Mniszek lekarski ma wiele właściwości leczniczych. Nie pomyl go z mleczem [ZASTOSOWANIE MNISZKA]

2022-05-02 9:38

Mniszek lekarski (łac. Taraxacum officinale), czyli mniszek pospolity, ma wiele właściwości leczniczych, dzięki którym znalazł zastosowanie w medycynie naturalnej. Mniszek ma m.in. właściwości przeciwcukrzycowe i potencjalne przeciwnowotworowe, wspiera też pracę wątroby. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości lecznicze ma mniszek, jakie jest działanie mniszka lekarskiego i jakie zastosowanie ma to ziele.

Mniszek lekarski - zastosowanie, właściwości lecznicze
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Mniszek lekarski - co to za roślina? 
  2. Jak wygląda mniszek lekarski? 
  3. Mniszek lekarski a mlecz
  4. Mniszek lekarski - właściwości przeciwnowotworowe
  5. Mniszek lekarski - właściwości przeciwcukrzycowe
  6. Mniszek lekarski - właściwości moczopędne
  7. Mniszek lekarski poprawia trawienie
  8. Mniszek lekarski wzmacnia odporność
  9. Mniszek lekarski na odchudzanie
  10. Mniszek lekarski na choroby skóry
  11. Mniszek lekarski - syrop. Przepis na syrop z mniszka lekarskiego [#TO WIDEO]
  12. Mniszek lekarski a tabletki antykoncepcyjne
  13. Mniszek lekarski - przeciwwskazania

Mniszek lekarski - co to za roślina? 

Mniszek lekarski, inaczej mniszek pospolity, dmuchawiec, rośnie dziko w całej Europie, w Azji i w obu Amerykach - najczęściej przy drogach, na łąkach, w zaroślach oraz jako chwast. Warto wiedzieć, że mniszek lekarski to nie mlecz. 

Mało kto wie, że mniszek lekarski ma wiele właściwości leczniczych, dzięki którym znalazł zastosowanie w medycynie naturalnej.

Do celów leczniczych jesienią zbiera się korzenie roślin starszych, wykopując je z ziemi, myje, usuwa części nadziemne i suszy w suszarni ogrzewanej lub w warunkach naturalnych.

Na wiosnę, gdy roślina wytworzy rozetę liści i wykształci pędy z koszyczkami kwiatowymi w stanie pąków, ścina się całą część nadziemną i suszy w cieniu i przewiewie.

Jeżeli po zbiorze ziela odrzucimy pędy kwiatowe, to otrzymamy po wysuszeniu liście mniszka pospolitego. 

W okresie kwitnienia zbiera się również całe rozkwitające koszyczki kwiatowe, które po wysuszeniu w cieniu i przewiewie dają kolejny surowiec - kwiat mniszka pospolitego. 

Jak wygląda mniszek lekarski? 

Mniszek tworzy pionowy, walcowaty, mięsisty korzeń, z którego na wiosnę wyrastają ułożone w rozetę liście, a później kilka pędów kwiatonośnych.

Liście są  lancetowate lub podłużnie lancetowate, mniej lub bardziej głęboko wcinane, połyskujące, zielone.

Pędy są właściwie szypułkami do 25 cm długimi, wzniesionymi, wewnątrz pusty-mi, zakończonymi pojedynczymi koszyczkami,średnicy do 5 cm.

W koszyczkach znajdują się wyłącznie grzbieciste,żółte kwiaty języczkowe. Kwitnie od kwietnia do lipca, później ponownie. W całej roślinie znajduje się biały gorzki, piekący sok mleczny.

Mniszek lekarski (pospolity) – właściwości lecznicze i zastosowanie mniszka lekarskiego
Autor: Thinkstockphotos.com Mniszek lekarski (pospolity) – właściwości lecznicze i zastosowanie mniszka lekarskiego
Warto wiedzieć

Mniszek lekarski a mlecz

Mniszek lekarski często potocznie, ale błędnie jest nazywany mleczem. To dwie różne rośliny. Nazwa „mlecz” jest w polskim nazewnictwie botanicznym zastrzeżona dla roślin z rodzaju Sonchus.

