

W przypadku przedawkowania należy natychmiast odstawić lek. Niestety, w takiej sytuacji może być konieczne przeprowadzenie płukania żołądka i podanie węgla aktywowanego, a w przypadku obniżenia ciśnienia tętniczego może być konieczne dożylne podanie dopaminy lub noradrenaliny. Dlatego ważne jest, aby taki pacjent jak najszybciej znalazł się pod fachową opieką lekarza.

O autorze

Karolina Nowak

Z wykształcenia technik farmaceutyczny. Aktualnie zawodowo spełnia się pracując w aptece. Empatyczna, wrażliwa i lubiąca kontakt z drugim człowiekiem. Prywatnie miłośniczka dobrej książki.

Czytaj więcej artykułów tej autorki

Karolina Nowak