Drunkoreksja (alkoreksja) to groźne połączenie picia alkoholu i niespożywania posiłków

2017-10-06 16:12

Drunkoreksja (alkoreksja) objawia się w sytuacjach, gdy dana osoba zamiast spożywania pokarmu w trakcie picia alkoholu postępuje odwrotnie - kiedy ma pić alkohol, znacznie ogranicza lub w ogóle rezygnuje z posiłków. Drunkoreksja jest zaburzeniem odżywiania – przeczytaj, czym się ono charakteryzuje i dowiedz się, jakie zagrożenia dla zdrowia ze sobą niesie.

Drunkoreksja (alkoreksja) to groźne połączenie picia alkoholu i niespożywania posiłków
Autor: thinkstockphotos.com Drunkoreksja najczęściej dotyczy młodych ludzi.

Spis treści

  1. Czym się charakteryzuje drunkoreksja?
  2. Alkohol przyczynia się do rozwoju nowotworów
  3. Drunkoreksja: przyczyny
  4. Drunkoreksja: wpływ na zdrowie
  5. Leczenie drunkoreksji

Drunkoreksja to zdecydowanie mniej znane zaburzenie odżywiania niż anoreksja, bulimia czy ortoreksja. To, że termin drunkoreksja może być obcy dla wielu ludzi, w zasadzie nie powinno nikogo dziwić – w języku medycznym pojawił się on bowiem stosunkowo niedawno - użyto go po raz pierwszy w 2008 roku. W obowiązujących klasyfikacjach medycznych, obejmujących również zaburzenia psychiczne (czyli w ICD i DSM) na drunkoreksję jeszcze się nie natkniemy. Sytuacja ta jednak może niedługo ulec zmianie z tego względu, że po pierwsze – alkoreksja dotyka ludzi młodych, a po drugie – prowadzić ona może do bardzo groźnych konsekwencji.

Czym się charakteryzuje drunkoreksja?

Drunkoreksja zasadniczo jest jakby połączeniem dwóch różnych zaburzeń, mianowicie nadmiernego spożywania alkoholu oraz niewłaściwych zachowań związanych z przyjmowaniem pokarmów, które przypominają problemy związane z anoreksją. Kłopotem w przypadku drunkoreksji bywa to, że może ona być pomylona zarówno z anoreksją, jak i z samym alkoholizmem. Wynika to z tego, że osoby cierpiące na anoreksję nierzadko sięgają w nadmiarze po alkohol, z kolei w przypadku alkoholizmu u wielu uzależnionych spotykane są zaburzenia odżywienia. Jakie są więc cechy drunkoreksji i czym się ona różni od wspominanych jednostek?

Drunkoreksję najprościej można scharakteryzować jako problem, w którego przebiegu pacjenci ograniczają spożywanie pokarmu po to, aby przyjmowany przez nich (w nadmiarze) alkohol nie doprowadził do przyrostu ich masy ciała. Pacjenci mogą unikać posiłków lub zmniejszać ich objętość po to, aby zastąpić przyjmowane wraz z pokarmem kalorie tymi, które dostarczą oni do organizmu wraz ze spożywanym alkoholem. Z alkoreksją związane są również takie problemy, jak znacznego stopnia lęk przed przyrostem masy ciała, negatywne odbieranie własnego wyglądu, a także spadek masy ciała poniżej normy dla danego wieku.

To właśnie wspomniane wyżej elementy odróżniają drunkoreksję od anoreksji i zaburzeń odżywienia związanych z alkoholizmem. W przebiegu anoreksji ograniczenie pokarmów ma prowadzić do zmniejszenia – zbyt dużej według pacjenta – masy ciała. Z kolei w przypadku alkoholizmu (zwłaszcza jego zaawansowanych stadiów) pacjenci mogą tracić zainteresowanie pokarmem, a także zaniedbywać jakość posiłków i głównie przez to właśnie dochodzić może u nich do niedożywienia.

Ze względu na to, że drunkoreksja jest pojęciem dość nowym, nie powstały dotąd szersze opracowania dotyczące chociażby częstości jej występowania. Udało się jednak już wysnuć pierwsze wnioski dotyczące tego, w jakich grupach problem ten pojawia się najczęściej. Drunkoreksja uznawana jest za problem ludzi młodych, m.in. studentów. Zaobserwowano także, że tego typu zaburzenia odżywiania częściej pojawiają się u młodych kobiet.