Mniszek lekarski jest ziołem jadalnym i leczniczym. Mniszek pospolity ma zazwyczaj kilka łodyg wyrastających z jednego miejsca bardzo blisko podłoża. Na każdej łodydze znajduje się tylko jeden kwiat, a łodygi te nie mają liści.

Tworzy charakterystyczne owocostany zwane dmuchawcami oraz różyczkę liściową przy ziemi. Mlecz to chwast. W Polsce nie jest spopularyzowany jako roślina jadalna. Mlecz ma jedną długą łodygę, od której odchodzą pędy poboczne i drobne listki.

Mniszek lekarski - właściwości przeciwnowotworowe

Mniszek lekarski ma właściwości przeciwnowotworowe. Tak twierdzą naukowcy z Kanady¹. Odkryli oni, że stan niektórych chorych na raka poprawia się po piciu herbaty z mniszka lekarskiego (zawierającej wyciąg z korzenia tej rośliny).

Proszek z korzeni mniszka jest od 6 do 10 razy silniejszy, niż to, co można kupić w sklepie i jest liofilizowany, miesza się go z wodą i pije.

Badanie obejmuje 6000 dawek herbaty oraz 30 pacjentów z nowotworami krwi, takimi jak białaczka i chłoniaki, które nie reagują na tradycyjne zabiegi.

Większość reakcji, które widziałam jest krótkotrwała, ale myślę, że jest to sygnał, iż warto dalej eksperymentować - mówi jeden z autorów badania.

Mniszek lekarski - właściwości przeciwcukrzycowe

Mniszek pospolity działa także nieznacznie przeciwcukrzycowo.² Roślina zawiera jako substancję rezerwową węglowodan - inulinę.

Substancja ta wpływa pozytywnie na regulację gospodarki węglowodanowej organizmu. Spowalnia wchłanianie cukru z pożywienia do krwi i obniża indeks glikemiczny spożytego pokarmu.

Jej stosowanie w żywności jest korzystne dla diabetyków, ponieważ może dodatkowo obniżać poziom glukozy we krwi.

Dlatego w ziołolecznictwie mniszek jest stosowany jako środek uzupełniający, zwykle w połączeniu z innymi ziołami, w stanach przedcukrzycowych oraz w początkach cukrzycy (łącznie z właściwą dietą).

Lecznicze właściwości mniszka lekarskiego

Mniszek lekarski - właściwości moczopędne

Mniszek, przez zwiększanie przesączania w kłębkach nerkowych, wykazuje właściwości moczopędne.

Ważna jest też zdolność niektórych substancji mniszka tworzenia rozpuszczalnych w środowisku wodnym kompleksów ze szkodliwymi metabolitami, powstającymi w organizmie człowieka.

Jest to działanie odtruwające i oczyszczające, nazywane przez niektórych czyszczącym krew.

Współczesna fitoterapia poleca stosowanie przetworów z mniszka lekarskiego w chorobach z upośledzeniem czynności kłębków nerkowych i zmniejszeniem dobowej ilości moczu, w obrzękach spowodowanych niedomogą krążenia i nerek, pomocniczo w reumatyzmie, dnie (podagrze), otyłości.

WARTO WIEDZIEĆ:

Mniszek lekarski poprawia trawienie

Mniszek lekarski pobudza wytwarzanie żółci przez wątrobę oraz ułatwienie jej przepływu przez drogi żółciowe do dwunastnicy.

Następuje wówczas zwiększenie kurczliwości tych przewodów, zwłaszcza pęcherzyka żółciowego, i tym samym przeciwdziałanie zastojowi żółci.

Związki czynne mniszka mają również korzystny, aczkolwiek ograniczony wpływ na czynność wydzielniczą trzustki, a zatem i na normalizację całego procesu trawienia. Poza tym mniszek lekarski działa pobudzająco na wydzielanie soku żołądkowego.

Medycyna naturalna zaleca stosowanie przetworów z mniszka w wielu schorzeniach powodujących uszkodzenie wątroby i zmniejszenie wytwarzania żółci, zwłaszcza w stanach rekonwalescencji powirusowym zapaleniu wątroby, w zastoju żółci w pęcherzyku żółciowym, w zagrożeniu kamicą żółciową i jej początkach. Mniszek jest także stosowany w niedoborze soku żołądkowego.

W problemach trawiennych warto sięgnąć po odwar z korzenia mniszka lekarskiego.

