Dlaczego gorzej widzę? Problemy z widzeniem i pogarszający się z wiekiem wzrok

Eksperci alarmują, że w szybkim tempie rośnie liczba osób, którym pogarsza się wzrok. Jednocześnie co trzeci Polak nigdy nie był u okulisty. Takie ignorowanie problemów ze wzrokiem prowadzić może nawet do jego utraty. Tym grożą zwłaszcza choroby oczu, które rozwijają się w ukryciu... Nie odwlekaj więc dłużej wizyty u okulisty.

Spis treści

1. Dlaczego gorzej widzę - zamglone spojrzenie
2. Dlaczego gorzej widzę - zawężone pole widzenia
3. Dlaczego gorzej widzę - plama w centrum
4. Dlaczego gorzej widze - błyski i mroczki
5. Dlaczego gorzej widzę - brak ostrości
6. Chcesz wiedzieć więcej, czytaj także:

Pierwsze sygnały zwiastujące kłopoty ze wzrokiem można przegapić, zwłaszcza gdy zmiany pojawiają się tylko w jednym oku. Drugie oko widzi dobrze i rekompensuje braki, a nam wydaje się, że wszystko jest w porządku.

Dlatego często zdarza się, że wady wzroku lub choroby oczu wykrywane są przypadkiem, np. podczas okresowych badań pracowniczych. Niestety badania te, w zależności od wykonywanego zawodu, przeprowadza się co kilka lat, np. u osób korzystających z komputera – co 4 lata.

A sprawdzać wzrok powinniśmy co 2 lata, i to wtedy, gdy nie mamy żadnych problemów. Osoby noszące okulary, a także po 50. roku życia muszą odwiedzać okulistę raz w roku, by sprawdzić, czy wada się nie pogłębia i czy nie rozwijają się schorzenia związane z wiekiem. Należą do nich zaćma, jaskra, zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) oraz odwarstwienie siatkówki. To poważne choroby, które mogą doprowadzić do nieodwracalnej utraty wzroku.

Regularnie kontrolując wzrok, można je w porę wykryć, wtedy jest jeszcze szansa na skuteczne leczenie.

Dlaczego gorzej widzę - zamglone spojrzenie

Gdy obrazy stają się nieco rozmazane, a z czasem bardzo przymglone, pojawiają się problemy z widzeniem kolorów, może to zwiastować zaćmę (kataraktę). Polega ona na postępującym mętnieniu soczewki. W większości przypadków wynika z naturalnego procesu starzenia się organizmu i trudno jej zapobiegać.

Jakie badania: Aby stwierdzić zaćmę, okulista musi zbadać dno oka (przed badaniem zakrapla lek rozszerzający źrenicę) przy użyciu specjalnej soczewki Volka. Przybliża ją najpierw do jednego, potem do drugiego oka i ocenia soczewki. Zmętnienie świadczy o zaćmie.

Co robić: Skuteczną metodą leczenia zaćmy jest operacyjne usunięcie zmętniałej soczewki i zastąpienie jej sztuczną.

Dlaczego gorzej widzę - zawężone pole widzenia

Jaskra prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego. Są dwa jej typy: pierwotna, w której nie została poznana przyczyna powstania i rozwoju neuropatii jaskrowej, oraz wtórna, będąca następstwem utrudnienia odpływu cieczy wodnistej i znacznego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, które powstały w wyniku innych procesów chorobowych w oku. Objawem jaskry mogą być mroczki przed oczami i zawężone pola widzenia (tzw. widzenie tunelowe). W ostrym ataku choroby, kiedy odpływ cieczy wodnistej zostaje całkowicie zablokowany, oko jest twarde i bolesne, pojawiają się zaburzenia widzenia.

Jakie badania: Do rozpoznania jaskry konieczne jest badanie pola widzenia (perymetria), które pozwala określić, jak dużą część obrazu postrzega nieruchome oko. Pacjent obserwuje (najpierw jednym, potem drugim okiem) przesuwający się świetlny punkt i musi sygnalizować, czy pojawia się on, przygasa lub zanika. Okulista bada też dno oka, wykonuje pomiar ciśnienia śródgałkowego (tonometria) za pomocą specjalnej sondy, którą przykłada do oka, oraz ocenia wielkość kąta przesączania, używając gonioskopu lub trójlustra Goldmanna (wyglądem przypomina kieliszek).

Co robić: Stosuje się krople obniżające ciśnienie śródgałkowe i leki zwiększające przepływ krwi w naczyniach odżywiających nerw wzrokowy. Jeżeli leczenie okaże się nieskuteczne, można wykonać zabieg operacyjny.

Czytaj też: Operacja jaskry. Kiedy stosuje się leczenie operacyjne jaskry?

Dlaczego gorzej widzę - plama w centrum

Gdy proste linie zaczynają falować, przedmioty zmieniają kształt, barwy trudno rozróżnić, a centralny punkt obrazu przesłania mgła, może to świadczyć o zwyrodnieniu plamki żółtej związanym z wiekiem. Ta nieodwracalna choroba wywołuje zmiany w centralnej części siatkówki (plamce żółtej) i jest trzecią, po jaskrze i zaćmie, przyczyną utraty wzroku, a pierwszą wśród osób starszych.

