Gradówka – skąd się biorą guzki na powiekach?

2022-05-20 13:27

Gradówka to nieduży guzek, zbudowanym z ropno-krwistej galaretowatej masy, który rośnie na dolnej lub górnej powiece. Guzek nie jest bolesny, jednak przez swoją twardość i usytuowanie może powodować dyskomfort. Dodatkowo w okolicy gradówki, jako efekt zakażenia, może pojawić się zaczerwienienie i obrzęk.

zbliżenie na kobietę, która cierpi na gradówkę
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Gradówka - dlaczego się pojawia?
  2. Gradówka - leczenie zachowawcze
  3. Gradówka - leczenie operacyjne

Gradówka - guzek na powiece - jest konsekwencją  przewlekłego zapalenia gruczołu tarczkowego, zwanego również gruczołem Meiboma (rodzaj gruczołu łojowego odpowiedzialnego za utrzymanie szczelności powiek po zamknięciu, ochronę przed utratą wilgotności, spływaniu łez na twarz oraz naruszeniu filmu łzowego). Na skutek stanu zapalnego zamykają się przewody odprowadzające wydzielinę produkowaną przez gruczoł tarczkowy. Zalegająca masa prowadzi do rozdęcia ścian gruczołu i podtrzymania lub zaostrzenia stanu zapalnego.

Powstaje gradówka czyli nieduży guzek, zbudowany z ropno-krwistej galaretowatej masy, zamkniętej we włóknistym worku, który może rosnąć. Guzek nie jest bolesny, jednak przez swoją twardość i usytuowanie może powodować dyskomfort. Dodatkowo w jego okolicy, jako efekt zakażenia, na górnej lub dolnej powiece, może pojawić się zaczerwienienie i obrzęk.

Gradówka - dlaczego się pojawia?

Powodów pojawienia się gradówki może być wiele. Wpływ może mieć zakażenie gronkowcem, nadczynność gruczołów Meiboma (spotykana np. u osób noszących soczewki kontaktowe) lub jęczmień zewnętrzny, który nie został do końca dobrze wyleczony i ma tendencję do ciągłego powracania. Większą częstotliwość zachorowań zaobserwowano również u osób z trądzikiem różowatym i łojotokowym zapaleniem skóry, a także u dzieci z niewyrównaną wadą wzroku.

Poradnik Zdrowie: kiedy iść do okulisty?

Gradówka - leczenie zachowawcze

Gradówka oka może ulec samowyleczeniu. Dzieje się tak gdy guzek zostaje wchłonięty lub ulega samoistnemu przebiciu. Są to jednak przypadki sporadyczne. Leczenie właściwe można zacząć w domu od okładów i kompresów w celu zmniejszenia stanu zapalnego. Wykonywać je należy kilka razy dziennie po około 20 minut (podobnie jak przy leczeniu jęczmienia).Do wykonania okładów najlepiej nadaje się:

Zalecane są również masaże - w celu zmniejszenia obrzęku i próbie odprowadzenia zalegającej masy. Gdy po upływie około dwóch tygodni gradówka na oku nie znika - warto skonsultować się ze specjalistą.

Natychmiastowy kontakt z lekarzem zalecany jest również wtedy, gdy przez gradówkę zmienia się ostrość widzenia lub pacjent odczuwa ból oka. Leczenie polega wtedy na wcieraniu w miejsce wystąpienia gradówki maści zawierającej antybiotyki i kortyzon (około 3-4 razy dziennie maść należy nakładać cienką warstwą na brzegi powiek), stosowaniu kropli lub leków doustnych.

Gradówka - leczenie operacyjne

Gdy medycyna konwencjonalna nie przynosi efektu - gradówkę należy usunąć operacyjnie. Zabieg wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych (w szpitalach i większości przychodni okulistycznych) w znieczuleniu miejscowym i polega na nacięciu skóry po wewnętrznej stronie powieki w miejscu guzka i wyłyżeczkowaniu gradówki (usunięciu wszystkich jej elementów specjalną drapaczką by uniemożliwić odtworzenie się). Po zabiegu aplikuje się antybiotyk i sporządza opatrunek zasłaniający oko.

Osoby, które mają tendencję do powracających gradówek powinny regularnie przemywać powieki wacikiem zwilżonym ciepłą wodą.