Odwar z korzenia mniszka lekarskiego - przepis

Aby przygotować odwar z wysuszonych korzeni mniszka pospolitego należy dwie łyżki rozdrobnionych korzeni zalać pół litra wrzącej wody i dalej gotować na wolnym ogniu pod przykryciem około 10 minut.

Po ostygnięciu przecedzić. Tak przygotowany odwar pije się 2–3 razy dziennie przed jedzeniem jako środek ułatwiający trawienie, żółciopędny, a także odtruwający i moczopędny.

Mniszek lekarski wzmacnia odporność

Wywiera korzystny wpływ na czynność fagocytarną białych ciałek krwi, a przypuszcza się, że pobudza również wytwarzanie interferonu, substancji o właściwościach przeciwwirusowych.

Z tego względu mniszek może być stosowany w ogólnym osłabieniu organizmu u osób starszych i rekonwalescentów oraz w zwiększonej podatności na choroby infekcyjne i wirusowe.

Mniszek lekarski na odchudzanie

Zwarta w mniszku lekarskim inulina charakteryzuje się niską kalorycznością (150 kcal/100 g) i delikatną słodkością. Jest ok. 10 razy mniej słodka niż cukier.

Poza tym inulina może hamować łaknienie i zwiększać uczucie sytości, a dzięki temu poprawiać kontrolę nad ilością spożywanego jedzenia. Jej stosowanie niesie bardzo wiele korzyści zdrowotnych, które również mogą być pomocne w dobie epidemii otyłości.

Mniszek lekarski na choroby skóry

Mniszek lekarski stosowany zewnętrznie przyśpiesza proces gojenia się uszkodzeń skóry, zwalcza kurzajki i brodawki. Do tego celu stosuje się okłady ze świeżych liści lub z białego soku wydzielanego przez nie w momencie złamania.

Mniszek lekarski - syrop. Przepis na syrop z mniszka lekarskiego [#TO WIDEO]

Zdaniem eksperta
dr n. med. Alina Krychowska-Ćwikła, ginekolog-położnik

Mniszek lekarski a tabletki antykoncepcyjne

Czy poniższe leki/zioła obniżają skuteczność tabletek antykoncepcyjnych? Czy ewentualnie trzeba zachować jakiś odstęp? Są to pokrzywa (herbata z pokrzywy), chrom, korzeń mniszka lekarskiego, ekstrakt z owocu opuncji figowej, herbata z bzu czarnego, skrzyp polny tabletki/herbata, czosnek surowy.

dr n. med. Alina Krychowska-Ćwikła, ginekolog - położnik: Dzień dobry! Najlepszą zasadą jest niełączenie leków z ziołami. Zioła mają duży wpływ na skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Wszelkiego typu preparaty roślinne zawierają wiele różnych niewystandaryzowanych substancji, stąd trudno przewidzieć jest ich interakcje. Zioła, które mogą osłabić jej działanie, to m.in. dziurawiec, dzięgiel chiński czy pluskwica groniasta, niepokalanek, palma sabałowa, lukrecja, chmiel, dziki pochrzyn. Chrom wchodzący w skład m.in preparatów odchudzających ma zdolność utrzymywania odpowiedniego poziomu glukozy we krwi, co reguluje apetyt. Może jednak upośledzić wchłanianie hormonów podanych wraz z pigułką. Stosowane przez Panią pokrzywa, czarny bez, skrzyp polny i czosnek nie powinny mieć wpływu na działanie antykoncepcyjne. Pozdrawiam

Mniszek lekarski - przeciwwskazania

Mniszek lekarski może wywołać reakcje alergiczną, dlatego alergicy powinni stosować go wyjątkowo ostrożnie. Póki co brak wiarygodnych danych, czy mniszka lekarskiego mogą stosować kobiety w ciąży, karmiące i małe dzieci.

Mniszka lekarskiego nie powinny stosować osoby:

  • zażywające przewlekle leki (mniszek może wchodzić w interakcje z niektórymi substancjami leczniczymi)
  • z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy
  • z nadkwasotą
  • z chorobami nerek
  • z kamicą dróg żółciowych lub niedrożnością dróg żółciowych.

Czy zdrowo się odżywiasz?

Pytanie 1 z 9
Ile jesz posiłków dziennie?
Zdjęcie