Jakie badania: W wykrywaniu wczesnych zmian pomocny jest test Amslera – plansza z siatką linii, w której centralnym punkcie znajduje się czarna krop-ka. Jeśli pacjent, oglądając siatkę z odległości 30 cm, widzi zniekształcone linie, może to świadczyć o chorobie. Aby ocenić zmiany w siatkówce, okulista wykonuje badanie dna oka.

Pozwala ono ustalić typ AMD – tzw. zwyrodnienie suche (pod plamką żółtą gromadzą się złogi lipidowe) albo mokre (pod siatkówką przerastają naczynia krwionośne).

Co robić: Można jedynie zahamować rozwój choroby. W suchej postaci, która rozwija się powoli i powoduje mniejsze uszkodzenia, stosuje się leki poprawiające ukrwienie, a także dietę bogatą w cenne dla oczu składniki. Ważna jest też ochrona oczu przed promieniowaniem UV. W leczeniu mokrej postaci AMD, która postępuje szybko, stosuje się terapię fotodynamiczną i iniekcje do ciała szklistego.

Czytaj też: Dieta wspomaga leczenie ZWYRODNIENIA PLAMKI ŻÓŁTEJ (AMD)

Dlaczego gorzej widze - błyski i mroczki

Odwarstwienie siatkówki polega na oddzieleniu warstwy sensorycznej siatkówki od nabłonka barwnikowego, które prawidłowo przylegają do siebie, z powodu podciśnienia wywołanego przez istniejący między nimi płyn. Gdy dochodzi do powstania np. otworu w siatkówce, nie ma podciśnienia i płyn z komory ciała szklistego odwarstwia te dwie struktury.

Objawem mogą być błyski i mroczki przed oczami, obraz przesłonięty pajęczyną (np. po intensywnym wysiłku fizycznym). Zmniejsza się też pole widzenia, bo tam, gdzie siatkówka się odkleiła, zanika część obrazu. Choroba wymaga szybkiej pomocy okulistycznej.

Jakie badania: Okulista może postawić diagnozę na podstawie badania dna oka. Niekiedy wykonuje też USG gałki ocznej.

Co robić: Jeśli operację przeprowadzi się w ciągu kilku godzin od zaobserwowania objawów, pacjentowi można przywrócić dobrą ostrość widzenia. Możliwe jest naszycie na gałkę oczną specjalnych gąbek lub taśm silikonowych, którymi zakleja się ubytki w siatkówce.

Upośledzenie wzroku lub ślepota dotyka prawie 1,4 mln Polaków, czyli co czwartą osobę z orzeczoną niepełnosprawnością, w większości po 50. roku życia.

Dlaczego gorzej widzę - brak ostrości

Nie możesz dostrzec numeru zbliżającego się autobusu? Masz problem z przeczytaniem drobnego druku? Badania pokazują, że ok. 80% z nas ma różnego rodzaju wady wzroku, ale nie wszystkie z nich wymagają korekcji, wiele jest małych, a niektóre wiążą się z okresem rozwoju. Ale trzeba to zbadać.

Wczesne wykrycie wady może uchronić przed trwałym obniżeniem ostrości wzroku, którego nie da się wyeliminować nawet operacją. Ponadto niekorygowane wady mogą być przyczyną m.in. bólów głowy czy kłopotów z koncentracją.

Najczęstsze wady to:

• krótkowzroczność (słabe widzenie odległych przedmiotów),
• nadwzroczność (problemy z widzeniem z bliska),
• astygmatyzm (zniekształcony i nieostry obraz),
• starczowzroczność (nieostre widzenie z bliska, będące skutkiem naturalnego procesu starzenia się soczewki).

Jakie badania: Aby sprawdzić ostrość wzroku, okulista przeprowadza komputerowe badanie wzroku (refraktometrię komputerową), które pozwala ustalić rodzaj wady i jej wartość. Lekarz sprawdza też ostrość wzroku przy użyciu tablic Snellena, na których znajdują się znaki (np. litery, cyfry) o wielkości malejącej od góry do dołu. Jeśli nie udaje się ich odczytać w którymś rzędzie, okulista zakłada badanej osobie oprawki z wymiennymi szkłami korekcyjnymi i zmienia je, aż stwierdzi ona, że obraz jest najostrzejszy.

Uzupełnieniem tego badania jest ocena ostrości widzenia do bliży, czyli zdolność czytania drobnego druku z odległości ok. 30 cm. Na podstawie wyników tych badań dobiera się moc szkieł okularowych lub soczewek kontaktowych, które pomagają oku w prawidłowym widzeniu.

Chcesz wiedzieć więcej, czytaj także:

• Choroby oczu i wady wzroku - objawy, przyczyny i leczenie
• Zaburzenia widzenia to objaw choroby. Przyczyny zaburzeń widzenia
• Podwójne widzenie - przyczyny, objawy i leczenie
• Migrena oczna: przyczyny, objawy, leczenie