Alkohol przyczynia się do rozwoju nowotworów

Czy alkohol jest przyczyną raka?

Drunkoreksja: przyczyny

W świetle dotychczas dostępnej wiedzy podejrzewa się, że potencjalnymi przyczynami drunkoreksji mogą być:

  • osobnicze predyspozycje do wystąpienia zarówno zaburzeń odżywiania, jak i do nadmiernego spożywania alkoholu;
  • niska samoocena;
  • doświadczenie w przeszłości jakichś traumatycznych zdarzeń (np. molestowania seksualnego w dzieciństwie);
  • istnienie w pacjencie przekonania, że jego ciało wygląda źle.

Ze względu na to, że drunkoreksję obserwowano do tej pory głównie wśród studentów, jako przyczyny tego zaburzenie bierze się pod uwagę różne zmiany życiowe, które są związane z rozpoczęciem funkcjonowania w środowisku akademickim. Sprzyjać pojawianiu się drunkoreksji w tym wypadku mogłoby np. wkroczenie do nowej grupy rówieśniczej i związane z tym obawy. Oprócz tego potencjalnym czynnikiem sprzyjającym opisywanemu zaburzeniu odżywiania mogłoby również być opuszczenie domu rodzinnego (zjawisko nierzadkie w przypadku młodych ludzi rozpoczynających studia) i związana z tym utrata kontroli rodzicielskiej.

Drunkoreksja: wpływ na zdrowie

Powikłaniami drunkoreksji mogą być te problemy, które pojawiają się w przypadku nadużywania alkoholu, jak i w przebiegu anoreksji. Zarówno niedożywienie, jak i toksyczny wpływ alkoholu mogą prowadzić do wielu groźnych konsekwencji, dotyczących tak właściwie każdego narządu organizmu. Pacjenci mogą doświadczać np. zaburzeń ze strony układu krwiotwórczego i sercowo-naczyniowego (np. niedokrwistości czy obniżenia ciśnienia tętniczego krwi), jak i nabywać dolegliwości ze strony m.in. przewodu pokarmowego i układu nerwowego. U osób z drunkoreksją dochodzić może również do osłabienia odporności i zaburzeń endokrynologicznych.

O tym, dlaczego picie alkoholu w przebiegu alkoreksji jest tak szkodliwe, może przekonać jedna z rad, która udzielona jest osobom udającym się na przyjęcia. Zazwyczaj w takich sytuacjach mówi się o tym, aby "nie pić na pusty żołądek". Kiedy osoba głodząca się spożyje alkohol, wtedy to substancja ta zdecydowanie szybciej jest wchłaniana do krwi, a co za tym idzie – we krwi szybko pojawia się duże stężenie alkoholu. W takiej sytuacji ryzyko, że dojdzie do uszkodzeń różnych tkanek organizmu – m.in. tkanki nerwowej – jest zdecydowanie większe niż wtedy, kiedy to wchłanianie alkoholu (związane z obecnością w żołądku pokarmu) odbywa się wolniej.

Warto wiedzieć

Leczenie drunkoreksji

Na ten moment schematy leczenia drunkoreksji nie zostały jeszcze opracowane. Pacjentom z tym problemem można jednak zaproponować kilka różnych oddziaływań, które będą się skupiały na występujących u nich poszczególnych problemach. Istotne jest (w razie ich wystąpienia) postępowanie skierowane ku powikłaniom somatycznym drunkoreksji, np. uszkodzeniom przewodu pokarmowego czy zaburzeniom wodno-elektrolitowym. W leczeniu alkoreksji należy również uwzględnić potrzebę opanowania uzależnienia od alkoholu, a także terapię skierowaną ku wyeliminowaniu nieodpowiedniego postrzegania własnego ciała i związanych z tym niewłaściwych nawyków żywieniowych.

O autorze
Lek. Tomasz Nęcki
Absolwent kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Wielbiciel polskiego morza (najchętniej przechadzający się jego brzegiem ze słuchawkami w uszach), kotów oraz książek. W pracy z pacjentami skupiający się na tym, aby przede wszystkim zawsze ich wysłuchać i poświęcić im tyle czasu, ile potrzebują.